Με το παράξενο όνομα Ινίγκο Μοντόγια

Χωμένος ως τα μπούνια μέσα στον μεταμοντέρνο πολτό της εποχής, ξεκινάω ένα ακόμη ποστ χωρίς καθαρή στόχευση, έτοιμος να μπερδέψω ξανά τα σοβαρά με τα ασόβαρα, τα προσωπικά με τα πολιτικά, έτοιμος να κάνω ομόκεντρες τρύπες στο νερό, αντί να βγω με σύνεση στην άμμο και να χτίσω μονοθεματικά παλάτια. Δε γαμιέται, αργά ή γρήγορα θα πεθάνουμε, στο μεταξύ ας το διασκεδάσουμε. Αυτόν τον τρόπο σκέψης, θα μου πεις, πληρώνουμε συλλογικά τώρα και θα πληρώσουμε ακόμη ακριβότερα στο προσεχές μέλλον. Δε γαμιέται, θα επιμείνω. Θα διασκεδάζω την πτώση από τον ουρανοξύστη, χωρίς να καταφύγω όροφο με όροφο στο «ως εδώ όλα καλά» της αυταπάτης, αλλά αποχαιρετώντας όροφο με όροφο τα χρόνια της ανόδου, τα χρόνια της ευρωζώνης, τα χρόνια που μας παραδόθηκε ένα επίπεδο ζωής το οποίο δεν δικαιούμασταν.

Η φωτογραφία λοιπόν είναι από το "Homeland". Σειράρα. Συνιστώ ενθέρμως. Και το πολιτικό της υπόβαθρο; Αφενός δεν μου φαίνεται αντιδραστικό, αφετέρου είπαμε, δεν είπαμε; Πολτός, φίλε μου. Όλα τα χωνεύουμε, κι αν κάτι μας ταιριάζει αισθητικά τα υπόλοιπα τα αφήνουμε στην άκρη. Κλερ Ντέινς και Ντέμιεν Λιούις κάτι παραπάνω από εξαιρετικοί, αλλά η καρδιά μου ανήκει στον Μάντι Πατίνκιν, στη χροιά της φωνής του και τις σιωπές του ανάμεσα. Για την ακρίβεια ανήκει πάμπολλα χρόνια τώρα: "Μy name is Inigo Montoya. You killed my father. Prepare to die". Ρίγος.

Όχι ακριβώς ρίγος, αλλά κάτι σαν δέος με πιάνει όταν ο δρόμος με φέρνει σε βιβλιοπωλείο. Δεν μοιάζει όμως με το δέος του πιστού που βρίσκεται μέσα σε μια εκκλησία. Είναι μάλλον το δέος ενός ανθρώπου που βρίσκεται μέσα σε μια εκκλησία και χωρίς να πιστεύει, συγκινείται με την ιδέα πως μπορεί και να υπάρχει Θεός, πως μπορεί και να υπάρχει κάτι που τον ξεπερνά. Είναι ακριβώς το δέος για αυτό που ακόμα κι αν υπάρχει, ακόμα κι αν μας ξεπερνά, εμείς δεν είμαστε διατεθειμένοι να ασχοληθούμε μαζί του για να βιώσουμε την πλήρη εμπειρία. Μένουμε στον προθάλαμό του και αρκούμαστε στην συγκίνηση της υποψίας ότι υπάρχει. Έτσι, σήμερα που πήγα στο Public να δώσω ένα cd για να πάρω στη θέση του βιβλίο, μπήκα για πέντε λεπτά και έφαγα είκοσι πέντε περιφερόμενος από ράφι σε ράφι, βλέποντας τίτλους, ανοίγοντας βιβλία, ανακουφισμένος που υπάρχει ένας πνευματικός κόσμος, στον οποίο όμως ολοένα και περισσότερο μου λείπει η διάθεση να βυθιστώ. Κάθε βιβλίο που άνοιγα και μια υπόσχεση συγκίνησης, κάθε βιβλίο όμως που άνοιγα μου προξενούσε ταυτόχρονα και μια αμφιθυμία. Ιστορίες; Τριακόσιες και πεντακόσιες σελίδες για να διαβάσω ιστορίες ανθρώπων; Σπατάλη. Σπατάλη λέξεων, σπατάλη κόπου. Προτιμώ να κάνω πράγματα που θέλω. Αντί να κατεβάζω αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου που έχω χάσει για να καλύψω τα κενά, κατεβάζω τηλεοπτικές σειρές για να καλύψω το χρόνο ως την στιγμή της τελικής πρόσκρουσης στο έδαφος. Πώς να αντισταθείς στο εύκολο; Εγώ τουλάχιστον δεν μπόρεσα και δεν θέλησα ποτέ.

Όταν επιτέλους παίρνω απόφαση ότι δεν θα πάρω βιβλίο με ιστορίες ανθρώπων, στρέφομαι σε βιβλία με ιστορίες ιδεών. Ιδέες αντί ανθρώπων. Να μια σύγκριση καταλυτική. Καταλήγω σε Ζίζεκ. «Μίλησε κανείς για ολοκληρωτισμό;». Με βασικό επίσης κριτήριο ότι έκανε όσο το cd που αλλάζω, συν είκοσι επτά λεπτά (δηλαδή μόλις δύο περισσότερα από όσα ξόδεψα τριγυρνώντας στο μαγαζί). Φεύγοντας, ανοίγω το βιβλίο και το μυρίζω. Παλιό φετίχ αυτό, πανίσχυρο. Στο γραφείο οι σταθμοί του ραδιοφώνου παίζουν μόνο μουσική. Όταν απεργούν οι δημοσιογράφοι η νευρωσική σπουδαιοφάνεια της επικαιρότητας μπλοκάρει και οι εξελίξεις αναρωτιούνται τι νόημα έχει να συνεχίσουν να τρέχουν αν δεν τις βλέπει κανείς. Όμως, τι σύμπτωση. Ο Ζίζεκ για τον ΣΥΡΙΖΑ. Διαβάζω το άρθρο διαγώνια. Δεν μπορώ να αφιερώνω τη σκέψη μου σε άλλους. Είναι περίκλειστη και αυτοτροφοδοτούμενη. Λινκάρω το άρθρο όμως γιατί μάλλον κάτι που με συμφέρει λέει. Παίζει, λέει, η αίρεση του ΣΥΡΙΖΑ να σώσει τις ευρωπαϊκές αξίες που πρέπει να σωθούν. Φυσικά ο Ζίζεκ δεν παρακολουθεί τα ελληνικά μίντια για να καταλάβει πως ΣΥΡΙΖΑ ψηφίζουν οι λάτρεις της ακινησίας και της μη μεταρρύθμισης, οι προσκολλημένοι στην «παλιά μεταπολίτευση». Δεν παρακολουθεί τα ελληνικά μίντια για να καταλάβει πως οι Έλληνες στην ουσία ξαναψηφίζουν Ανδρέα Παπανδρέου. Ο Ζίζεκ και ο πλανήτης όλος έχει την εντύπωση ότι στις 6 Μαϊου η Ελλάδα σοκάρισε τους πάντες παράγοντας πολιτική και αντιδρώντας πρωτοφανώς σε μια δυτική ομογενοποιημένη συναίνεση δεκαετιών, συναίνεση που λειτουργούσε και εξουσίαζε στο όνομα του τέλους της Ιστορίας και της κατάργησης των ουσιαστικών πολιτικών διαφορών.

Το κομπιούτερ μου κολλάει. Μέχρι να ξεκολλήσει ξεφυλλίζω το βιβλίο. Το βιβλίο που κανονικά ο προορισμός του είναι να βρεθεί σπίτι σε καίρια θέση, ώστε να μου θυμίζει πως εκεί μέσα παίζει μια έντονη πιθανότητα συγκίνησης, συγκίνησης που είτε θα επαληθευθεί ή θα διαψευσθεί αν το πάρω από την καίρια θέση και αρχίσω να το διαβάζω, είτε θα καλυψει την αποστολή της με το βιβλίο να μείνει στην καίρια θέση, αδιάβαστο μέχρι να ξεχαστεί. Πέφτω στη σελίδα 205. Αντιγράφω: «"η μελαγχολία εμφανίζει το παράδοξο μιας πρόθεσης πένθους η οποία προηγείται της απώλειας του αντικειμένου και την προλαμβάνει". Το στρατήγημα του μελαγχολικού είναι το ακόλουθο: ο μόνος τρόπος για να κατέχουμε ένα αντικείμενο που δεν το είχαμε ποτέ, που εξαρχής είχε απολεσθεί, είναι να μεταχειριζόμαστε ένα αντικείμενο που το κατέχουμε ακόμη πλήρως ως εάν αυτό το αντικείμενο να είχε ήδη απολεσθεί. Η άρνηση του μελαγχολικού να ολοκληρώσει τη διεργασία του πένθους παίρνει έτσι τη μορφή του ακριβώς αντιθέτου της: ενός ψευδούς θεάματος υπερβολικού, περιττού πένθους ενός αντικειμένου, πριν ακόμη απολεσθεί αυτό το αντικείμενο. Η μοναδική χροιά της μελαγχολικής ερωτικής σχέσης (όπως εκείνη του Νιούλαντ με την Κόμισσα Ολένσκα στην "Εποχή της Αθωότητας") οφείλεται στο ότι, ενώ οι εραστές είναι ακόμη μαζί, εξαιρετικά ερωτευμένοι, απολαμβάνοντας ο καθένας την παρουσία του άλλου, η σκιά του μελλοντικού χωρισμού ήδη χρωματίζει τη σχέση, με αποτέλεσμα να αντιλαμβάνονται τις τρέχουσες ηδονές υπό την αιγίδα της επερχόμενης καταστροφής (του χωρισμού) - πρόκειται για μια ακριβή αντιστροφή της τυπικής αντίληψης ότι οι κακουχίες του παρόντος υπομένονται χάρη στο βλέμμα το στραμμένο προς την ευτυχία που θα προκύψει από αυτές».

Κλείνω το ποστ παρατηρώντας τα εξής άσχετα, τόσο με τα προηγούμενα, όσο φυσικά και μεταξύ τους: 1) Το ποίημα του Γκίντερ Γκρας θα ταίριαζε να το διαβάσει ο Κώστας Πρέκας. Ένας πόντο Γκίντερ για την πολιτική σου χειρονομία, μείον ένας πόντος για αυτό το βαρύγδουπο πράγμα που συνέθεσες. 2) Παρόλα όσα γράφονται, το μεγαλύτερο δίλημμα των εκλογών είναι «Θάνος ή Κώστας» και το έχει η μαμά Πλεύρη. 3) Η Λαγκάρντ και η κάθε Λαγκάρντ δεν έχει να φοβάται τίποτα όσο τα τρία παιδιά από το Νίγηρα βρίσκονται μέσα στη δική της σκέψη. Έχει να φοβάται πολλά αν απεγκλωβιστούν από τη δική της σκέψη και τις μουσικές καρέκλες που σαδιστικά τα βάζει να παίζουν, και μπουν στη σκέψη όλων. Τότε ίσως εκτός από τον Έλληνα φοροφυγά που δικαίως ενοχοποιείται, ενοχοποιηθεί επιτέλους και ο απείρως ενοχότερος οποιασδήποτε εθνικότητας μεγαλοκεφαλαιάς και οφσοράς και φοροαποφυγάς, τότε ίσως μπει επιτακτικά στη συζήτηση η κουβέντα πως μακάρι να πέσει το επίπεδο ζωής των κατοίκων της Ευρωζώνης πέντε και δεκαπέντε φορές πιο κάτω, αν είναι να βρεθεί ένας τρόπος ο παγκόσμιος πλούτος να αρχίσει να μοιράζεται πιο δίκαια και υπέρ των πιο εξαθλιωμένων. Ειδάλλως όταν μιλάνε για καρέκλες στο σπίτι του καρεκλωμένου, δεν μιλούν στην πραγματικότητα για την αδικία που υφίστανται τα τρια παιδιά στο Νίγηρα, αλλά για την αδικία να μην ζουν περίπου σαν αυτά τρία παιδιά στην Αθήνα, στην Μαδρίτη, στη Λισσαβώνα, στο Δουβλίνο και παντού, για την αδικία που έχει ως φυσική συνέπεια τo payback time.