Από μέσα προς τα μέσα

Της είχε τύχει να περνά τη νύχτα με το αυτοκίνητο μπροστά από νοσοκομεία και να αναρωτιέται για τα φωτισμένα δωμάτια τους, για τις ιστορίες μέσα σε κάθε φως· ιστορίες τρίκλινες, ιστορίες εξάκλινες, ιστορίες ταλαιπωρίας, ιστορίες ανάρρωσης, ιστορίες τέλους.

Της είχε τύχει αλλά το είχε ξεχάσει· το ξαναθυμήθηκε τώρα που βρισκόταν μέσα σε ένα τέτοιο φωτισμένο δωμάτιο κοιτώντας προς τα έξω και προσπαθώντας να σκεφτεί τι είδους σκοτούρες θα είχαν στο κεφάλι τους οι οδηγοί των διερχόμενων αυτοκινήτων. Οικονομικές; Η κρίση πια άρχιζε να μας φωτίζει όλους με ένα καινούριο φως, κάπου ανάμεσα στο αυτοσιχτίρισμα για τη συλλογική κατάντια και την σωτήρια διαφυγή από την μελαγχολία της έλλειψης ουσιαστικού διακυβεύματος, αφού στα μάτια όλων το διακύβευμα γινόταν πια ολοένα και πιο σαφές. Υπαρξιακές; Προσωπικές; Ερωτικές; Σκέφτηκε ότι βασική λειτουργία της καθημερινότητας είναι ακριβώς αυτή, να μας κάνει να θεωρούμε σημαντικό οτιδήποτε μας συμβαίνει, χάνοντας την αίσθηση του μέτρου. Αλλά πάλι γιατί; Γιατί να είναι εξ ορισμού λιγότερος σημαντικός ο ερωτικός πόνος από τον σωματικό, από ζητήματα υγείας, από ζητήματα ζωής και θανάτου; Όχι λοιπόν δεν θα κατέφευγε σε κλισέ. Ωραία, ο άνθρωπος στο κρεβάτι πίσω της πέθαινε, αλλά και οι άνθρωποι στα αυτοκίνητα ζούσαν· και ο θάνατος δεν είναι πιο σημαντικός από τη ζωή, ούτε οι βαρύγδουπες σκοτούρες του θανάτου περισσότερο σημαντικές από τις ευτελείς της καθημερινότητας.

Μέχρι πριν λίγα χρόνια δεν τον ήξερε. Τον γνώρισε στην ακτιβιστική ομάδα της πόλης τους. Μια απογοητευμένη μέρα τον ρώτησε μήπως όλο αυτό που προσπαθούν να κάνουν δεν οδηγεί τελικά πουθενά αλλού, παρά μόνο στο να έρχονται κοντά άνθρωποι που υπό άλλες συνθήκες δεν θα γνωρίζονταν καν. «Μόνο αν αποτύχουμε πολύ και μόνο αν πετύχουμε πολύ», της απάντησε χαμογελώντας.

Έμαθε τον καρκίνο του το καλοκαίρι. Δεν αφαίρεσε τίποτα από το πρόγραμμά του. Μόνο προσέθεσε, τις χημειοθεραπείες. Άρνηση το λένε αυτό; Ήταν άρνηση ότι εξακολουθούσε να ζει σαν να μην έχει συμβεί κάτι; Για θέση της έμοιαζε· σε τέτοιες περιπτώσεις αλλάζεις πορεία στη ζωή σου όταν η προηγούμενη δεν σου ταίριαζε, όταν θες να προλάβεις να κάνεις αυτά που ήθελες μα δεν έκανες. Όταν έκανες αυτά που ήθελες, αυτά εξακολουθείς και να κάνεις. Για όσο πάει, για όσο περισσότερο πάει. Ένα μόνο πράγμα εκτός προγράμματος είχε κάνει. Είχε κλείσει να πάει το Πάσχα επτά ημέρες στο Παρίσι με την σύντροφό του. Αλλά δεν θα το προλάβαινε το Παρίσι, αφού εδώ και λίγες μέρες είχε επιδεινωθεί η κατάστασή του, με αποτέλεσμα να βρίσκεται τώρα στο νοσοκομείο, χάνοντας μέρα με τη μέρα περισσότερες δυνάμεις, περισσότερες λειτουργίες.

Κι έτσι της ζήτησε να πάει στη θέση τους εκείνη με τον δικό της σύντροφο: «Αφού έτσι κι αλλιώς τα χρήματα θα πάνε χαμένα». Τι είδους πρόταση είναι αυτή; Να πάει στο Παρίσι και να νιώθει χάλια; Να πάει στο Παρίσι και να δακρύζει κάθε τρεις και λίγο; Πώς μπορεί να της ζητά κάτι τέτοιο; Τι είδους γλυκοπικρότατο δώρο είναι αυτό που θέλει να της κάνει; Ποιός ακριβώς θυσιάζει κάτι εδώ; Η απάντηση στις ερωτήσεις αυτές την έκανε και να δεχθεί. Κατάλαβε δηλαδή ότι το δώρο εδώ δεν το έκανε αυτός που το προσέφερε, αλλά αυτός που θα το αποδεχόταν. Κατάλαβε ακόμη ότι εγωϊσμός δεν ήταν αυτό που της ζητούσε, αλλά εγωϊσμός θα ήταν να καθόταν εδώ και να τον έβλεπε να πεθαίνει, προκειμένου να νιώθει εκείνη καλύτερα με τον εαυτό της, αντί να του δώσει την ευκαιρία να νιώσει εκείνος καλά.

Γύρισε το κεφάλι της από το παράθυρο. Είδε το δωμάτιο για ένα ακόμη βράδυ γεμάτο. Ήταν όλοι εκεί: φίλοι σχετικά νέοι όπως αυτή, φίλοι παλιότεροι, έρωτες που κρατάνε ακόμη, έρωτες που τέλειωσαν αλλά οι σχέσεις παρέμειναν αγάπης. Το δωμάτιο ήταν γεμάτο από ανθρώπους γεμάτους συναισθήματα.

Κάποτε κοιτούσε από έξω προς τα μέσα, πριν από λίγο κοιτούσε από μέσα προς τα έξω, μόνο όμως αν κοιτάς από μέσα προς τα μέσα, όπως έκανε εκείνη τώρα, μπορείς να καταλάβεις τι σόι άνθρωπος ήταν αυτός που πεθαίνει, τι σόι ζωή έζησε, τι σόι ζωή είναι καλότυχος κανείς αν ζήσει.