Κυριακή, Απριλίου 15, 2012

Western Easter

Τι πιο ταιριαστό για τις μέρες του Πάσχα από δυο κλασικά γουέστερν; 



Η εναρκτήρια σκηνή του "mccabe & mrs miller" μου αποκαλύπτει ένα τραγούδι του Λέοναρντ Κοέν που δεν ήξερα. Πέφτω πάνω στους στίχους του αχόρταγα. Ευγνωμοσύνη· δεν είναι κάτι λιγότερο αυτό που νιώθει ο καθένας μας για τους ελάχιστους εκείνους ανθρώπους της τέχνης που ξεχώρισαν μέσα του από όλους τους υπόλοιπους· δεν είναι κάτι λιγότερο αυτό που νιώθει για εκείνους τους ανθρώπους που ταίριαξαν ανεξίτηλα με τα μέσα του και τέχνη θάνατον πατήσαντες. Ευγνωμοσύνη και κάτι διαφορετικό ποιοτικά από πληρότητα. Γιατί η πληρότητα προϋποθέτει την ύπαρξη ενός κενού χώρου που τώρα καλύφθηκε. Σε περιπτώσεις όμως τέτοιας σχέσης με καλλιτέχνες, έχουμε την φωταγώγηση ενός χώρου από πάντα γνωστού, που όμως θα έμενε και για πάντα στα σκοτεινά, αν δεν υπήρχαν αυτοί να τον αποκαλύψουν με τρόπο αξεπέραστο. Οπότε αντί για πληρότητα, δίπλα στην ευγνωμοσύνη ίσως η σωστότερη λέξη είναι η νοηματοδότηση. Κι όταν όλα χωράνε μέσα σε λίγες δεκάδες τραγούδια, οι ταινίες και τα βιβλία σού φαίνεται ότι πολυλογούν ακριβώς επειδή στερούνται την αρετή της περιεκτικότητας και της ακαριαίας άφιξης στον πυρήνα του νοήματος και της συγκίνησης. "Ιt's hard to hold the hand of anyone who is reaching for the sky just to surrender". Συνιστά παράδοση το να σηκώνεις τα χέρια σου στον ουρανό, τείνοντάς τα προς τον Θεό; Ποιός ξέρει. Ακόμα κι αν συνιστά όμως, νομίζω πως ακόμη μεγαλύτερη παράδοση συνιστά το να μην τα σηκώνεις ποτέ, να μην τα τείνεις ποτέ. Και τα δικά μου χέρια απομακρύνονται με τα χρόνια ολοένα και περισσότερο από τον ουρανό. 



Κι έτσι αντί για ποστ με κάτι από κατάνυξη, αντί για ποστ με κάτι από Μεγάλη Παρασκευή ή Ανάσταση, γράφω ποστ με κάτι από γουέστερν. Κι από την εναρκτήρια σκηνή ενός, ας πάμε στην τελική ενός άλλου. Shane, come back! Σέιν, υπάρχουν πράγματα που μπορείς να κάνεις για τον μπαμπά. Και η μητέρα σε θέλει. Το ξέρω ότι σε θέλει. Σέιν, γύρνα πίσω. Ένα παιδί μιλά με αθωότητα για πράγματα που, εφόσον σκέφτεσαι σαν ενήλικος, κινούνται σε έναν χώρο που βρίσκεται εξ ορισμού πέραν από το αθώο. Ένα παιδί μιλά με φωνή παιδιού, πριν τη φωνή του αναλάβουν να την μεταμορφώσουν οι ορμόνες. Οι ορμόνες που ό,τι κάνουν στην φωνή, το κάνουν και στην αθωότητα, για να πάρουν μετά το πάνω χέρι οι ενοχές. Η ηχώ της φωνής του μικρού ακούγεται καμπάνα μέσα από τα βουνά και είναι σαν ο αντίλαλος αυτός της παιδικής φωνής να μην είναι ένας απλός αντίλαλος, είναι σαν ο αντίλαλος αυτός να βοήθησε να γίνει κλασική η σκηνή και η ταινία για λόγους που δεν έχουν να κάνουν με το είδος της αλλά με το ποιόν της. Είναι σαν να μην πρόκειται απλώς για ένα παιδί που ζητά από έναν καουμπόι να μην φύγει, αλλά και για ένα παιδί που ζητά από την παιδική ηλικία να μην φύγει. Βλέποντας τον Σέιν να απομακρύνεται με το άλογό του, είναι σαν να ξέρουμε πως δεν φεύγει μόνο αυτός, αλλά αργά ή γρήγορα θα φύγει με το δικό της άλογο η παιδική φωνή κι η παιδική σκέψη.  Εκείνο που μάλλον με μαγεύει περισσότερο στο παιδί μου είναι η φωνή του. Αυτή η καθαρότητα, αυτή το κρύσταλλο που έχουν οι παιδικές φωνές και αν είσαι απροετοίμαστος σε κόβει (συμβαίνει ιδίως ακούγοντας παιδιά άλλων), μοιάζει να προέρχεται από μια κοινή και αδιαφοροποίητη πηγή. Κι αυτό το κρύσταλλο μπορεί να σε φέρει κοντύτερα στο μεταφυσικό και στο μυσταγωγικό από ό,τι οποιαδήποτε θρησκευτική τελετουργία, οσοδήποτε πανίσχυρη κι αν έχει αποδειχθεί στη δοκιμασία του χρόνου. 

16 Comments:

At 4/16/2012 05:23:00 μ.μ., Blogger fpboy said...

δεν τα αντέχω ρα γαμώτο... Όπως και νανασαι να'σαι καλά !

 
At 4/16/2012 09:26:00 μ.μ., Blogger Dead Posts Society said...

Εργάρες και οι δύο! Το πρώτο δε σου θύμισε στην τελευταία του σκηνή το "Once Upon a Time in America";

 
At 4/16/2012 10:50:00 μ.μ., Anonymous sunCoater said...

Ως συνήθως οι απολιτίκ αναρτήσεις του οικοδεσπότη είναι πολυθεματικές, αλλά αυτό γίνεται με ξεχωριστή μαεστρία ώστε να μη θυμίζει ελληνική ταινία που μαζεύει 20 tv persones για ευρύτερο target group.

Στην ουσία τώρα. Άκουσα το τραγούδι, κάπου σα να μη συμβαδίζει το μέτρο της μουσικής με το μέτρο των στίχων. Αλλά είναι leonard, βέβαια, και η τροβαδουρ-ίαση γίνεται ίαση και όλα τα άλλα είναι άνευ σημασίας. Και να σκεφεί κανείς ότι τον συγκεκριμένο τον γνώρισα από το "...Manhattan" και μεμιάς τον αντιπάθησα (και για το τραγούδι και για το clip) αλλά δεν είναι και πολύ δύσκολο να αλλάξει θεαματικά το πρόσημο όταν ακούς αυτό.

Κάποια στιγμή θα πρέπει να δω και το western του Αλτμαν, για να το "προτείνεις" κάτι θα ξέρεις. Το θέμα είναι ότι τα western χωρίζονται σε 2 βασικά κατηγορίες. Αυτά τα αμέτρητα που ακολουθούν πιστά τη φόρμα και τη θεματολογία του είδους και εκείνα τα εναλλακτικά που ψάχνουν μια διαφορετική προσέγγιση (όπως πιθανότατα θα είναι το McCabe). Τα πρώτα πλέον δεν μπορώ να τα βλέπω λόγω εξωφρενικής υπερέκθεσης (το Western της Τρίτης στην ΥΕΝΕΔ/ΕΡΤ2 - κάτι ανάλογο εδώ και χρόνια μου έχει συμβεί με το Champions League) για τα δεύτερα είμαι πάντα καχύποπτος γιατί συνήθως υπερκετιμάμε ό,τι μας φαίνεται διαφορετικό και ανατρεπτικό. Κάπως έτσι δεν την πάτησε και ο καημένος ο Μάρτιν το 1990;

Τώρα, είναι οι παιδικές φωνές το θυμίαμα για την αναζήτηση του μεταφυσικού; Ίσως μόνο εκεί όπου υπάρχει το απαραίτητο "καρβουνάκι" για να ανάψει η φωτιά. Αλλά κάθε παιδί είναι από μόνο του και στην ολότητά του ένα θαύμα. Και σ' αυτό το θαύμα άλλος βλέπει το χέρι του Θεού και δοξάζει, άλλος το μεγαλείο των συμπαντικών νόμων και τρανώνει, άλλος τα τερτίπια της τύχης και αναστενάζει κι άλλος απλώς απορεί με την απλοχεριά της ομορφιάς και συνθλίβεται κάτω από το βάρος των παραλείψεων που θα τη μαγαρίσουν.

 
At 4/16/2012 11:57:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Dead Posts Society, ναι. Για την ακρίβεια νομίζω ότι περιείχε τα τέλη δύο μεγάλων ταινιών, χρόνια πριν αυτές γυριστούν. Όχι μόνο του «Κάποτε στην Αμερική», αλλά και της «Λάμψης».

 
At 4/17/2012 12:01:00 π.μ., Anonymous ΒΑΠ said...

Είμαι ακόμα κάτω από την επίδραση των χθεσινών και δεν έχω την ψυχική δύναμη να ξαναβουτήξω στην πολιτική συζήτηση. Αλλά όταν μιλάς για Cohen δεν μπορώ να μην αποκριθώ γιατί ήταν μεγάλο μέρος της ζωής μου, και στα πρώτα νειάτα μου αλλά και ακόμα.

Μόλις το περασμένο σαββατοκύριακο, η κόρη μου ήθελε συζήτηση για το αιώνια φλέγον θέμα "γιατί οι άντρες δεν θέλουν σοβαρές σχέσεις;" Ένοχος εγώ, πώς να της εξηγήσω. Προσπάθησα για λίγο, και μετά της έπαιξα ακριβώς αυτό το βίντεο που έχεις αναρτήσει (και που έχω δει μόνος μου δεκάδες φορές). Και της είπα ότι για λόγους που είναι μάλλον βιολογικοί οι περισσότεροι αρσενικοί αισθάνονται μια ανάγκη για περιπέτεια, με προσωρινά μόνο "καταφύγια", πριν αναζητήσουν πιο μόνιμη σταθερότητα.

Αυτό του Ντύλαν είναι στο ίδιο μήκος κύματος (στίχοι). Και αυτό τού Cohen ξεκαθαρίζει ότι είναι και ο ίδιος "that kind of man" (στίχοι) και απολογείται, αν και κάπως Ναρκισιστικά. Γι αυτό το τελευταίο φαίνεται ότι πήρε την έμπνευσή του στην Ελλάδα, με την οποία είχε (προσωρινό) νεανικό ειδύλειο.

(Αν δουλέψουν όλα τα λινκ σημαίνει ότι έχω ξεμεθύσει).

 
At 4/17/2012 12:06:00 π.μ., Blogger Old Boy said...

SunCoater, για το Bird on a Wire είχα γράψει κάποτε αυτό: http://old-boy.blogspot.com/2005/10/asking-for.html
Ποιός Μάρτιν την πάτησε το 1990; Ο Σκορσέζε; Πού εννοείς;

Πολύ δυνατό το σχόλιό σου ως συνήθως.

 
At 4/17/2012 12:08:00 π.μ., Blogger Old Boy said...

Fpboy, τα γουέστερν δεν αντέχεις, εννοείς; Να ΄σαι καλά κι εσύ.

 
At 4/17/2012 12:24:00 π.μ., Blogger Old Boy said...

BAΠ, δύο στα δύο το Bird on a Wire, λοιπόν :)

 
At 4/17/2012 08:57:00 π.μ., Blogger ο δείμος του πολίτη said...

Τι σας έπιασε όλους με το χρόνο, ρε παιδιά; Πολύ ωραία γλώσσα...

 
At 4/17/2012 03:16:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Mε το χρόνο;

 
At 4/17/2012 04:03:00 μ.μ., Blogger ο δείμος του πολίτη said...

Για το κλείσιμο αναφερόμουν...

 
At 4/17/2012 04:26:00 μ.μ., Anonymous Σωτήρης said...

Κάνω λάθος που νομίζω πως σε ποστ που ανέβασες το Πάσχα και αρχίζει με τη φράση “Τι πιο ταιριαστό για τις μέρες του Πάσχα από δυο κλασικά γουέστερν; “ χρησιμοποιείς δύο ταινίες ως “εργαλεία” για να εκφράσεις με τον δικό σου τρόπο οντολογικές σκέψεις ;
Κάνω λάθος που δεν θυμάμαι κάποιος από τους «οπαδούς» σου να έχει δηλώσει πως δεν συζητά με ανώνυμους θέματα οντολογίας;
Κάνω λάθος που πιθανολογώ πως άμα είχες χώσει στο κείμενο τις λέξεις Μνημόνια, Παπαδήμος , Αριστερά, οι ανώνυμοι θα είχαν προσέλθει όλοι μαζί και αμέσως;
Μπορεί να νομίζω, να θυμάμαι και να πιθανολογώ λάθος. Ανθρώπινο είναι.

 
At 4/17/2012 04:30:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Δείμο, ναι, σωστά.
Σωτήρη, μάλλον στο προηγούμενο ποστ πρέπει να μπει το σχόλιο.

 
At 4/17/2012 04:53:00 μ.μ., Anonymous sunCoater said...

Για τον Μάρτιν. Ναι, στον Σκορτσέζε αναφερόμουν που στα όσκαρ το 90-91 (να μην πω ΤΟ και με βαράτε, αλλά έστω) ένα αριστούργημά του (Goodfellas) υποσκελίστηκε από ένα απολογητικό western (Dances with wolves). Θα μου πεις, μας νοιάζουν εμάς τα συγκεκριμένα βραβεία; Όχι (και τόσο πολύ) αλλά σίγουρα ένοιαζαν -και καλά έκανε- τον σκηνοθέτη (όπως αποδείχθηκε και με τη γλυκιά ψιλοπαρωδία των βραβείων του 2007 (Departed)).

 
At 4/17/2012 05:13:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Α, νόμιζα ότι αναφερόσουν σε δικό του γουέστερν, για αυτό δεν καταλάβαινα.

 
At 4/19/2012 12:01:00 π.μ., Blogger apologia pro sua vita said...

Ένα τραγούδι για το δρόμο. Ευχαριστώ πολύ.

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home