Λίγο πριν αρχίσουν οι εκπτώσεις

Αν κανείς αφιέρωνε μια ώρα από τη ζωή του για να διαβάσει το «Βιβλιοδρόμιο» των «Νέων» του περασμένου Σαββάτου (προπαραμονή της ενάρξεως των εκπτώσεων), θα μπορούσε να διαβάσει, μεταξύ άλλων, κομμάτια όπως αυτά:

«Ο ίδιος ο Ντιτρού τη χειραγωγεί πλασάροντας ένα παραμύθι περί μεγάλης συμμορίας και μοχθηρού αρχηγού που ζητάει λύτρα από τους γονείς της. Στο παραμύθι ο Ντιτρού παίζει τον ρόλο του «σωτήρα» που κρατάει ζωντανή τη Σαμπίν κόντρα στη θέληση του αρχηγού του. Προθυμοποιείται μάλιστα να παίξει και τον ενδιάμεσο ανάμεσα στη Σαμπίν και στη μητέρα της. Στα σπαρακτικά γράμματα που γράφει η Σαμπίν προς τη μητέρα της - θα βρεθούν κατόπιν ανεπίδοτα - αποτυπώνεται όλη η απόγνωση ενός παιδιού που δεν καταλήγει παρά σε μία μόνο εξήγηση για τα δεινά του: τιμωρείται επειδή ήταν κακό παιδί, επειδή έπαιρνε κακούς βαθμούς στα μαθηματικά, επειδή μάλωνε με τις αδελφές του, επειδή απειθαρχούσε στη γιαγιά του...».

Πέτρος Τατσόπουλος.

«Ο καπιταλισμός», γράφει ο Καστοριάδης, «δεν πρέπει να θεωρείται ως το κακό θεριό και δεν μπορεί να εξομοιώνεται μόνο και μόνο με την αγορά. Ο καπιταλισμός είναι ένας από τους θεσμούς της κοινωνίας της οποίας το φαντασιακό διακατέχεται από την κεντρική ιδέα τής απεριόριστης επέκτασης της ορθολογικής κυριαρχίας του ανθρώπου - ψευτο-ορθολογικής και ψευτο-κυριαρχίας». Λέξη-κλειδί: απεριόριστη. Εδώ βρίσκεται, μου φαίνεται, το πρόβλημα: και αυτοί που καίνε τ' αυτοκίνητα τη νύχτα και αυτοί που τρέχουν να πάρουν τα ασφάλιστρα την άλλη μέρα φαντάζονται τον κόσμο σαν μια ανεξάντλητη πηγή απολαύσεων. Και οι μεν και οι δε, βρίσκονται αδελφωμένοι από την πλευρά της ύβρεως».

Λάκης Προγκίδης.

«Όταν πρωτοπηγαίνει σχολείο το παιδί, εντελής, από μιαν άποψη, φυσικός ομιλητής και κάτοχος της γλώσσας του, καλείται να αναγνωρίσει -και έπειτα να αποτυπώσει- με έναν άλλο πλέον τρόπο λέξεις-έννοιες που τις γνωρίζει ήδη. Μαθαίνει δηλαδή ανάγνωση και γραφή, όπου επαναδιαπραγματεύεται, ουσιαστικά, ανατρέπει και επανα-κατακτά βασικά του κεκτημένα. H πιο οικεία του φερειπείν παράσταση, η μάνα του, από ζωντανή εικόνα-βίωμα, με μόνη ώς τότε πιθανή αποτύπωσή της κάποια φωτογραφία, γίνεται τώρα μια εντελώς διαφορετική εικόνα, άλλου τύπου, σχήματα περίεργα, γράμματα στη σειρά, στα οποία καλείται να μεταφέρει, να μεταγγίσει κατά κάποιον τρόπο το παιδί το βίωμά του, ώστε να τα «γεμίσει» και να του θυμίζουν εφεξής αυτό που ήξερε και εξέφραζε ώς τότε με λόγια μόνο».

Γιάννης Χάρης.