Το χάδι
Eίναι και το δίλημμα με αυτήν την καινούρια ταινία του Χάνεκε. Είναι, από την μία, που ελάχιστες ταινίες έχεις σιχαθεί όσο το «Funny Games». Είναι, από την άλλη, που την «Δασκάλα του Πιάνου» την νιώθεις κοντά σου. Είναι, ξανά μανά από την μία, που σε ενοχλεί ο μισανθρωπισμός του Χάνεκε. Είναι, τελικά, η φράση του Σαββόπουλου στο προτελευταίο «LifO», που λέει ότι η τέχνη χρειάζεται το χάδι της, η οποία λύνει το δίλημμα: ας τους μισήσει τους ανθρώπους χωρίς εσένα θεατή. Ναι, αλλά τότε ποιός χάιδεψε την Ιζαμπέλ Ιπέρ; Ο Χάνεκε; Εσύ; Η φύση;
Updated: Μετά τη συζήτηση στα σχόλια, να και μια τέταρτη εκδοχή: Την χάιδεψε το μυθιστόρημα που τη στηρίζει, η έλλειψη σχηματικότητας του χαρακτήρα της, ο αληθινός της πόνος. Το χάδι λοιπόν μπορεί και να είναι πάλι της τέχνης· αλλά της τέχνης της Γιέλινεκ - όχι του Χάνεκε.
posted by Old Boy @ 7:49 μ.μ.
13 comments
13 Comments:
Διαφωνώ όσον αφορά το Funny Games. Είναι μια από τις πιο ρεαλιστικές ταινίες που προβλήθηκαν ποτέ. Απλά φέρνει τη βία σε ένα τόσο κοντινό και πραγματικο επίπεδο που μάλλον ξένίζει τους περισσότερους.
Έχω έναν φίλο. Είναι ιδιοφυία και είναι και εξαιρετικός γλύπτης. Επιμένει ότι η ευφυΐα και το ταλέντο δεν είναι το ζητούμενο. Παίζει και το ήθος και η ευγένεια.
Ο Χάνεκε πειραματίζεται με τον μηδενισμό και την απόλυτη ωμότητα, με εντυπωσιακά –από καλλιτεχνικής άποψης- αποτελέσματα.
Ωστόσο υστερεί σε ζητήματα ήθους.
Μοιραίο λάθος, αφύσικη αποκοπή και τεχνητός τετραγωνισμός.
Το Funny Games το σιχαθηκα κι εγω - τοσο που δεν το ειδα στο σινεμα, αλλα σε dvd, κανοντας σκοπιμως διακοπες στη ροη της ταινιας γιατι δεν ηθελα να παιξω το παιχνιδι με τους δικους του ορους. Ειχα ηδη δει καμποσες ταινιες του Χανεκε, αλλα μου φανηκε πως εδω ειχε αστοχησει θεαματικα.
Και διαφωνω σχετικα με το ρεαλισμο της - πρωτα απ' ολα δεν υπαρχει ταινια ρεαλιστικη, αφου υπαρχει το καδρο, και επειτα, ειδικα στο Funny Games, ολα τα παιχνιδια που γινονται με το θεατη και τη συμπαιγνια του σιγουρα δεν ειναι μερος της πραγματικοτητας ΜΕΣΑ στην ταινια. Το αστειο ειναι πως αυτο το εργο εγινε διαβατηριο για μεγαλυτερες παραγωγες, νομιζω απο μια παραξηγηση. "Να δουμε πως θα μας σοκαρει τωρα το παλιοπαιδο..."
Ωστοσο - ο Χανεκε εχει κανει ταινιες και πριν και μετα το Funny Games. Ειμαι καχυποπτος (προβλημα, το ξερω) απεναντι στους χαρακτηρισμους περι μισανθρωπισμου. Δε βλεπω τη διαφορα αναμεσα σε μια ρομαντικη κομεντι και τις ταινιες του Χανεκε - και τα δυο ειναι κατασκευες που χρωστανε τη συνοχη τους στο οτι εχουν πεταξει αρκετα απο τα πραγματα που ειναι στ' αληθεια ανθρωπινα. Ως μισανθρωπη χαρακτηριζεται συχνα μια δυσαρεστη σ' εμας θέα του κοσμου, που σιγουρα δεν ειναι Αληθεια - αλλα ποια θέα ειναι ? Οσο για το Σαβοπουλο (μια αλλη θέα, παρεμπιπτοντως) και το χαδι - ο Ζενε τι ακριβως χαιδευει ? Η Γελινεκ, ακομα - μια που λεμε για τη Δασκαλα του Πιανου ? Καμποσες απο τις ταινιες του Κιουμπρικ και μου φαινεται ολες του Γκριναγουει ? Ο Σελιν, ο Μπαροουζ, ο Μπεικον, ο Γκονταρ ? Θα πεταγα πολυ απο τον κοσμο της τεχνης που αγαπω, και τουλαχιστον εμενα δε με παιρνει.
Σε ζητηματα ηθους υστερει ο Φασουλης που παιζει για τη γαλαρια, οι ανθυποΜπρεχτ που παιζουν για τη Δοξα και το μονοπωλιο του Ηθους αναπαραγοντας χωρις τεχνη, κοπο και προσωπικη αληθεια, πιθανοτατα και ο Ταραντινο (αν και αυτος στις κουβεντες του μου φαινεται οντως Ουφο, αντιθετα απο τους αντιγραφεις του). Νομιζω οχι ο Χανεκε που, ανεξαρτητα απο τους κριτικους και τα εγκωμια τους, πολλα χρονια τωρα κανει αυτο που καταλαβαινει, του γουστου μας η οχι.
Οσο για το οτι κανενας δε χρωσταει την επαφη με τεχνη που δεν τον τραβαει, ουτε λογος. Δεν ειμαστε βαρυποινιτες της τεχνης, κι οταν τυχον φερομαστε ετσι, ειναι επειδη πληρωνουμε τη ματαιοδοξια μας.
Μεγάλε Βεζίρη, κρατάω την τελευταία σου πρόταση και συμφωνώ 100% μαζί της. Εγώ ταινίες του Χάνεκε έχω δει αυτές τις δυο που ανέφερα μόνο. Θυμάμαι ότι είχα διαβάσει μια κριτική για το «FUNNY GAMES» (νομίζω ήταν του Ορ. Ανδρεαδάκη, αλλά μπορεί να κάνω και λάθος) που λίγο πολύ έλεγε ότι οι τύποι αυτοί κάνουν ό,τι κάνουν σχεδόν δικαιολογημένα γιατί η νοικοκυρά στο τρίτο αυγό που έσπασαν τους μίλησε αγενώς. Θυμάμαι ακόμα με αηδία την ίδια νοικοκυρά να κλαίει προς το τέλος της ταινίας με κάτι σάλια να της τρέχουν.
Λες: «Δε βλεπω τη διαφορα αναμεσα σε μια ρομαντικη κομεντι και τις ταινιες του Χανεκε - και τα δυο ειναι κατασκευες που χρωστανε τη συνοχη τους στο οτι εχουν πεταξει αρκετα απο τα πραγματα που ειναι στ' αληθεια ανθρωπινα».
Ναι, αλλά τότε όλα ανεξαιρέτως τα έργα τέχνης έχουν αναγκαστικά πετάξει πράγματα που είναι στ' αλήθεια ανθρώπινα, όλα είναι συμβάσεις. Είναι αυτό κριτήριο;
Λες ακόμα : «Ως μισανθρωπη χαρακτηριζεται συχνα μια δυσαρεστη σ' εμας θέα του κοσμου»
Νομίζω ότι το πρόβλημα δεν είναι η θέα του κόσμου, το πρόβλημα είναι το βλέμμα πάνω στον κόσμο, το πρόβλημα είναι η σκηνοθετική ματιά η οποία εξ ορισμού άλλωστε ταυτίζεται με τη συγκεκριμένη θέα.
Η ένσταση μου δεν είναι στα βασανιστήρια του «FUNNY GAMES», η ένστασή μου είναι στον τρόπο που κοιτάζει ο σκηνοθέτης βασανιστές και βασανιζόμενους: ίχνος ανθρωπιάς, ίχνος κατανόησης, ίχνος πόνου. Σκηνοθετεί κατεψυγμένα και κλινικά.
Ίσως λοιπόν η «Δασκάλα του Πιάνου» μου άρεσε γιατί είχε ως βάση ένα μυθιστόρημα που παρότι η Γέλινεκ μισεί την ηρωίδα της, έχει χτίσει ένα έργο που η ηρωίδα της δεν είναι σχηματική, δεν είναι η κακιά μεγαλοαστή που πρέπει να βασανιστεί, δεν είναι ο διεστραμμένος βασανιστής που πρέπει να βασανίσει, αλλά μια γυναίκα που υποφέρει, που έχει μια άρρωστη σχέση με την μάνα της, μια γυναίκα που ψάχνει να βρει τη λύτρωση στον εξευτελισμό και στον πόνο, μια γυναίκα που δρα απεχθώς, αλλά πισω από τις απεχθείς της πράξεις κρύβεται ο πόνος - άρα και το χάδι.
Old Boy, το Funny Games ειναι ηδη προβληματικο, αρα δεν ειναι αναγκη να το φορτωσουμε και με τις βλακειες των κριτικων που το επαινεσαν - κανεις δεν εχει την ευθυνη των εξηγητων και των οπαδων του. Και σ' εμενα το προβλημα δεν ηταν τα βασανιστηρια - ηταν οτι ο Χανεκε βασανιζε εμας χτυπωντας μας συνεχως στο κεφαλι τη συνυπευθυνοτητα μας. Απο ενα σημειο και περα το εργο μου εμοιαζε φτιαγμενο μονο για να λεει, ολο και πιο δυνατα, το ιδιο πραγμα. Η θα ειναι αρκετη η κομψοτητα του Μπρεσσον στην τελευταια σκηνη του Χρηματος, η τιποτα δεν αρκει για ν'ακουστει κατι τετοιο.
Δυο διευκρινισεις - η πρωτη : Βεβαια η θέα ειναι η ματια του σκηνοθετη, πραγματι ταυτιζονται. Αλλα επιμενω - απαξιωτικοι χαρακτηρισμοι (νομιζω το "μισανθρωπος" δε μπορει να ακουστει αλλιως) μου φαινεται οτι διευκολυνουν στην απαλλαγη απο το αγχος μιας δυσαρεστης σ' εμας ματιας. Το "ψυχρο" και "κλινικο" που λες μπορω να το ακουσω πιο καλα - εχω τροπο να το αντιλφθω, υπο ορους, ως αρετη. Εκει που εσυ βλεπεις σχηματα εγω προτιμω να βλεπω γριφους, στην απουσια συμπονοιας καταλαβαινω τη διαθεση του να σ' αφησει να φανταστεις, με δυσκολιες και αβεβαιοτητα (καποτε και δυσφορια) τα δικα σου αντι να σε συγκινησει. Αλλα αυτο ειναι κατι που γοητευει εμενα, και οπως ξερεις περα απο τη ματια του σκηνοθετη στον κοσμο υπαρχει και η ματια του θεατη στο εργο του σκηνοθετη - εξισου προσωπικη υποθεση.
Η δευτερη διευκρινηση - λες "Ναι, αλλά τότε όλα ανεξαιρέτως τα έργα τέχνης έχουν αναγκαστικά πετάξει πράγματα που είναι στ' αλήθεια ανθρώπινα, όλα είναι συμβάσεις. Είναι αυτό κριτήριο;"
Ειναι κριτηριο, ως εξης : Οταν μιλω για ρομαντικες κομεντι, εννοω επισης κατασκευες που χρησιμοποιουν ανθρωπους-καρικατουρες. Ο κοσμος μιας πορνογραφικης ταινιας η μιας ρομαντικης κομεντι ειναι πιο συνεκτικος απο τον κοσμο αλλων ταινιων και πιο εξωφρενικος - κατευθειαν στην καρδια της φαντασιωσης, χωρις πολλες πολλες παραχωρησεις στην αληθοφανεια. Υπαρχουν καλες ρομαντικες κομεντι (και καλη πορνογραφια), αλλα διαφερουν απο αλλα, πιο συνθετα εργα τεχνης. Η Γελινεκ στην οποια αναφερεσαι ειναι ενα παραδειγμα πιο συνθετου εργου. Νομιζω οτι ο Χανεκε ξεκινησε φτιαχνοντας πολεμικες και οχι ιστοριες, αλλα και οι πολεμικες του ηταν ενδιαφερουσες γι αυτο που ηταν, και τα εργα του γινονται σταδιακα πιο συνθετα.
Αυτα - και πολλα ειπα για το Χανεκε. Εχω την εντυπωση οτι ειναι σημαντικος, αλλα πιο πολυ για τους αλλους, κατα τη γνωμη μου πιο σπουδαιους, της ωμοτητας εγραψα οτι εγραψα, και για το οτι του αποδοθηκε μια ελλειψη ηθους που εγω δε βλεπω.
Δεν είμαστε βαρυποινίτες της τέχνης, αυτό είναι σίγουρο.
Ωστόσο κάποιοι από εμάς έχουμε μια έμφυτη περιέργεια που μας ωθεί σε πειραματισμούς με αυτήν.
Πέραν τούτου, φράσεις του τύπου "φοβερό θρίλερ", "πολύ ρεαλιστικό" κλπ, δεν προετοιμάζουν επαρκώς τον υποψήφιο θεατή για το ανακάτεμα που θα νιώσει βλέποντας το Περίεργα Παιχνίδια. Απεναντίας τον ιντριγκάρουν, ιδίως αν είναι σινεφίλ.
Αναφέρομαι στην συγκεκριμένη ταινία διότι ήταν η πρώτη και τελευταία που είδα, διότι το ριφάκι «τραβάτε με κι ας κλαίω, γνώμη να’ χω μόνο» δεν με εκφράζει.
Όσο για το ήθος…
Η ωμή αναπαράσταση βίαιων σκηνών, χωρίς ουσιαστική εμβάθυνση στα αίτια τη βίας (δηλαδή στο «πριν») και στις συνέπειές της (δηλαδή στο «μετά») έχει ένα στάνταρ αποτέλεσμα: την εξοικείωση του θεατή με αυτήν.
Αυτό βεβαίως δεν το λέει η Λουκά, αλλά ο κοινός νους και οι ψυχολόγοι σύσσωμοι, αλλά και οποιοσδήποτε έχει συμβιώσει με άτομα που π.χ παίζουν εκτενώς βίαια παιχνίδια το playstation (βλ. Doom).
Φυσικά για μερικούς είναι άλλο να γίνεται στο όνομα της Τέχνης και άλλο στο όνομα του Εμπορίου. Για μένα είναι το ένα και το αυτό (και επιπλέον δυσκολεύομαι να αντιληφθώ τον κινηματογράφο ως τέχνη, ξεκομμένη από το εμπόριο - άλλη συζήτηση αυτή).
Ο Χάνεκε έκανε μια σημαντική πλην έντεχνη συνεισφορά στο παγκόσμιο απόθεμα παραλογισμού και μίσους.
Εύχομαι αυτή η αφόδευση μίσους να τον ανακούφισε.
Συμφωνούμε λοιπόν όλοι -πλην του Nada- στην αποστροφή μας για το Funny Games.
Bitten Lips, δεν ξέρω, διστάζω όμως να ενστερνιστώ ερμηνείες του στυλ «όταν βλέπεις πολλά βίαια έργα ή όταν παίζεις πολλά βίαια παιχνίδια, γίνεσαι και βίαιος άνθρωπος ή εν πάση περιπτώσει αποδέχεσαι την βία στην καθημερινή ζωή».
Μεγάλε Βεζίρη, ως προς τον Χάνεκε εξακολουθώ να διαφωνώ, ως προς τα υπόλοιπα σε γενικές γραμμές δεν διαφωνώ.Ας το διορθώσω λοιπόν. Η τέχνη μπορεί να χρειάζεται το χάδι της, αλλά ίσως ο μόνος έγκυρος ορισμός της τέχνης είναι ότι δεν μπορεί να οριστεί με σιγουριά κι ότι ο κάθε καλλιτέχνης μπορεί να είναι εντελώς διαφορετικός από τον άλλο.
Old Boy, η παραμικρή λεπτομέρεια στη ζωή μας, μας επηρεάζει. Δεν ξέρω αν η θέαση μιας υπερβολικά βίαιης ταινίας μας κάνει serial killers, σίγουρα όμως πιστεύω πως μας επηρεάζει(έστω κι υποσυνείδητα).
Αλλά αυτή είναι μια άλλη κουβέντα, πιθανόν και πολύ μεγάλη.
Στο προκείμενο: δεν είμαι της άποψης πως ένας μεγάλος σκηνοθέτης κάνει πάντα αριστουργήματα. Όπως όλοι, έτσι κι ο Χάνεκε έχει κάνει μέτριες ταινίες.
Μπορεί η Γέλινεκ να είναι η ρίζα της ταινίας, όμως το χάδι το βγάζει ο Χάνεκε-ψυχρό σα μαχαίρι.
Υποπτεύομαι πως δεν έχετε δει τον 'Κρυμμένο' (οπότε η κουβέντα μένει στο φιλολογικό επίπεδο)-όμως κι αν το στυλ του μένει απαράλλαχτο, μιλάμε για μια εντελώς διαφορετικού είδους ταινία από τις 2 προηγούμενες. Ακόμα κι οι '71 Συμπτώσεις' είχαν ενδιαφέρον για μένα. Το γιατί δύσκολα μπορώ να το εξηγήσω, ίσως η γοητεία του να βλέπεις έναν τύπο να χτυπά ένα μπαλάκι του πινγκ πονγκ επί 5 λεπτά..
Για να το ρωτήσω έτσι: εγώ έχω δει δύο ταινίες του Χάνεκε. Εσείς που έχετε δει περισσότερες θυμάστε έναν ήρωα που να τον κοιτάζει με μια σχετική συμπάθεια, με μια σχετική επιείκεια, με μια σχετική κατανόηση;
Αν και βρίσκω πιο συναρπαστικό ο σκηνοθέτης να πετά στα κύματα και να βασανίζει τον ήρωά του, θα'λεγα πως τον Ντανιέλ Οτέιγ στον 'Κρυμμένο' τον βάζει να μοιραστεί με τον θεατή αυτά που περνά, και κατά κάποιο τρόπο συμπάσχει μαζί του.
Not a 'funny game' though.
Έχω δει μόνο το τρέιλερ κι έχω διαβάσει κριτικές, άρα δεν λέω ότι δεν είναι όπως το λες. Απλά απ' όσα διάβασα συνεπέρανα ότι είναι η κακιά tv περσόνα που πρέπει να βασανιστεί για τα κρίματα του παρελθόντός της και φυσικά και του παρόντος της (δηλαδή του επαγγέλματός της).
Very nice site! Authorized mcse 2000 2003 boot camps El paso texas meridia counsel Portable stadium chairs ativan cheapest Boating graham washington Phentermine it amphetamine altech license plate frames akron women's soccer indoor invitational tournament 7v7 Rebel flag truck seat covers Ativan compare to valiume http://www.cheap-bad-credit-merchant-account.info/howlongisativaninurine.html Monday night football halftime show I730 nextel ringtones Adderall and butalbital credit card hardship program Rate best radar detector levitralevitra vardenafil hcl ativan sex drive delta bathtubs Trayless dvd players
Cool blog, interesting information... Keep it UP Whistler radar detector suction cups inexpensive large area rugs back pain relief stretching video Insurers list Farmers insurance scott Air sport guns Free download of spyware adware removal volvo xc90 review Case cholesterol high study http://www.free-pop-up-blocker-trial.info http://www.brakediscspeugeot.info florida timeshare
Δημοσίευση σχολίου
<< Home