Τετάρτη, Ιουνίου 26, 2013

H αόρατη κορδέλα

H Έρικα είναι μια στριφνή κι αυστηρή, σε βαθμό σαδισμού, δασκάλα πιάνου στο ωδείο της Βιέννης. Κοντεύει τα σαράντα και ζει μαζί με την μητέρα της. «Η Έρικα είναι ένα έντομο κλεισμένο μέσα σε κεχριμπάρι. Άχρονο, χωρίς ηλικία. Η Έρικα δεν έχει ιστορία και δεν δημιουργεί ιστορίες». Ο παραδοσιακός κόσμος της κλασικής μουσικής και των καθώς πρέπει ρεσιτάλ πιάνου για τους μεγαλοαστούς είναι ο πρώτος από τους δύο έξω κόσμους που ζει η Έρικα, έξω δηλαδή από τον βασικό της κόσμο που έχει καθορίσει το είναι της, τον κόσμο του σπιτιού. 

Ο δεύτερος είναι ο κόσμος της σεξουαλικής διαστροφής. Μετά το ωδείο πηγαίνει σε σεξ σοπς, κλείνεται στα δωμάτια και βλέπει τσόντες. Παίρνει από το καλάθι το χαρτομάντηλο που είχε πετάξει ο προηγούμενος. Το βάζει στη μύτη της. Μυρίζει το σπέρμα του. Αναπνέει το σπέρμα του. Το σπέρμα του δεν προοριζόταν για εκείνη, ήταν ένα σπέρμα που δεν είχε καμία σχέση με εκείνη, πρόκειται για ένα σπέρμα απέναντι στο οποίο εκείνη παραμένει αγνή, παραμένει «καθαρή μέσα και έξω», παραμένει παρθένα, παραμένει ανέγγιχτη από αυτό το βρώμικο πράγμα που είναι το σεξ, και το αναπνέει τώρα ως παρατηρητής, ως τρίτη, περισσότερο ως ανθρωπολόγος παρά ως άνθρωπος.

Όταν το σπέρμα ενός πολύ νεότερου μαθητή της θα απευθυνθεί σε αυτήν, όταν ένα σπέρμα παραχθεί επειδή η ίδια έχει αποτελέσει το αντικείμενο του πόθου, η Έρικα θα το ξεράσει αμέσως. Ο μαθητής της είναι πολύ νέος, πολύ όμορφος, πολύ ζωντανός, δηλώνει πολύ ερωτευμένος. Είναι η χαρά της ζωής, προσπαθεί να την αγαπήσει φυσιολογικά, δηλαδή χαρούμενα. Έχει χτυπήσει την πιο λάθος πόρτα. Η Έρικα δεν θα αφήσει οτιδήποτε υγιές και φυσιολογικό να την λερώσει, δεν θέλει την ομορφιά, δεν θέλει το σεξ ενός άντρα που την θέλει, δεν ξέρει πώς να τα χειριστεί όλα αυτά, αλλιώς έχει μάθει, άλλη είναι η ζώνη μέσα στην οποία αισθάνεται άνετα, είναι εντελώς χαλασμένο αυτό που την συγκροτεί ψυχικά.

Η Έρικα πηγαίνει στα ντράιβ ιν και κατασκοπεύει τα αυτοκίνητα μέχρι να βρει κάποιους να κάνουν σεξ και να ανάψει και η ίδια. Το σεξ είναι κάτι που αφορά τους άλλους. Εκείνη την αφορά ο πόνος. Μόνη της στο μπάνιο του σπιτιού της παίρνει ένα ξυραφάκι και κόβεται λίγο στα γεννητικά της όργανα. Ματώνει. Η Έρικα απεχθάνεται τον εαυτό της. Η Έρικα απεχθάνεται τα συναισθήματα. Το σεξ δεν μπορεί να είναι κάτι που την αφορά άμεσα ως μια γυναίκα που την ποθούν και ίσως ακόμα - ακόμα την αγαπούν. Πρέπει να επικρατήσει η τιμωρία. Γράφει γράμμα στον μαθητή της όπου του υπαγορεύει τι θέλει να της κάνει, τους τρόπους με τους οποίους θέλει να την τιμωρεί. «Ο πόνος είναι μόνο το αποτέλεσμα της θέλησης για ευχαρίστηση, για καταστροφή, για εξόντωση, και, στην υπέρτατη μορφή του, ένα είδος ηδονής». «Η Έρικα παραδέχεται στο γράμμα της ότι θέλει να χαθεί και να διαλυθεί ολοκληρωτικά κάτω από αυτόν». «Η πιο διακαής επιθυμία μου είναι να με τιμωρήσεις. Η Έρικα θέλει τον Κλέμμερ ως τιμωρία».

Στον έρωτα πάντα επανέρχεσαι. Τι κι αν όλα σε πείθουν πως όλα έχουν τελειώσει; Πάντα επανέρχεσαι. Έτσι θα επανέλθει και ο μαθητής μετά την αρχική αηδία που του προκαλεί το γράμμα της. Από την άλλη βέβαια: «Ύστερα από ένα διάλειμμα στη σκέψη του, είναι εντυπωσιασμένος παρά τη θέλησή του από την προσπάθεια της Έρικας που επεκτείνει τα όριά της. Τα περιθώρια του πόθου διευρύνονται. Ο Κλέμμερ είναι εντυπωσιασμένος. Άλλες γυναίκες σε αυτό το χώρο έχουν μόνο μια σκαλωσιά αναρρίχησης και μία ή δύο αιώρες σε σκονισμένο έδαφος ή σε σκασμένο μπετόν. Όμως εδώ, μπροστά στον ευτυχή χρήστη βρίσκεται ολόκληρο γήπεδο ποδοσφαίρου συν ένα γήπεδο τέννις και στίβος!» «Είναι νέος και πρόθυμος για κάτι νέο. Είναι υγιής και πρόθυμος να αρρωστήσει. Είναι ανοιχτός σε όλα, άσχετα από την κατεύθυνση».

Αν το σεξ είναι από μόνο του ένα άγριο ζώο που μπορεί να σε βγάλει εκτός ορίων, το να μη το ζεις, το να μένεις εκτός της επικράτειάς του σε τρελαίνει διπλά. Διαστρέφει όλη σου την ύπαρξη. Η ύπαρξη της Έρικας είναι συνολικά διεστραμμένη. Ο πατέρας της απών, ψυχικά διαταραγμένος, κλεισμένος σε κάποιο άσυλο. Η μητέρα της όχι απλά παρούσα, αλλά ολικά κυρίαρχη, ολικά βασανιστική, μεταχειρίζεται την Έρικα σαν να είναι ακόμα κοριτσάκι. Διαρκής έλεγχος, ασταμάτητη καταπίεση, την παίρνει τηλέφωνο να δει πού είναι και γιατί αργεί, της ψάχνει την τσάντα και της στερεί την ιδιωτικότητα, την κατηγορεί όταν παίρνει φορέματα, τα βάζει με τη φιλαρέσκειά της, οτιδήποτε δίνει χαρά στην Έρικα και την κάνει να αισθάνεται γυναίκα ενοχοποιείται, τι θα πουν οι γείτονες, το σπίτι μας θα γίνει μπουρδέλο. Η λευκή κορδέλα που έχει φορέσει η μητέρα στην Έρικα είναι αόρατη και δεν βγαίνει ποτέ. Η μητέρα και η Έρικα κοιμούνται δίπλα δίπλα. Η ΄Ερικα έχει πάρει τη θέση του πατέρα της στο κρεβάτι αυτό.

«H Δασκάλα του Πιάνου» επανεκδίδεται. Η Ιζαμπέλ Ιπέρ είναι στοιχειωτική, ο Μπενουά Μαζιμέλ και η Ανί Ζιραρντό δίπλα της κλείνουν υποδειγματικά το τρίγωνο. Η ταινία του Χάνεκε είναι πολύ σημαντική, αλλά το μυθιστόρημα της βραβευμένης με νόμπελ Έλφριντε Γέλινεκ (από το οποίο και τα εντός εισαγωγικών αποσπάσματα) ακόμη σημαντικότερο.

---

Η Έρικα έχει αποκρούσει ένα κύμα έρωτα και σεξ από τον μαθητή της. Κάπου πρέπει να στρέψει τη δική της σεξουαλικότητα και την ανάγκη για επαφή και θερμότητα. Κάπου οικεία και διεστραμμένα:

«H Έρικα αφήνεται να παρασυρθεί από την ίδια της την προσπάθεια αγάπης. Πέφτει πάνω στην μητέρα και την γεμίζει φιλιά. Φιλάει την μητέρα έτσι όπως δεν το φαντάστηκε εδώ και χρόνια. Αρπάζει την μητέρα σφιχτά από τους ώμους, και η μητέρα, θυμωμένη, δίνει χτυπήματα γύρω της αλλά πάντα στο κενό. Η Έρικα φιλάει την μητέρα στους ώμους, αλλά δεν πετυχαίνει ούτε αυτή πάντα τον στόχο, γιατί η μητέρα ρίχνει κάθε φορά το κεφάλι της από την άλλη μεριά, εκεί όπου δεν μπορεί να την φιλήσει. Το πρόσωπο της μητέρας μέσα στο μισοσκόταδο είναι μόνο μια φωτεινή κηλίδα, περιστοιχισμένη από βαμμένα ξανθά μαλλιά, που βοηθούν τον προσανατολισμό. Η Έρικα φιλάει χωρίς διάκριση αυτήν τη φωτεινή κηλίδα. Από αυτή τη σάρκα δημιουργήθηκε. Από αυτόν τον πλαδαρό πλακούντα. Η Έρικα πιέζει το υγρό της στόμα πολλές φορές στο πρόσωπο της μητέρας και την κρατάει δυνατά με τα μπράτσα της, για να μην μπορεί να αντισταθεί. Η Έρικα στην αρχή ξαπλώνει η μισή, στη συνέχεια κατά τα τρία τέταρτα, πάνω στην μητέρα, γιατί αυτή αρχίζει να χτυπάει στα σοβαρά και να κοπανάει με τα μπράτσα της. Το μητρικό στόμα προσπαθεί να ξεφύγει από το σουφρωμένο στόμα της Έρικας αριστερά και από το σουφρωμένο στόμα της Έρικας δεξιά. Η μητέρα στριφογυρίζει άγρια το κεφάλι της για να μπορέσει να αποφύγει τα φιλιά, είναι σαν μια ερωτική πάλη, όπου στόχος δεν είναι ο οργασμός αλλά η μητέρα αυτή καθ΄εαυτήν, το πρόσωπο της μητέρας. Και αυτή η μητέρα παλεύει τώρα αποφασιστικά. Είναι μάταιο, γιατί η Έρικα είναι πιο δυνατή. Όπως ο κισσός τυλίγεται γύρω από ένα παλιό σπίτι, έτσι και η Έρικα τυλίγεται γύρω από τη μητέρα που δεν είναι ασφαλώς ένα άνετο παλιό σπίτι. Η Έρικα ρουφάει και δαγκώνει αυτό το μεγάλο σώμα, σαν να ήθελε ξαφνικά να ξανασυρθεί εκεί μέσα, να κρυφτεί μέσα του. Η Έρικα ομολογεί την αγάπη της στην μητέρα και η μητέρα λέει λαχανιαστά το αντίθετο, δηλαδή πως και αυτή αγαπάει το παιδί της, όμως το παιδί πρέπει να σταματήσει αμέσως! Τώρα! Η μητέρα δεν μπορεί να αμυνθεί μπροστά σε αυτή την καταιγίδα της αγάπης, που ξεχύνεται από την Έρικα προς αυτή, όμως νιώθει κολακευμένη. Αισθάνεται ξαφνικά επιθυμητή. Είναι μια θεμελιώδης προϋπόθεση για την αγάπη, να αισθάνεται κανείς ανατιμημένος επειδή κάποιος τον ζητάει κατά προτεραιότητα. Η Έρικα δαγκώνει την μητέρα δυνατά. Η μητέρα αρχίζει να αποκρούει την Έρικα με χτυπήματα. Όσο περισσότερο φιλάει η Έρικα τόσο περισσότερο τη χτυπάει η μητέρα, πρώτον για να προστατευτεί η ίδια και δεύτερον για να αποκρούσει το παιδί, που μοιάζει να έχει χάσει τον έλεγχο αν και δεν ήπιε καθόλου. Η μητέρα λέει σε διάφορους τόνους βρυχηθμού: Σταμάτα! Η μητέρα την προστάζει να σταματήσει αμέσως. Η Έρικα μαίνεται με αμείωτη ορμή, φιλώντας την μητέρα, πότε από δω και πότε από κει. Χτυπάει την μητέρα απαιτητικά, αν και μαλακά, επειδή δεν έρχεται από την μεριά της καμιά επιθυμητή αντίδραση. Χτυπάει απαιτητικά και όχι για να τιμωρήσει την μητέρα, που το παρεξηγεί σαν μια κακόβουλη πράξη και απειλεί και βρίζει. Μητέρα και παιδί έχουν αλλάξει τους ρόλους, γιατί το χτύπημα είναι στη δικαιοδοσία της μητέρας. Αυτή έχει πιο ολοκληρωμένη γενική εικόνα, καθώς βλέπει το παιδί από ψηλά. Η μητέρα πιστεύει πως πρέπει να αποκρούσει αποφασιστικά τις παρασεξουαλικές επιθέσεις του βλασταριού της και ρίχνει σφαλιάρες στα τυφλά μέσα στο σκοτάδι.

Η κόρη τραβάει τα χέρια της μητέρας και τη φιλάει στο λαιμό, με κρυπτοσεξουαλικό σκοπό, μια σπάνια και αδόκιμη αγαπημένη. Η μητέρα, που επίσης δεν έχει απολαύσει στον έρωτα καμιά λεπτότερη εκπαίδευση, εφαρμόζει μια λάθος τεχνική και κλωτσάει τα πάντα γύρω της. Η γέρικη σάρκα υποφέρει έτσι περισσότερο. Δεν γίνεται σεβαστή ως μητέρα, αλλά μόνο ως σάρκα. Η Έρικα βοσκάει τη σάρκα της μητέρας με τα δόντια. Φιλάει και φιλάει. Φιλάει άγρια την μητέρα. Η μητέρα αποκαλεί βρωμιά το παιχνίδι που παίζει η εκτός ελέγχου κόρη με την μητέρα. Δεν την ωφελεί καθόλου - έχει να φιληθεί έτσι η μητέρα εδώ και δεκαετίες, και θα πάθει κι άλλα ακόμα! Το φίλημα εξακολουθεί με την ίδια ένταση, ώσπου ύστερα από ένα ατελείωτο ανεμοστρόβιλο φιλιών η κόρη, αποκαμωμένη, μένει μισοξαπλωμένη πάνω στην μητέρα. Το παιδί κλαίει πάνω από το πρόσωπο της μητέρας και η μητέρα ξεφορτώνει από πάνω της το παιδί, ενώ ταυτόχρονα το ρωτάει αν τρελάθηκε. Καθώς δεν ακολουθεί καμιά απάντηση ούτε αναμένεται καμία, η μητέρα διατάζει αμέσως ύπνο, γιατί και αύριο μέρα είναι! Υπενθυμίζονται οι επαγγελματικές υποχρεώσεις που περιμένουν τη διεκπεραίωσή τους αυτή την ημέρα. Η κόρη συμφωνεί ότι τώρα πρέπει να κοιμηθούν. Η κόρη ψηλαφεί ακόμα μια φορά σαν τυφλοπόντικας αναζητώντας το κύριο σώμα της μητέρας, όμως η μητέρα διώχνει με φτυαριές τα χέρια της κόρης. Η κόρη μπόρεσε για μια στιγμή μόνο να παρατηρήσει το αραιό τρίχωμα της μητέρας, χαμηλά, κάτω από τη χοντρή κοιλιά της. Ήταν ένα ασυνήθιστο θέαμα. Η μητέρα είχε κρατήσει το εφηβαίο αυστηρά κρυμμένο. Η κόρη είχε ανασηκώσει επίτηδες το νυχτικό της μητέρας κατά τη διάρκεια του αγώνα, για να μπορέσει επιτέλους να δει αυτό το τρίχωμα, για το οποίο πάντα ήξερε: θα έπρεπε βέβαια να υπάρχει! Ο φωτισμός δυστυχώς ήταν πολύ ελλιπής. Η Έρικα ξεσκέπασε την μητέρα της αρκετά, για να μπορέσει να τα παρατηρήσει όλα, μα όλα. Η μητέρα αμύνθηκε ανεπιτυχώς για να το αποτρέψει. Η Έρικα είναι πιο δυνατή από την ελαφρά φθαρμένη μητέρα, αν το δει κανείς καθαρά σωματικά. Η κόρη πετάει στο πρόσωπο της μητέρας αυτό που μόλις είδε. Η μητέρα σιωπά, σαν να μη συνέβη τίποτα.
Και οι δύο γυναίκες αποκοιμούνται η μία πλάι στην άλλη. Η νύχτα θα είναι πια πολύ σύντομη, σε λίγο η ημέρα θα αναγγείλει τον ερχομό της με δυσάρεστη φωτεινότητα και ενοχλητικές φωνές πουλιών».
(Κείμενο γραμμένο για το ελculture)

9 Comments:

At 6/26/2013 11:41:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Μας κάβλωσες πανάθεμά σε.

 
At 6/27/2013 12:45:00 π.μ., Anonymous zaxos said...

Τραγικά επίκαιρη ,καταπληκτική προσέγγιση της καταπιεστικής αυτοκαταστροφής.
Ο Μίκαελ Χάνεκε είναι αποδεδειγμένα σκηνοθέτης που η ματιά του στις ακραίες ανθρώπινες καταστάσεις είναι μοναδική, εμπλουτισμένη με την ανάλογη ατμόσφαιρα.
Η ανάλυση της ταινίας είναι εξαιρετική, παλιόφιλε όπως θα έλεγε ο Gatsby,
μια τραγική εκδοχή της αυτοθυσίας.

 
At 6/27/2013 01:21:00 π.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Τη ζωή, που είναι Αλήθεια, δεν μπορεί να τη συναντήσει κανείς στην πληρότητά της παρά μόνο μέσα από το να τη ζήσει ολοκληρωτικά χωρίς να την υποβιβάζει.Οι άνθρωποι βασίζουν τη ζωή τους σε μια διαρκώς διαψευδόμενη ελπίδα.

 
At 6/27/2013 04:35:00 π.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

η αποκαλυψη μυστικων αλλων ως ηδονη και απολαυση της κρυφης ιδιαιτεροτητας του αλλου που αδυνατει να εξομολογηθει

 
At 6/27/2013 11:02:00 π.μ., Anonymous zaxos said...

Οι άνθρωποι βασίζουν τη ζωή τους σε μια διαρκώς διαψευδόμενη ελπίδα.
Σοφό και συντριπτικά αληθινό.

 
At 6/27/2013 05:28:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Ναι zaxos συντριπτικά αληθινό.
Αν ο εγωισμός μας μας επέτρεπε να παραμερίσουμε το Εγώ μας και να αφήσουμε τους οδηγούς του Φωτός να μας καθοδηγήσουν στην καλύτερη κατεύθυνση, τότε θα ζούσαμε και συντριπτικά πιο αληθινή και αρμονική ζωή.

 
At 6/28/2013 10:26:00 π.μ., Anonymous Σωτήρης said...

“Αν ο εγωισμός μας μας επέτρεπε να παραμερίσουμε το Εγώ μας και να αφήσουμε τους οδηγούς του Φωτός να μας καθοδηγήσουν στην καλύτερη κατεύθυνση, τότε θα ζούσαμε και συντριπτικά πιο αληθινή και αρμονική ζωή.”

Πόσο δίκιο είχε ο γέροντας Παΐσιος.

 
At 6/28/2013 02:36:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Γέρων Krishnamurti, Σωτήρη.

Ο Παρίσιος, είπε άλλα ενδιαφέροντα.

 
At 7/09/2013 04:01:00 μ.μ., Blogger J95 said...

Ο Έκο έχει γράψει πως η διαφορά της κουλτουριάρικης ταινίας από την τσόντα είναι ότι η τσόντα έχει περισσότερους νεκρούς χρόνους.

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home