To μωρό της Ρόζμαρι
Πιθανότατα
δεν θα σφαχτούμε ποτέ. Πιθανότατα θα
επικρατήσει οριστικά είτε η δημοκρατία
είτε ο σταρχιδισμός είτε η χρυσή ανάμεσά
τους τομή, εκεί που η τομή συναντάει την
αυγή κι όλα μπερδεύονται γλυκά. Και δεν
θα μας απομείνει τίποτα άλλο παρά η
ανεκπλήρωτη φαντασίωση του αίματος. Η
χώρα θα ισορροπήσει, όλα θα έχουν μπει
στον καλό ή τον κακό τους δρόμο (αδιάφορο
τι από τα δύο, αρκεί να είναι ομαλός),
όλες οι ωδίνες της εποχής που ήρθε να
διαδεχτεί την μεταπολίτευση θα έχουν
περάσει, το μωρό θα αρχίσει να πατάει
πλέον στα πόδια του, στα δικά του δηλαδή
αυτονόητα που θα έχουν διαδεχτεί τα
παλιά, τα οποία είναι και η πηγή όλων
των συγκρούσεων. Γιατί είναι με βάση τα
αυτονόητα με τα οποία είχαμε γαλουχηθεί
που θεωρούσαμε πως υπάρχουν πράγματα
που δεν γίνονται και πως υπάρχουν
πολιτικά και πολιτειακά όρια. Κάθε εποχή
όμως έχει τα δικά της όρια και για αυτό
σε αυτήν εδώ την καινούρια έχουμε
προφανώς να ξεπεράσουμε πολλά ακόμη.
Και θα απομείνουν έτσι να μας περιγελούν
κατάμουτρα κείμενα με τα οποία προφητεύαμε
εξεγέρσεις. Γιατί το κάναμε άραγε; Ποιά
προσωπική ψυχική ματαίωση κουβαλούσαμε
και προσπαθούσαμε να την εκτονώσουμε
εκεί; Μήπως πάλι ήταν αυτό το τελευταίο
μεταπολιτευτικό κουσούρι; Η αδυναμία
να συνειδητοποιήσουμε πως η πλειοδοσία
«αγώνα» ήταν βερμπαλιστική, με αποτέλεσμα
το διαρκές μεταπολιτευτικό «δεν θα
περάσει» να δώσει τη θέση του, όταν η
πίστα άλλαξε, στο ισοπεδωτικό πέρασμα
των πάντων; Να ήταν τελικά αυτή όλη κι
όλη η πολιτική μας συγκρότηση; Η ονείρωξη
μιας εξέγερσης, με τον εξεγερμένο λαό
σε ρόλο όχι κάποιου αληθινά
ριζοσπαστικοποημένου συλλογικού
υποκειμένου, αλλά σε ρόλο Σούπερμαν και
Μπάτμαν που θα τιμωρούσε τους εξόφθαλμα
κακούς, θα ικανοποιούσε ένα στοιχειώδες
αίσθημα δικαίου και θα επανέφερε το
όνειρο της ευημερίας;
Αν
το μαύρο στις οθόνες της δημόσιας
ραδιοτηλεόρασης είναι ένα βασικό σύμβολο
της νέας εποχής, η μονόχρωμη πολυχρωμία
στις οθόνες της ιδιωτικής τηλεόρασης
τέμνει την μεταπολίτευση σε δύο
υποπεριόδους: από το 1974 ως το 1989 που
άνοιξαν τα ιδιωτικά κανάλια και από το
1989 ως το Καστελλόριζο του 2010. Και είναι
ενδιαφέρον πως ό,τι οι άλλοι αποκαλούν
κουλτούρα της μεταπολίτευσης δεν
συμπεριλαμβάνει το σκέλος της δεύτερης
υποπεριόδου, ωσάν η μεταπολίτευση να
μην συγκαθορίζεται και από τις μεγαδόσεις
Mega, ωσάν πριν τον τιμωρό
Σίμο να μην υπήρξε καμία Ρούλα, ωσάν να
μην υπήρξε στη χώρα το τρίπτυχο λάιφ
στάιλ - αποβλάκωση - ιδιώτευση, αλλά μόνο
συντεχνίες και κρατισμός. Το βράδυ της
11ης Ιουνίου που έκλεινε η ΕΡΤ, από τις
9 ως τις 12 το βράδυ, στους 100 που είχαν
ανοικτές τηλεοράσεις μόνο οι 29
παρακολουθούσαν τα τρία κρατικά κανάλια.
Οι υπόλοιποι 71 είτε δεν είχαν πάρει καν
χαμπάρι τι γίνεται είτε δεν τους ένοιαζε
και έβλεπαν κάτι άλλο. Η ιδιωτική
τηλεόραση ήρθε να προσφέρει στον κόσμο
αυτά που θέλει να βλέπει. Και από αυτά
τα λίγα που παγίως θέλει ο κόσμος, να
τον εθίσει σταδιακά σε ακόμη λιγότερα,
να τον εθίσει σε ακόμη μεγαλύτερη
ευκολία, να τον ακρωτηριάσει ακόμη
περισσότερο αισθητικά. Τα ελληνικά
ιδιωτικά κανάλια: μια ατελείωτη σπονδή
στην αφασία. Τα ελληνικά ιδιωτικά
κανάλια: προγράμματα ολοένα
και πιο πρώτης ανάγνωσης, μέχρι του
σημείου μην χρειάζονται καν ανάγνωση.
Είναι δίχως ίχνος υπερβολής συγκλονιστικό
το πόσο απειροελάχιστο πολιτισμό
παρήγαγαν. Η
κληρονομιά τους σε αντιδιαστολή με
αυτήν της ΕΡΤ μιλάει από μόνη της.
Το σαμαρικό περιβάλλον πρέπει να πήρε την απόφαση για την ΕΡΤ με
αμιγώς πολιτικά κριτήρια. Το σκέλος
πολιτισμός δεν πρέπει να μπήκε καν στο
μυαλό του. Το σκέλος πολιτισμός είναι
εκτός της ατζέντας του. Αντίστοιχα,
πιθανότατα η μόνη αληθινή ατζέντα που
είχαν οι καναλάρχες από το 89 και εντεύθεν ήταν η πολιτική. Ο πολιτικός
καθεστωτισμός που προήγαγαν δηλαδή να
τους αρκούσε και το
πολιτιστικό σκέλος του προγράμματός
τους να μην προέκυψε ως κάποιο ύπουλο τμήμα της ίδιας ατζέντας. Δεν
τους αφορούσε ο πολιτισμός επειδή δεν
πουλούσε. Και αυτοί είναι εδώ για να
πουλήσουν και να αγοράσουν. Μέχρι να
μην μείνει τίποτα εκτός συναλλαγής.
(Κείμενο γραμμένο για το τεύχος 19 του Unfollow)
8 Comments:
"To μωρό της Ρόζμαρι"
Ο Κ. Μαρξ και ο Ο. Ελύτης το είχαν αποδώσει πολύ καλύτερα, αλλά που να καταλάβεις εσύ από αυτά με τόσο περιορισμένες προσλαμβάνουσες, οθονόπληκτε;
"Να ήταν τελικά αυτή όλη κι όλη η πολιτική μας συγκρότηση; Η ονείρωξη μιας εξέγερσης, με τον εξεγερμένο λαό σε ρόλο όχι κάποιου αληθινά ριζοσπαστικοποημένου συλλογικού υποκειμένου, αλλά σε ρόλο Σούπερμαν και Μπάτμαν που θα τιμωρούσε τους εξόφθαλμα κακούς, θα ικανοποιούσε ένα στοιχειώδες αίσθημα δικαίου και θα επανέφερε το όνειρο της ευημερίας;"
Ναι, αυτή ήταν και παραμένει η «πολιτική» συγκροτησή σου και χρειάστηκες 40 χρόνια για να το καταλάβεις· θα έπρεπε να ντρέπεσαι, αλλά που τέτοια τύχη!
«Πιθανότατα η μόνη αληθινή ατζέντα που είχαν οι καναλάρχες από το 89 και εντεύθεν ήταν η πολιτική.»
Θυμάμαι ακόμα τον αρχιεκμαυλιστή Μίνω(α) Κυριακού (αυτόν που στο γραφείο του έχει κρεμασμένο πορτρέτο του Λίνκον) να παραδέχεται δημοσίως σε ολόλευκο παραδεισένιο φόντο σε συνέντευξη στον Νίκο Μαστοράκη (αυτόν που κάποτε είχε πληρώσει ψευδομάρτυρες στο δικαστήριο για να τον διώξει) ότι όλα τα κανάλια είναι πολιτικά παραμάγαζα εκβιασμών.
Τελικά, είσαι πραγματικά αξιολύπητος, 40 χρόνια για να καταλάβεις αυτό που ψιθυρίζουν ακόμα και οι πέτρες. Τηλεόραση σημαίνει «ψυχαγωγία» και «ενημέρωση» (το σύμφυρμα infotainment είναι πρόσφατη εκπτωτική «κατάκτηση» 2 σε 1), δηλαδή αίμα και σπέρμα ή αν προτιμάς βία και πορνεία, αυτός ήταν και παραμένει ο «ψυχαγωγικός» τομέας. Και ο «ενημερωτικός» ήταν και παραμένει ωμή προπαγάνδα για να εκλεγεί η Σ. Βούλτεψη και ο Α. Ντινόπουλος και να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των αφεντικών τους, διότι όπου δε φτάνει το γκλομπ του ψυχασθενή ματατζή, φτάνει το μικρόφωνο του κομπλεξικού Τέρενς Κουάκ και ο φακός του διεστραμμένου, ηδονολάγνου παπαράτσι. Ειλικρινά απορώ πότε επιτέλους θα σταματήσεις να φέρεσαι σαν έκπληκτο ανήλικο που πέφτει διαρκώς από τα σύννεφα και θα καταλάβεις τι σημαίνει άσκηση εξουσίας;
Αργείς πολύ να ωριμάσεις και φλυαρείς ακατάσχετα με τα ίδια και τα ίδια, του καθηλωμένου μυαλού σου τα ροκανίδια. Σε έπιασε η όρεξη να καταλάβεις και την κίνηση της ιστορίας τώρα, τρομάρα σου. Σιγά τις προβλέψεις... Ακόμα γελάμε με το 600 σελίδων πόνημα του Φ. Φουκουγιάμα (προσωπικά, το χρησιμοποιώ ως στήριγμα στο τραπεζάκι του σαλονιού μου που κουτσαίνει). Μα καλά, πόσο αφελής είσαι για να μιλάς συνεχώς για αιώνιο στίγμα; Ποιο αιώνιο στίγμα και ποια κοινωνική κατακραυγή, βρε ανώριμε συμπλεγματικέ; Τις είδες τις σημειώσεις του πρωθυπουργού που φωτογράφησαν πλαγίως για την εφημερίδα των συντακτών; Ο Σαμαράς και τα στουρνάρια του κάνουν πάρτι (βλ. φωτό στη βουλή μετά τη πρόσφατη υπερψήφιση του νόμου)! Ο γηρασμένος, κουρασμένος και ημιμαθής -αλλά πάντα ξερόλας- πληθυσμός θέλει μόνο σύν-ταξη και ασφάλεια, δηλαδή θέλει την ησυχία του και προτιμά να άγεται και να φέρεται, αλλιώς ο Δ. Καζάκης θα ήταν στην αντιπολίτευση τώρα. Πήγαινε μια βόλτα στην επαρχία να δεις τι συμβαίνει, η κρίση βρίσκεται μόνο στην τηλεόρασή τους, και τους περισσότερους δεν τους έχει αγγίξει ακόμα, κάθε μέρα πηγαίνουν το πρωί σε κηδείες και το βράδυ σε γάμους και πανηγύρια. Μιλάμε για τον μισό πληθυσμό της χώρας, ανώριμε, προνομιούχε αστέ, μπορείς να το διανοηθείς αυτό; Ο υπό εθνική κατάθλιψη, γηρασμένος, ελληνικός πληθυσμός θνήσκει με καμπανοκρουσίες και στάρια, βλέποντας το made in suburbia καταχρεωμένο όνειρό του να ξεθωριάζει, ενώ οι γενιές δεν ανανεώνονται, και οι εν ζωή νεότεροι -άνευ ενασχόλησης- επιστρέφουν ηττημένοι στην ψυχοδιανοητική φάση της ανηλικότητάς τους, συμβιώνοντας με τους γονείς ή φεύγουν για τα ξένα, όπως οι παππούδες τους· μέχρι και οι μετανάστες μεταναστεύουν. Οι τελευταίες εκλογές ήταν μάχη γενεών και το κατε-στημένο κέρδισε, σκιάζοντας τους θυμωμένους νοικοκυραίους που ήσαν και είναι περισσότεροι από τα παιδιά τους. Η Ελλάδα λατινοποιείται και γίνεται και επισήμως αυτό που εξαπανέκαθεν ήταν, μια banana republic, η 51 πολιτεία των ΗΠΑ, ένα γερμανικό λάντερ· κάποτε το έβλεπες στην οθόνη του Εξάντα, τώρα το ζεις -απολαυσέ το! Πάρτο χαμπάρι λοιπόν και σταμάτα να κλαψουρίζεις, έχασες! Πλέον, περνάμε σε φάση ιδιωτικοποίησης και κοινωνικού εκφασισμού των μικροαστικών στρωμάτων που αναζητούν εναγωνίως την ευκαιρία της προσωπικής τους ψυχολογικής και οικονομικής ανάδυσης και ανέλιξης από το ημιπεριθώριο που ζουν (δες, φερ'ειπείν, το περιστατικό του ταξιτζή που αναποδογύρισε κλοτσηδόν τον πάγκο με τα κουλούρια της ρωσίδας ταλαίπωρης, πρόσεξε πόση ανακούφιση και χαρά ένιωσε για πρώτη φορά στη ζωή του και με πόση άνεση επέστρεψε ήρεμος στο ταξί του σαν να μη τρέχει τίποτα, πρόκειται για εκκωφαντικό ιστορικό γεγονός που συντελείται στην καρδιά της ιστορίας... στην ψυχή), αλλά εσύ είσαι τόσο προνομιούχος που το μόνο που έχασες ήταν η εκπλήρωση της μεταπολιτευτικής «πολιτικής» σου συγκρότησης και παρ'όλα αυτά κλαίγεσαι ολημερίς στη δημόσια σφαίρα των ιστολογίων. Μια ολόκληρη κοινωνία που βρίσκεται σε αναβρασμό και μετασχηματισμό σου διαφεύγει σαν το νερό στο ποτάμι και περνάει στα ψιλά γράμματα του μυαλού σου, διότι είσαι τόσο ψωνισμένος που νομίζεις ότι τα καταβαίνεις όλα.
Ξύπνα, Σωτηράκη, επισκέψου ψυχολόγο για συνεδρίες και ακολούθησε μακροχρόνιο πρόγραμμα για να λύσεις το οιδιπόδειό σου όσο ακόμα έχεις τα χρήματα και άσε το ίντερνετ, δε σου φταίνε σε τίποτα τα ποντισμένα καλώδια και οι δορυφορικές ηλεκτρομαγνητικές μεταδόσεις πληροφοριών· σιγά τα κείμενα που θα χάσει η ανθρωπότητα. Πάψε να κόβεις δέντρα για τις σελίδες εφημερίδων και περιοδικών και να μολύνεις τη φύση με -την κωδικοποιημένη εις την απλουστάτην, νεοελληνική γλώσσα- ψυχασθένειά σου, δεν έχεις κάτι ουσιαστικό να πεις. Βοήθα τον εαυτό σου ουσιαστικά, αύριο κιόλας!
Καλή σου μέρα και καλά μυαλά, εγώ δεν πρόκειται να σταματήσω να σου ασκώ κριτική μέχρι να βάλεις μυαλό.
Και είναι ενδιαφέρον πως ό,τι οι "άλλοι αποκαλούν κουλτούρα της μεταπολίτευσης δεν συμπεριλαμβάνει το σκέλος της δεύτερης υποπεριόδου, ωσάν η μεταπολίτευση να μην συγκαθορίζεται και από τις μεγαδόσεις Mega, ωσάν πριν τον τιμωρό Σίμο να μην υπήρξε καμία Ρούλα, ωσάν να μην υπήρξε στη χώρα το τρίπτυχο λάιφ στάιλ - αποβλάκωση - ιδιώτευση, αλλά μόνο συντεχνίες και κρατισμός"
Εδώ βρίσκεται η ουσία της πολιτικής αντιπαράθεσης και της πολιτικής διερεύνησης που θα επικρατήσει στο μέλλον στον κόσμο. Πως το κράτος οφείλει να παρέμβει εκεί που αποτυχαίνει η αγορά; Με χειρουργικές επεμβάσεις, με μινιμαλιστική και σεμνή λογική και βαθειά μελετημένα σχέδια, ή με κατασκευή οργανισμών δεινοσαύρων και μεγαλεπήβολα σωτηριολογικά σχέδια, που πάνω στην ιδεολογία της κοινωνικής πολιτικής, παράγει λειψά, προσχηματικά και αυτοευλογούμενα αποτελέσματα;
Θα διαφωνήσω με την τόσο έντονη πολιτιστική υστέρηση των ιδιωτικών καναλιών (τα οποία για την ιστορία και μόνο είναι κατά το όνομα έτσι και περισσότερο ολιγαρχικά, δηλαδή σε στενή διαπλοκή με το κράτος, όπως αναφέρεται πολύ σωστά στη τελευταία παράγραφο της ανάρτησης). Από όσο θυμάμαι προσωπικά, τις σημαντικότερες για μένα ταινίες, και τα καλύτερα ξένα αλλά και ελληνικά σήριαλ, τα παρακολούθησα στην ιδιωτική τηλεόραση. Και όποτε ένιωσα την ανάγκη να στραφώ για κάτι βαθύτερο στην ΕΡΤ, και μιλώντας για μετά το 89, εκτός από το Hotel Τρίτων, δεν θυμάμαι κάτι άλλο να με μου κρατήσει το ενδιαφέρον. Αυτό μπορεί να είναι θέμα φυσικά ποιότητας προσωπικής συγκρότησης. Μπορεί όμως να είναι και αποτυχία της ΕΡΤ. Ακόμα, για μένα πάντα, η αποβλάκωση της Ρούλας δεν απέχει και έτη φωτός από τη γλυκανάλατη πχιότητα του Σ.Παπαδόπουλου και της Μπήλιως. Ούτε πιστεύω ότι η Κυριακή στο χωριό υπηρετούσε καλύτερα την παράδοση από ότι η εκπομπή του Μαμαλάκη. Ούτε θυμάμαι την ΕΡΤ να μετέδιδε ντοκυμανταίρ με την πυκνότητα που το κάνει ο ΣΚΑΪ.
Θα συμφωνήσω ότι ο πολιτισμός είναι αγαθό που οφείλει να παρέχει το κράτος, γιατί όντως κινδυνεύει να συνθλιβεί κάτω από το βάρος της προσφοράς και της ζήτησης. Θα πρέπει όμως να γίνεται από ανθρώπους με ισχυρή προσωπικότητα και ένα ειδικό ήθος. Να μην παραμένουν αυτιστικά στη Τέχνη τους, περιφρονώντας "τα μηχανάκια της AGB", περιφρονώντας έτσι εμμέσως το κοινό στο οποίο απευθύνονται, και να είναι ενεργοί και προσηνείς μόνο όταν κυνηγούν επιδοτήσεις και γνωριμίες με τους πολιτικούς παράγοντες. Αλλά να διαισθάνονται τους εαυτούς τους ως σκαπανείς ενός χώρου που είναι σπάνιος και πολύτιμος, και που είναι στη δική τους ευθύνη, και στο δικό τους άγχος, και στη δική του δημιουργικότητα να παρουσιάσουν στον κόσμο και να μεγιστοποιήσουν την πρόσβασή του σε αυτόν, τον οποίο κόσμο πρέπει να βλέπουν ως εργοδότη που υπηρετούν και πρέπει να ικανοποιήσουν και όχι ως αμόρφωτη πλέμπα, που τι ξέρει αυτή. Ναι, η υψηλή ακραματικότητα δεν είναι ο αυτοσκοπός σου, δεν αποδεικνύει τίποτα θετικό όμως το αντίθετό της.
Και κάπου εκεί είναι και το στοίχημα του Σαμαρά και των δικών του. Θα βρουν τέτοιους ανθρώπους, θα φτιάξουν την κατάλληλη δομή, ή απλά θα αποδειχθούν πλασιέδες, ή σπασμωδικοί πολιτίσκοι ή δεν ξέρω γω τι.
''Aς πιούμε στην υγειά των τρελών, των απροσάρμοστων, των επαναστατών, των ταραχοποιών.
Σε αυτούς που βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά, που δεν τιμούν τους κανόνες, που δεν σέβονται την τάξη…
Μπορεί να τους επαινέσεις, να διαφωνήσεις, να τους τσιτάρεις, να δυσπιστήσεις, να τους δοξάσεις ή να τους κακολογήσεις. Αλλά δεν μπορείς να τους αγνοήσεις.
Γιατί αλλάζουν πράγματα. Βρίσκουν, φαντάζονται, βοηθάνε, ερευνούν, φτιάχνουν, εμπνέουν. Σπρώχνουν μπροστά τα πάντα. Ίσως, πρέπει να είναι τρελλοί. Πώς αλλιώς θα κοιτάξουν ένα άδειο καμβά και θα δουν έργο τέχνης;
Ή θα καθίσουν στη σιωπή και θ’ ακούσουν τραγούδι που δεν έχει γραφτεί; Εκεί που κάποιοι βλέπουν τρελούς, εμείς βλέπουμε μεγαλοφυΐες. Γιατί οι άνθρωποι που είναι αρκετά τρελοί για να πιστεύουν ο,τι μπορούν ν’ αλλάξουν τον κόσμο, είναι αυτοί που στο τέλος το κάνουν.''
Τζακ Κέρουακ
Αχ τρελαίνομαι για Τζακ Κέρουακ.
"Είναι ανόητο να είσαι πολύ σίγουρος για τη σοφία σου. Γίνε εσύ η αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο. Μια ουγκιά δράσης αξίζει περισσότερο από έναν τόνο διδασκαλίας."
Γκάντι
Τα χρόνια της αφραγκίας με έμαθαν ένα πράγμα: Φτωχός είσαι μόνο όταν τα πάθη, οι ελευθερίες, οι απολαύσεις σου εξαρτώνται από τους άλλους. Σε κάθε άλλη περίπτωση είναι υγιές να είσαι αδέκαρος ανά εποχές.
http://www.andro.gr/zoi/vladimiros-kuriakidis/
Εγώ πάντως Old boy δανείστηκα το κείμενο σου. Από τα αγαπημένα μου στο Unfollow... Συνεχίστε έτσι!
Δημοσίευση σχολίου
<< Home