Ομιλιά
ΑΝΑΒΑΛΕ ΓΙΑ ΛΙΓΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΣΟΥ, ΓΙΑ ΝΑ ΣΟΥ ΠΩ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ. ΙΣΤΟΡΙΕΣ, ΑΜΑΡΤΙΕΣ & ΜΕΓΑΛΑ ΛΑΘΗ («Οι σχολιαστές σημειώνουν σ' αυτό το χωρίο: Η ορθή αντίληψη ενός ζητήματος και η παρανόηση ενός ζητήματος δεν αποκλείονται αμοιβαίως». Φραντς Κάφκα, "Η Δίκη").
Όταν κατεβαίνουν από το Brokeback και χωρίζονται, ο Ένις πηγαίνει σε μια γωνία, γονατίζει, πιάνει το στομάχι του και νομίζει ότι θα κάνει εμετό. Προσπαθεί να κάνει αλλά δεν του 'ρχεται. Την ώρα εκείνη ένας περαστικός τον βλέπει κι ο Ένις του βάζει τις φωνές: «Τι με κοιτάς; Φύγε από 'δω». Πριν ανέβει στο Brokeback, ο Ένις ζούσε σε έναν κόσμο με ακλόνητες βεβαιότητες. Ο Τζακ τον έβγαλε από εκεί και τον έβαλε σε ένα κόσμο ενοχής. Ο Ένις θα ζήσει με την ενοχή αυτή σε όλη του τη ζωή. Θα κουβαλά την αίσθηση ότι ο κόσμος που τον κοιτάει στον δρόμο ξέρει. H ζωή δεν παύει ποτέ να μας εκπλήσσει.


γύρω - γύρω,
ΞΕΝΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ

Αντικειμενική ματιά πάνω στο «Μόναχο» είναι αδύνατη. Όλοι (οι Εβραίοι, οι Άραβες, οι Αμερικάνοι, οι δεξιοί, οι αριστεροί) θα παρακολουθήσουν και θα ερμηνεύσουν την ταινία με βάση την προϋπάρχουσα θέση τους στο παλαιστινιακό. Αδύνατη δεν είναι μόνο η αντικειμενική ματιά των θεατών, αδύνατη είναι και η αντικειμενική ματιά των δημιουργών. Δεν μπορούμε να έχουμε την απαίτηση από τον Σπίλμπεργκ και τους εξαιρετικούς σεναριογράφους του να ξεχάσουν ότι είναι εβραϊκής καταγωγής. Ακόμη και αν το ήθελαν, ακόμη και αν το προσπαθούσαν, δεν θα ήταν εφικτό. Tο περισσότερο που μπορούμε να ζητήσουμε, είναι να κρίνει όσο πιο δίκαια γίνεται τα πράγματα ένας άνθρωπος που ανήκει στην μία από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές. Υπό αυτήν -υπό αυτήν- την έννοια λίγα παράπονα μπορούμε να έχουμε. Αν οι ήρωές του αμφιβάλλουν για το αν είναι δίκαιοι (righteous), αν, όπως λέει ένας από αυτούς, το να είναι δίκαιος είναι ο ηθικός του φάρος που νιώθει ότι έσβησε, ο Σπίλμπεργκ είναι, στο μέτρο του δυνατού, δίκαιος: ο λόγος δίνεται και στην αντίθετη πλευρά, τα θύματα που θα εκτελεστούν εμφανίζονται ως συμπαθητικοί άνθρωποι και όχι ως τέρατα. Οι δίδυμοι πύργοι στο τέλος της ταινίας είναι μία τολμηρή θέση (τολμηρή για την Αμερική)· είναι τολμηρό να λες ότι τους δίδυμους πύργους δεν τους έριξαν κάποιοι που μισούν την ελευθερία μας και τον τρόπο ζωής μας, αλλά ήταν ένας ακόμη κρίκος μιας μακράς αλυσίδας βίας. Με τους δίδυμους πύργους ως φόντο, οργανικά ενταγμένους στην ταινία, ο Σπίλμπεργκ καταφέρνει επιτέλους να δώσει το μήνυμά του μένοντας στα πλαίσια της μυθοπλασίας. Στο τέλος της Λίστας του Σίντλερ και του Στρατιώτη Ράιαν, η μετάβαση στην «πραγματικότητα» μετέτρεπε τις ταινίες του σε ημιμανιφέστα και αφαιρούσε από τη δύναμή τους. - Θέλω να εκφράζομαι ελεύθερα.
Τώρα αυτά που θα πω δεν είναι σωστά, αλλά θα τα πω. Ξέρω ότι υπάρχει από την μία το στρατόπεδο της δημοκρατίας, της αντιπαράθεσης επιχειρημάτων, του λόγου και από την άλλη το στρατόπεδο της βίας. Ξέρω ότι, όσο κι αν διαφωνείς με άτομα και πρακτικές, η διαφωνία σου δεν μπορεί να εκδηλώνεται βιαιοπραγώντας. Ωστόσο, όταν πληροφορήθηκα το περιστατικό με τον Πολυζωγόπουλο και έμαθα ότι δεν είχε πάθει κάτι πολύ σοβαρό, τα συναισθήματα μου ήταν αμφίθυμα.