Τα Παιδιά των Ανθρώπων
Σχεδόν όλες οι ταινίες που η υπόθεσή τους διαδραματίζεται στο μέλλον το παρουσιάζουν ζοφερό. Το γεγονός αυτό φαίνεται να αποτυπώνει και μια γενικότερη αίσθηση: πράγματι, ο αυριανός και ο μεθαυριανός κόσμος προξενεί φόβο· φόβο όπως κάθε τι άγνωστο. Όχι ότι δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις που να οδηγούν στην αίσθηση αυτή. Ο πλανήτης αργά αλλά σταθερά αρχίζει να μην αντέχει το οικονομικό μοντέλο του πρώτου κόσμου. Από την άλλη όμως, όπως και να το πάρει κανείς, είναι δύσκολο να ισχυριστεί ότι ο κόσμος δεν πραγματοποιεί στο πέρασμα των αιώνων συνεχόμενα βήματα προς τα μπρος. Ίσως το τέρμα αυτού του εμπρός, το τέρμα αυτού του δρόμου να είναι ο γκρεμός και η άβυσσος. Ίσως.
Γύρισε όμως στα μέσα της δεκαετίας του 80 και ρώτα πόσους πίστευαν ότι ο ψυχρός πόλεμος δεν θα τελείωνε με το πάτημα μερικών πυρηνικών κουμπιών. Ο ερχομός του Μαντ Μαξ ήταν κάτι περισσότερο από ταινία, ήταν η οιονεί βεβαιότητα της επόμενης μέρας.
Και ξαφνικά μια μέρα ο ψυχρός πόλεμος τέλειωσε σαν να 'ταν αυτός ταινία. Και δεν θυμάμαι κραυγές ανακούφισης για την απαλλαγή από τον κίνδυνο αμερικανοσοβιετικού πυρηνικού ολέθρου. Αντιθέτως, τα ριζωμένα άγχη για το μέλλον μεταλλάχθηκαν και ντύθηκαν άλλες φορεσιές.
Και ξαφνικά μια μέρα ο ψυχρός πόλεμος τέλειωσε σαν να 'ταν αυτός ταινία. Και δεν θυμάμαι κραυγές ανακούφισης για την απαλλαγή από τον κίνδυνο αμερικανοσοβιετικού πυρηνικού ολέθρου. Αντιθέτως, τα ριζωμένα άγχη για το μέλλον μεταλλάχθηκαν και ντύθηκαν άλλες φορεσιές.
Καθόλου δεν αποκλείεται να είναι ακριβώς αυτή η ανθρώπινη ανησυχία, αυτό το ανικανοποίητο για το παρόν μας που αποτρέπει τα χειρότερα, καθόλου δεν αποκλείεται αυτό το ανικανοποίητο για το παρόν μας να είναι η βασικότερη αιτία δημιουργίας και βελτίωσης της ζωής.
Ωστόσο, το γεγονός παραμένει πως η ματιά στο παρελθόν είναι παγίως εξιδανικευμένη, πως το παρελθόν, οσοδήποτε άθλιο και αν υπήρξε, θα ειδωθεί νοσταλγικά, το γεγονός παραμένει πως το παρόν παγίως θα απαξιώνεται συγκριτικά με το παρελθόν και πως το μέλλον παγίως θα φαντάζει πιο επικίνδυνο απ' το παρόν.
Με μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα διαφορά όμως: ενώ είμαστε πάντοτε απαισιόδοξοι για το μέλλον του κόσμου, είμαστε πάντοτε αισιόδοξοι για το προσωπικό μας μέλλον.
Το πρότζεκτ άνθρωπος είναι ρυθμισμένο με ψυχολογικούς μηχανισμούς που συνδυάζουν την ελπίδα μιας μελλοντικής προσωπικής ευτυχίας με τον τρόμο μιας μελλοντικής συλλογικής καταστροφής.
Διπλά ωφέλιμο, αφού μας προσφέρει όμορφα όνειρα και όμορφες ταινίες.
18 Comments:
Γράφεις εικόνες μεγάλε!
ΚΠ
Θα πρέπει όμως επιπλέον να σκεφτούμε πως οι προβολές μας για το μέλλον το κατασκευάζουν ανάλογα. Κάτι σαν παρακαταθήκη μιας μελλοντικής μιζέριας που θα αποτελέσει εκ νέου εφαλτήριο αναζήτησης ενός καλύτερου μέλλοντος του μέλλοντος. Εστιάζουμε και οι ζωές μας γίνονται διαδοχές αυτοεκπληρούμενων προφητειών.
Συμφωνώ ως προς το πρώτο σκέλος. Ως προς το δεύτερο, ίσως οι ζωές μας γίνονται διαδοχές διαψευδόμενων προφητειών, διαψευδόμενων επειδή ακριβώς προφητεύθηκαν και μπορέσαμε έτσι να τις αποφύγουμε.
Καταπληκτικο κειμενο. Το μελλον παντα θα προκαλει φοβο. Σκεψου ομως και μια ταινια με εναν ευτυχισμενο μελλοντικο κοσμο χωρις προβληματα και αγχη. Εισπρακτικη αποτυχια μου φανταζει.
Nομίζω πως ο Raresteak μιλά για τον μηχανισμό του self-fulfilling prophecy που είναι λίγο διαφορετικός από αυτό για το οποίο μιλάς στην ένσταση. σου.
Δεν είναι απαραίτητο ότι είμαστε παγίως αισιόδοξοι για το προσωπικό μας μέλλον - εξ ου και το πανέξυπνο ανέκδοτο για το γρύλλο.
Επίσης, το πόσο νοσταλγικά κοιτάζουμε το παρελθόν έχει πολύ να κάνει και με το πόσο ευχαριστημένοι είμαστε με το παρόν μας. Και επομένως με το αν ψάχνουμε να βρούμε στο παρελθόν μας τους σπόρους του ωραίου μας παρόντος ή τους σπόρους της χάλια κατάστασης που ζούμε τώρα...
Έτσι, μια συμβολή στην κουβέντα. Ωραίο post Old Boy!
ο συλλογισμός μου μοιάζει να επαληθεύεται απόλυτα σε ό,τι αφορα σε στο κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό, και γενικά ανθρώπινο γίγνεσθαι. Όμως οι περιβαλλοντικές προβλέψεις , που είναι καθαρά επιστημονικές και μαθηματικές και όχι ψυχολογικές, είναι εξίσου ζοφερές. Και δεν νομίζω ότι είναι υπερβολικές. Και δυστυχώς εκεί φαίνονται όλοι ψύχραιμοι και χαλαροί... κ.
τελικά όμως Ανώνυμε, αυτές οι 'έγκυρες' προβλέψεις καταγράφουν την ανθρώπινη συμπεριφορά. Το μέλλον είναι ζοφερό γιατί συνειδητά η εξουσία δεν υιοθετεί την οικολογική προσέγγιση στο παρόν για χάρη του βραχυπρόθεσμου κέρδους (η εκπομπή του Παπαχελά προχτές ήταν αποκαλυπτική για τις γνωστές επιλογές των ΗΠΑ).
Η 11η Σεπτεμβρίου είναι ένα παράδειγμα αυτοεκπληρούμενης προφητείας ή ίσως μετάθεσής της ακυρωμένης ψυχροπολεμικής προβολής.
«Το μέλλον είναι ζοφερό γιατί συνειδητά η εξουσία δεν υιοθετεί την οικολογική προσέγγιση στο παρόν για χάρη του βραχυπρόθεσμου κέρδους»
Κατεξοχήν η εξουσία, Raresteak, αλλά όχι μόνο αυτή: όλοι μας έχουμε αποδεχτεί αυτό το μοντέλο ζωής κλείνοντας τα μάτια στις αυριανές επιπτώσεις.
Fight Back, είναι σωστή η επισήμανσή σου, ωστόσο θα μπορούσαν να διαδραματίζονται ιστορίες προσωπικών προβλημάτων σε έναν γενικά ωραίο μελλοντικό κόσμο.
Πανέμορφο ποστ old boy!
ΥΓ μεταξύ μας: Λες κάποιες εφημερίδες να γράψουν σήμερα ΝΑ ΦΥΓΕΙ Ο ΑΠΑΤΕΩΝΑΣ; Ξέρεις, για τον Ισπανό σωσία του τηλεΓιώργου Παπαδάκη :-)
old boy,
και βέβαια "εξιδανικεύουμε και νοσταλγούμε ακόμα και το πλέον άθλιο παρελθόν."
Ως επιζήσαντες.
έχω την αίσθηση ότι ο φόβος ενός επικίνδυνου μέλλοντος,πιο "σκοτεινού" απ΄το παρόν μας, είναι αυτός που μας παρέχει το κίνητρο να προσπαθήσουμε για τη βελτίωση των τωρινών συνθηκών-συνυφασμένος πάντα με την ελπίδα, η οποία ως γνωστόν πεθαίνει πάντα τελευταία. η μελλοντική προσωπική μας ευτυχία είναι το ψυχολογικό στήριγμα για τις δυσκολίες του παρόντος κι ο φόβος για ένα δυσοίωνο αύριο δίνει τον στόχο για την προσπάθεια που θα φέρει ένα καλύτερο -απ΄το υποθετικό σκοτεινό- μέλλον... ή όχι?
http://www.ballardian.com/preface-vermillion-sands/
last night Καναδάς
Σωστά τα λες!
Η συνολική συνείδηση της αυτοκαταστροφής λες να μας οδηγήσει κάπου ή να λουφάξουμε;
Μου αρέσει πολύ ο τίτλος του ποστ. Συμφωνώ με την koolkiller-ess και πολύ θα ήθελα να δω πώς οι προηγούμενες γενιές έβλεπαν τον κόσμο, όχι μόνο αυτές του 20ου αι. αλλά για παράδειγμα οι άνθρωποι του Μεσαίωνα των οποίων το "οπτικό πεδίο" περιοριζόταν -φαντάζομαι- πιο πολύ.. μήπως έβλεπαν το τέλος του κόσμου πιο συχνά από εμάς, ας πουμε σε μια κρίση πανούκλας; Όσο για το πολιτικό σχόλιο, το τέλος του Ψυχρού Πολέμου μας "έσωσε" από τους Αμερικανορώσους, μας άφησε όμως παρακαταθήκη τους πρώτους και μια σειρά καινούριων προβλημάτων "να αγχωνόμαστε", γιατί όσο και αν ο κόσμος φαντάζει παιχνίδι ισορροπιών δεν παύει να είναι και κυνήγι......
Comisbliah, το λινκ που δίνεις δεν είναι σωστό.
ΕΙΔΑ ΤΟ ΦΙΛΜ..ΕΝΑ ΣΥΝΕΧΕΣ ΣΦΙΞΙΜΟ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ...ΒΓΗΚΑ ΣΤΗ ΣΤΑΔΙΟΥ ΚΑΙ ΦΟΒΟΜΟΥΝ ΟΤΙ ΘΑ ΦΑΩ ΤΗΝ ΜΟΙΡΑΙΑ ΣΦΑΙΡΑ..
ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΓΩ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ..ΕΞΙΔΑΝΙΚΕΥΩ ΤO ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΑΔΥΝΑΤΩ ΝΑ ΔΩΣΩ ΑΞΙΑ ΣΤΟ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΘΑ ΦΟΒΑΜΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ...
ORDINARY PEOPLE..
Vita Mi Baruak, νομίζω ότι όταν φτάσει το πράγμα εντελώς στο αμήν, τότε θα παρθούν και οι αποφάσεις αλλαγής τρόπου ζωής. Όχι πολύ πριν το αμήν πάντως.
Δημοσίευση σχολίου
<< Home