Tα δυο φιλιά

Μεγάλη Παρασκευή των Καθολικών. Στην Λ’ Ακουίλα 205 φέρετρα είναι παραταγμένα πάνω στη γη, λίγο πριν βρεθούν μέσα στη γη, επειδή αυτή άρχισε να τρέμει. Μέσα σ’ αυτό το παράξενο μίγμα αλαζονείας κι ενοχής για την επιδραστικότητά μας στο περιβάλλον και τα αναπόφευκτα κλισέ περί φύσης που εκδικείται, ο σεισμός στην Ιταλία μάς υπενθύμισε πως υπάρχουν και φορές που η φύση -ζεν μεν από πλευράς συναισθημάτων- εξακολουθεί να καταστρέφει εξίσου εμφατικά για τους δικούς της εσωτερικούς λόγους. Το πώς χτίζεις βέβαια πάνω στη γη είναι άλλο θέμα, απόλυτα συναφές με το ότι οι επιπτώσεις των περισσότερων φυσικών καταστροφών εξαρτώνται από το επίπεδο ανάπτυξης, όπως επίσης και με το ότι όταν αυτές χτυπάνε τον τρίτο κόσμο μετά βίας –ή βιασύνης κατά Καρατζαφέρη- αποσπούν την προσοχή μας.
Μπροστά στα 205 φέρετρα την νεκρώσιμη ακολουθία τελεί ο νούμερο δύο του Βατικανού. Ο νούμερο ένα, Πάπας Βενέδικτος Στ’, έκανε πρόσφατα περιοδεία στην μαστιζόμενη από το AIDS Αφρική (που μαστίζεται ακόμα επειδή οι Αφρικάνοι δεν έχουν κατορθώσει να έρθουν σε επαφή με την Μαρία Παπαγιαννίδου Σεν Πιερ, ώστε να τους εξηγήσει ότι το ΑIDS τελικά δεν υπάρχει και ότι από ΑΙDS πεθαίνει μόνο όποιος πιστεύει ότι το ΑIDS μπορεί να σε σκοτώσει). Ξεκινώντας την περιοδεία του ο Πάπας ανακοίνωσε ότι τα προφυλακτικά όχι μόνο δεν μπορούν να αποτρέψουν το ΑΙDS, αλλά μπορεί και να το επιδεινώνουν κιόλας. Μπορεί λοιπόν να υποθέσει κανείς ότι, την ώρα που έψελνε, ο νούμερο δύο του Βατικανού κοιτούσε με έπαρση τη γη σκεφτόμενος κάτι σαν «τι να μας πουν εμάς οι περίπου 300 τελικά νεκροί του σεισμού σου, όταν με μια μας φράση έχουμε σε βάθος χρόνου ξεπαστρέψει πολλούς περισσότερους πιστούς».
Αλλά η ιστορία «το κακό είναι καλό και το μαύρο άσπρο» δεν είναι τωρινή. Ο Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι στους «Αδελφούς Καραμαζόφ» γράφει για τον Μεγάλο Ιεροεξεταστή. Βρισκόμαστε στην καρδιά της Ιερής Εξέτασης. Ο Χριστός ξανακατεβαίνει στη γη. Ο λαός τον προσκυνά λυτρωμένος. Τότε τον παραλαμβάνει ο Μέγας Ιεροεξεταστής και τον φυλακίζει. Και του αρχίζει έναν μακροσκελέστατο λόγο, όπου του αναλύει πως όλο το μυστικό της ανθρωπότητας βρίσκεται στους τρεις πειρασμούς που του είχε βάλει ο Σατανάς στην έρημο. Του εξηγεί ότι ο Σατανάς είχε δίκιο. Ότι οι άνθρωποι είναι πολύ αδύναμοι για να αντέξουν το φορτίο της ελευθερίας τους και ότι προτιμούν να την εκχωρούν υποδουλώνοντας εκουσίως τη συνείδησή τους μπροστά στο θαύμα, το μυστήριο και την αυταρχικότητα. Του ανακοινώνει τέλος ότι θα τον εκτελέσουν. Τότε ο Χριστός, που τόση ώρα τον άκουγε εντελώς σιωπηλός, σηκώνεται και τον φιλά. Χωρίς να χρειαστεί ούτε μια λέξη για απάντηση, με ένα μόνο φιλί, ο Χριστιανισμός ως πίστη και μήνυμα υπερβαίνει και ακυρώνει τον Χριστιανισμό ως δόγμα και επίσημη εκκλησία.

Δίπλα σε αυτό το φιλί της αγάπης (της αγάπης ως συμπόνιας κι ενσυναίσθησης, ως πίκρας και συγχώρεσης, της αγάπης ως αγάπης) υπάρχει ένα δεύτερο φιλί. Στην ταινία «Η Τελευταία Νύχτα του Κόσμου» («Last Night») του Ντον Μακ Κέλαρ, μια καταστροφή που δεν μπορεί να αποφευχθεί έχει σημάνει εδώ και μήνες το τέλος του κόσμου. Βρισκόμαστε στην τελευταία νύχτα του. Δυο άγνωστοι γνωρίζονται κι αποφασίζουν να σκοτώσουν ο ένας τον άλλο τα τελευταία δευτερόλεπτα πριν την προδιαγεγραμμένη καταστροφή, καθώς θέλουν να ορίσουν εκείνοι το πώς θα φύγουν από τη ζωή. Καθονται αντίκρυ και σημαδεύει ο ένας με το περίστροφο το μέτωπο του άλλου. Αλλά δεν μπορούν. Απομακρύνουν τα πιστόλια από τα κεφάλια τους και αρχίζουν να φιλιούνται.
Η απόλυτη κατάφαση της ζωής τις τελευταίες στιγμές πριν το θάνατο. Μια είναι η θεμελιακή ερώτηση της ζωής: Ναι; Και μία είναι η απάντηση. Ναι.
Επειδή ξαφνικά κι απροειδοποίητα και χωρίς να σου αναλογεί κανένας καθοριστικός έλεγχος η γη σείεται και παύεις να ζεις, επειδή ξαφνικά κι απροειδοποίητα και χωρίς να σου αναλογεί κανένας καθοριστικός έλεγχος κάποιος κάνει μια στραβοτιμονιά και παύεις να ζεις, επειδή η ανάσταση είναι αμφίβολη αλλά η ζωή όχι, εκεί που σου αναλογεί καθοριστικός έλεγχος είναι στο πώς θα απαντήσεις στη ζωή. Ναι;

(Κείμενο γραμμένο για το «SMS» της «SportDay»)