Παρασκευή, Μαΐου 06, 2005

Κίνα Εν Κινήσει


Στο Πεκίνο ξεχνάς το χρώμα του ουρανού. Η άμεση σύνδεση ουρανού-καρδιάς επιβεβαιώνεται όταν επιτέλους μέσα στο αεροπλάνο, ψηλά και μακριά απ’ το απαίσιο καφεκίτρινο αιθαλοσύννεφο που καταπνίγει την πόλη, ξανααντικρίζεις γαλάζιο. Η καρδιά σου ανοίγει όπως άνοιξε ο ορίζοντας. Εκεί ψηλά ξανασκέφτεσαι αυτά που άκουσες: ότι για τα μέτρα της Κίνας το Πεκίνο δεν είναι ιδιαίτερα μολυσμένο, ότι υπάρχουν άλλες πόλεις όπου δεν μπορείς να δεις στα πέντε μέτρα απ’ την μόλυνση, ότι η Κίνα ζει τώρα τη βιομηχανική της επανάσταση κι ότι το Πεκίνο του 21ου είναι κάτι σαν το Λονδίνο του 19ου, ότι μόλις πέρσι πουλήθηκαν στο Πεκίνο 2.000.000 αυτοκίνητα. Είναι ειρωνικό αλλά ίσως το ομορφότερο μνημείο της πόλης - της πόλης που δεν βλέπει ουρανό- ονομάζεται Ναός του Ουρανού. Στο Πεκίνο η ρύπανση είναι απτή, έχει συγκεκριμένο χρώμα κι ακόμη πιο συγκεκριμένη μυρωδιά. Αναπνέεις δύσθυμα, αναπνέεις μόνο και μόνο επειδή δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς. Υπερσύγχρονοι και αρκετά καλόγουστοι ουρανοξύστες τυλιγμένοι μέσα στο σύννεφο, από κάτω τους τεράστιοι λεωφόροι με πέντε λωρίδες ανά κατεύθυνση και η ακριανή τους είναι ειδική λωρίδα για τα ποδήλατα και τις καρότσες με τους τρεις τροχούς. Κάπου ανάμεσα κι εσύ, τυλιγμένος στο νέφος και στον θολό τοπίο, αναρωτιέσαι αν ζεις σε ταινία επιστημονικής φαντασίας και τι γυρεύεις σ’ αυτήν την διαστημούπολη. Συνειδητοποιείς ξανά ότι δημοκρατία δεν σημαίνει τόσο να ψηφίζεις ένα κόμμα μια φορά ανά τετραετία, αλλά και να μπορείς να διαμαρτυρηθείς για τις συνθήκες διαβίωσης, να υπάρχει πίεση από τα ΜΜΕ για το περιβάλλον, να μην μπορεί το κράτος να σου λέει ένα πρωί «η πόλη αλλάζει και εκσυγχρονίζεται, φύγε από το σπίτι όπου ζούσες δεκαετίες και πήγαινε μείνε εκεί που θα σου υποδείξουμε εμείς» κι εσύ να μην έχεις τρόπο να αντισταθείς δικαστικά στην απόφαση αυτή. Παντού γερανοί που ανυψώνουν προς τον κρυμμένο ουρανό τη νέα ρωμαλέα Κίνα, παντού παλιές κατοικίες και πολυκατοικίες με χαραγμένα στους τοίχους τους τα ιδεογράμματα της κατεδάφισης. Μέρα με την μέρα, νύχτα με τη νύχτα, λεπτό με το λεπτό η Κίνα αναπτύσσεται, τεντώνεται, ψηλώνει, όροφο με τον όροφο, οικοδομικό τετράγωνο με το οικοδομικό τετράγωνο. Η Κίνα εργάζεται Σάββατα, εργάζεται Κυριακές, η Κίνα οξυγονοκολλεί μέσα στη μαύρη νύχτα, την ώρα που η Ελλάδα γίνεται μαλλιά – κουβάρια για την χαμένη απεργοαργία της πρωτομαγιάς. Παγωμένη σε ένα καθεστώς που σχεδόν όλος ο υπόλοιπος πλανήτης αρνήθηκε, η Κίνα βρίσκεται ωστόσο εν κινήσει. Η κίνησή της κεντρικά ελεγχόμενη αλλά φρενήρης και πού θα οδηγήσει αυτό, το μέλλον θα το δείξει. Δείχνει ένα μέρος του ήδη το παρόν, το βλέπουν στην Αθήνα οι δυστυχείς μικρέμποροι και οι ευτυχείς ιδιοκτήτες καταστημάτων. Το σίγουρο είναι πως δεν χωρά πια στα σύνορά της, θέλει να απλωθεί και να διεκδικήσει αυτά που της αναλογούν. Στο Πεκίνο κόσμος παντού, κόσμος πεζός στα πεζοδρόμια, κόσμος στα ποδήλατα, κόσμος στ’ αυτοκίνητα, κόσμος στα γιγάντια μπλοκ κατοικιών. Στο μεγάλο παζάρι της πόλης ή στο σινικό τείχος, τα νούμερα τους ξεπερνούν τη φαντασία. Χωρούν παντού, βρίσκονται παντού, είναι παντού. Το βράδυ που κλείνεις τα μάτια η πρώτη εικόνα που σου ‘ρχεται στο νου είναι ένα κινέζικο πρόσωπο. Στην επιστροφή για Αθήνα, η ανταπόκριση της πτήσης σου επιτρέπει κάποιες ελεύθερες ώρες στην Φρανκφούρτη και εκεί ξαφνικά τα πεζοδρόμια φαντάζουν έρημα, ο κόσμος λίγος, η Ευρώπη γριά. Ζητάς στο πρώτο ψιλικατζίδικο που βρίσκεις τηλεκάρτα. Ο μάλλον Πακιστανός υπάλληλος σε ρωτάει σε ποια χώρα θέλεις να τηλεφωνήσεις. «Greece» του απαντάς. «Where is this? Europe?» σε ρωτά. Στην Κίνα δεν θα βρεις Πακιστανούς. Δεν θα βρεις καν πολύτεκνους. Όχι μόνον δεν χρειάζονται ξένο νέο αίμα αλλά χαλιναγωγούν το δικό τους με την πολιτική του ενός παιδιού. Κι αυτό προς ανακούφιση του υπόλοιπου πλανήτη. Κι αυτό είναι μια αντιδημοκρατική παρέκκλιση που καθόλου δεν μας χαλά. Χαλά όμως τους ίδιους τους Κινέζους που υπεραγαπούν τα παιδιά. Τους βλέπεις να κρατούν από το χέρι τα παιδάκια τους και να παίζουν μαζί τους. Ο μπαμπάς, η μαμά και στην μέση ο επιτρεπόμενος ή η επιτρεπόμενη. Σχεδόν κάθε επιτρεπόμενος ή επιτρεπόμενη κρατά κι ένα ξυλάκι παγωτό στο χέρι. Ο φραπές των Κινέζων λέγεται τσάι και τα θερμός με τα τσάγια βρίσκονται στα χέρια όλων: της ταμία πίσω απ’ το γκισέ για τα εισιτήρια, του ταξιτζή που στο φανάρι ανοίγει το πορτμπαγκάζ και ανανεώνει το περιεχόμενο από το μπουκάλι που έχει εκεί. Ωστόσο ενώ ο φραπές είναι κατά βάση λάσπη, το τσάι στην Κίνα είναι τελετουργία Αν κανείς επιθυμεί να φάει από τους πάγκους μπορεί να βρει μεταξοσκώληκες, αστερίες, σαρανταποδαρούσες, φίδια. Άγνωστη η γεύση τους, η μυρωδιά τους όμως και ειδικά η μυρωδιά κοκτέιλ όλων αυτών μαζί, σε ζαλίζει, σε εξουδετερώνει, σου γυρνά το στομάχι ανάποδα. Όλα αυτά σου τα κάνει επειδή έχεις γεννηθεί κάπου αλλού και φέρνεις το κάπου αλλού σου στο ταξίδι που έχεις πάει. Στο αλλού από το οποίο έρχεσαι, η κατατομή των προσώπων είναι διαφορετική, ο ήχος της γλώσσας είναι διαφορετικός, τα γράμματα είναι διαφορετικά, οι οσμές είναι διαφορετικές. Είσαι στην Άπω Ανατολή, αλλά είσαι ταυτόχρονα και στην πατρίδα σου, γιατί εξακολουθείς και κατοικείς μέσα στη γλώσσα σου, εξακολουθείς και μιλάς στα ελληνικά, σκέφτεσαι στα ελληνικά. Αν έμενες χρόνια εκεί, αν μάθαινες κινέζικα, αν μιλούσες κινέζικα, αν έκανες κάποιες σκέψεις στα κινέζικα, τώρα μπορεί και να έβρισκες την σαρανταποδαρούσα λιχουδιά, αλλά κι αν δεν την έβρισκες σίγουρα δεν θα σου μύριζε. Τότε ίσως τα αγάλματα στον βουδιστικό ναό –που ωστόσο δεν είναι παρά μια τουριστική ατραξιόν σε μια χώρα που καταπνίγει τις θρησκευτικές ελευθερίες- να μην σου φαίνονταν ταιριαστά για τα άρματα στο καρναβάλι της Πάτρας, τότε ίσως να σου γεννούσαν κάτι σαν κατάνυξη και ίσως πάλι η μετατροπή ενός χώρου εργασίας σε ναό, όπου τελέστηκε η λειτουργία του επιταφίου και της ανάστασης, να σου γεννούσε περισσότερο προβληματισμό και λιγότερη αποδοχή. Αλλά ήδη έχουν ειπωθεί πάρα πολλά, οπότε ας αφήσουμε για επόμενο επεισόδιο και το ζήτημα της λειτουργίας σε σχέση με το ναό, τα ράσα, τον παπά, τα σύμβολα, αλλά και άλλα πολλά, όπως του τι τελικά συνιστά αξιοθέατο, τι είναι δηλαδή άξιο να θεαθεί και τι όχι, πότε λειτουργεί το βλέμμα μας και πότε τεμπελιάζει, αν τα ταξίδια αφήνουν κάτι πιο ουσιαστικό από ένα μπλουζάκι που να λέει «I climbed the great wall», αν η σωστή απόκριση σε τέτοια μπλουζάκια πρέπει να είναι «So fucking what?» ή «Ε και;» αν προτιμάτε, πόσο συμπληρωματικά ή πόσο ακυρωτικά σε σχέση αφενός με την εμπειρία της στιγμής που βλέπεις το κάθε τι και αφετέρου με την μνήμη λειτουργούν οι πάσης φύσεως καταγραφές, φωτογραφίες, βιντεοσκοπήσεις κλπ. Αν κάποιος άντεξε ως το τέλος αυτού του επεισοδίου ήρθε η ώρα να κλείσουμε με ανέκδοτο, όπως ο ξάδελφος Λέων. Επειδή ως προελέχθη εξακολουθούσα να ζω εντός της γλώσσας μου, αυτό μου έδωσε τη δυνατότητα αφενός για τρελλές αντιστασιακές πράξεις, όπως ύβρεις κατά του Μάο κάτω απ’ το τεράστιο πορτρέτο του στην είσοδο της απαγορευμένης πόλης (ναι, περιείχαν και το ρήμα με το οποίο κάνει ρίμα το όνομα του Μεγάλου Τιμονιέρη και το οποίο αρχίζει από γα) και αφετέρου για σεξιστικά αίσχη προς την αεροσυνοδό που στεκόταν με την καφετιέρα πάνω απ’ το ποτήρι μου («Χύσε ανώμαλη» της είπα φορώντας το πιο ευγενικό μου χαμόγελο και τείνοντας το ποτήρι μου προς αυτήν). Εκείνη με υπάκουσε χαμογελώντας. A dream come true.

10 Comments:

At 5/06/2005 11:36:00 π.μ., Blogger Γεώργιος Χοιροβοσκός said...

Σιε Σιε, Old Boy,

Καλωσόρισες στην πατρίδα...
Ελπίζω η Ευρωπαική υπογεννητικότητα να αντισταθμίση την Κινέζικη...αύξηση.

Είναι πραγματικά θλιβερό...μετα το όπιο
και τους πολέμους του...να τους γεμίζει όνειρα ο καπιταλισμός για αυτοκίνητα σπίτια και ουρανοξύστες.

Δεν φάνταζομαι να μας τιμωρήσουν όπως τότε που εν μια νυκτί βάψανε τις πόρτες των ξένων και το πρωί τους σφάξανε όλους...οι χθεσινοί ρικσω carriers,και δούλοι των Εγγλέζων.

Ηταν πραγματικά τόσο ωραία η αεροσυνοδός(εγώ αυτές που βρίσκω πεντάμορφες είναι οι Μαλαίσιες)?

 
At 5/06/2005 06:04:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Νι χάο (ή κάπως έτσι)Γεώργιε. Δεν σου ευχήθηκα στη γιορτή σου γιατί όπως είπαμε τα μπλοκ εκεί είναι φραγμένα. Εύχομαι αναδρομικά τα καλύτερα. Παρεμπιπτόντως έπρεπε να βρεθώ στο Πεκίνο για να ανακαλύψω τι σημαίνει το ψευδώνυμό σου. Mysterious ways.

 
At 5/07/2005 12:23:00 π.μ., Blogger πιτσιρίκος said...

Μια χαρά τα γράφεις-περιμένουμε και τα επόμενα. Γράψε και την προσωπική σου εκτίμηση για το μέλλον της Κίνας (εντός κι εκτός) απ΄όσα είδες κι άκουσες.

 
At 5/07/2005 12:27:00 π.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Σε ζηλεύω ΑΠΙΣΤΕΥΤΑ!!
Μόλις γύρισες από το ταξίδι των ονείρων μου...

 
At 5/07/2005 08:11:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Lefty φαντάζομαι πως η φίλη σου κρύωνε συχνά ...
Πιτσιρίκο η μόνη σίγουρη πρόβλεψη που μπορώ να κάνω είναι ότι μεσοπρόθεσμα θα αντιστραφεί το ρεύμα και όλοι οι Έλληνες έμποροι που θα αναγκαστούν να κλείσουν τα μαγαζιά τους, θα μεταναστεύσουν για Κίνα και θα χτυπήσουν τον εχθρό στο σπίτι του ανοίγοντας εκεί μαγαζιά και σαρώνοντας τον ανταγωνισμό πουλώντας στους Κινέζους σε ελληνικές τιμές.
Ιφιμέδεια φαίνεται πως ονειρεύεσαι να ξεχάσεις το χρώμα του ουρανού.

 
At 5/08/2005 01:34:00 μ.μ., Blogger πιτσιρίκος said...

"Αυτός που γνωρίζει, δεν προβλέπει.Αυτός που προβλέπει, δεν γνωρίζει" - Λάο Τσε

old boy η Κίνα ήταν το τελευταίο ταξίδι του Καζαντζάκη. Δεν σου ζητάω πρόβλεψη -μια προσωπική εκτίμηση μόνο. Την αίσθηση που σου άφησαν όσα είδες. Για παράδειγμα, υπάρχει ενθουσιασμός στους ανθρώπους για όσα συμβαίνουν εκεί; Μοιάζουν να αντιλαμβάνονται πως η χώρα τους γίνεται παράγοντας πρώτου βαθμού; Τέτοια πράγματα-αν μπορείς βέβαια.

 
At 5/09/2005 05:37:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

"Αυτός που γνωρίζει, δε μιλά. Αυτός που μιλά, δε γνωρίζει".

Ντάο τε Τσίνγκ

Άρα, κατά τεκμήριον, δε γνωρίζουμε. Γι΄ αυτό και ο Καζαντζάκης στο Ταξιδεύοντας έγραψε ότι πάει στο Μέσο Βασίλειο (σημερινό όνομα της χώρας στη μανδαρίνικη) να αισθανθεί και όχι να καταλάβει. Ενθουσιασμός δεν μπορεί να υπάρχει πιτσιρίκε, γιατί αυτό προϋποθέτει να γίνεσαι ένθεος, κατάσταση αδύνατη σε χώρα άθεη. Για το μέσο μεσοβασιλιανό, η χώρα του τα τελευταία πέντε χιλιάδες χρόνια ήταν παράγοντας πρώτου και μόνου βαθμού. Μη ξεχνάμε τι έγραφε το πλοίο του Λόρδου Μακάρτνευ ανηφορίζοντας προς το Πεκίνο. Συμπεριφερόμαστε λοιπόν ως γενουάτες που ανακάλυψαν την Αμερική. Πάντα εκεί ήταν. Ο Κινέζος αισθάνονταν πρώτου και μόνου βαθμού, όταν πυρπολούσε αμερικανούς διασχίζοντας τον ποταμό Γιαλού, στη δεκαετία του πενήντα. Όταν γκρέμιζε τις παγόδες και τα κτίρια με τις στέγες για να ξεκουράζεται ο δράκος, κατά τη διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης, για να τα ξαναχτίζει σήμερα. Όταν, πολύ πριν από την εξέγερση των Μπόξερς, που αναφέρει στο σχόλιο του ο φίλτατος καθηγητής πλατωνικής φιλοσοφίας στην Κωνσταντινούπολη του έβδομου αιώνα, στην εξέγερση των Τ'άι πινγκ, προσπαθούσαν μάταια ν' απαλλαγούν από τη δυτική παρουσία. Όταν, όταν,.. Ωστόσο, ο κινεζικός τρόπος σκέψης, δε διάθετει ακόμη τη λαίλαπα και την πανάκεια του δυτικού ανταγωνιστικού πνεύματος, ώστε να αισθανθεί πρώτος ή δεύτερος. Ενδιάφερουσα ανάλυση, για όσους ενδιαφέρονται, στο Ο Πειρασμός της Δύσης του ογκόλιθου Μαλρό. Επί της ουσίας, η ζωή τους συνεχίζει να κυλά όπως και πριν, με μικρές ανεπαίσθητες, στο δυτικό μάτι, αλλαγές, οι οποίες μπορούν να αλλάξουν τον ρου του Γιανγκ Τσε στα επόμενα χρόνια. Από το Σεπτέμβριο του 2003, οι Κινέζοι μπορούν να προμηθευτούν διαβατήριο, χωρίς την άδεια του εργοδότη τους. Οι συνειρμοί δικοί σας. Έχουν, επί πλέον, τη δυνατότητα να ανοίγουν δικές τους δουλειές. Περαιτέρω, περίπου 500 000 ταϊβανέζοι, από τη γνωστή αποσχισθείσα επαρχία, αποτελούν την κινητήρια δύναμη της Σαγκάης. Στα μόνιτορ της Γουόλ Στρίτ, ίσως, να είναι οι χαμηλοί μισθοί, η εξωπραγματική ισοτιμία του ρενμινμπι και το, εν γένει, επενδυτικό ελντοράντο που καθιστά ελκυστική τη γη των Χαν. Αλλά αυτό πιτσιρίκε είναι για λίγο. Όσο ήταν και για το Μέξικο και για την Αργεντινή. Όσο ήταν και για τους δράκους της ΝΑ Ασίας, απ' όπου και οι αναντίρρητα πεντάμορφες Μαλαίσιες. Το αεροπλάνο της επιστροφής ήταν γεμάτο από δαύτες. Εξίσου, όμορφες ασιάτισες και οι Ανναμίτισσες. Μην κάνουμε όμως βουτιά με το κεφάλι στα στερεότυπα και αδικούμε τις Ελληνίδες, που είναι οι πιο ωραίες γυναίκες του κόσμου. Γιατί μόνο αυτές μπορούν να καταλάβουν το Ημερολόγιο ενός Αθεάτου Απριλίου του Ελύτη. Γιατί λέφτυ ωραία είναι αυτή που είναι στην ώρα της, και όχι η εύμορφη.

Καλώς σας βρήκα αδέλφια

ΥΓ Ερωμένη του Αλωέα, dream in blue.

 
At 5/10/2005 01:42:00 π.μ., Blogger πιτσιρίκος said...

garine με το συμπάθιο αλλά ενθουσιασμός μπορεί να υπάρχει μόνο σε χώρα "άθεη" - άντε και σε ορθόδοξη (που είναι το ίδιο). Και μια που πιάσαμε τον Καζαντζάκη, θυμήθηκα την επίσκεψή του στη Ρωσία όταν πήγε να πιάσει κουβέντα στους προλετάριους. Μια Ρωσίδα πετάχτηκε και τον διέκοψε : "σύντροφε η συζήτηση είναι μια αρρώστια των γέρων". Ξερός ο Καζαντζάκης που δεν βρήκε πρόσφορο έδαφος για τις θεωρίες του. Και βέβαια τη δεκαετία του '20 ήταν νέος ακόμα αλλά στα 70 που πήγε στην Κίνα ήταν ήδη άρρωστος κι αυτό φαίνεται στο πόνημά του. Μάλλον ούτε αισθάνθηκε, ούτε κατάλαβε. Πολύ ωραίο το κείμενό σου και διαφωτιστικό. Ευτυχώς, γιατί ο old boy προφανώς δεν θέλει να μάθω τι γεύση είχε το ρύζι στο δικό του στόμα.

Καλωσόρισες

 
At 5/10/2005 02:38:00 π.μ., Blogger Old Boy said...

Πιτσιρίκο πήγα στην Κίνα μια βδομάδα. Ο Garine που με φιλοξένησε είναι κοντά δυο χρόνια τώρα εκεί. Σκέφτηκα ότι η δικιά μου απάντηση στο ερώτημά σου θα ήταν απάντηση τουρίστα και ότι θα είχε περισσότερο βάρος και βάση η απάντηση ενός ανθρώπου που ζει εκεί. Γι αυτό και του ζήτησα να απαντήσει. Για τη γεύση του ρυζιού στο δικό μου στόμα έγραψα στο post και θα επανέλθω με λόγια και εικόνες. Ας όψεται για την καθυστέρηση ένας ιός που μου έχει τσακίσει κομπιούτερ και νεύρα μαζί.

 
At 3/06/2007 11:11:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

This is very interesting site... Internet advertising expenditures 2000 2003 Ferrari vs. lamborghini Efffects lexapro side Monogrammed jewelry roll Spam filter in outlook 2004 sp23 special edition mazda hatch Portable dvd players below 200 Where can i buy honda civic floor mats lamborghini murcielago The words best football http://www.audio-cabinets.info/Solid-wood-cd-shelves-cabinets.html Tramadol chronic pain Paintballing chesterfield plastic surgeons in islammabad Dental planssupplement newyork amateurs Ambien+apnea+sleep Upskirt 12 1950 chevrolet coupe Surveillance camera project

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home