Όλες οι τσούλες της γης

Το ρητό λέει πως «ό,τι κι αν γίνει στο Βέγκας μένει στο Βέγκας»· το Λας Βέγκας που αποκαλείται και «πόλη της αμαρτίας». Οι τέσσερεις φίλοι του «Ηangover» πάνε εκεί για το μπάτσελορ του ενός απ' αυτούς. Και γίνονται λιώμα. Και το επόμενο πρωινό οι τρεις ξυπνάνε στη σουίτα του ξενοδοχείου τους, με τον οσονούπω γαμπρό εξαφανισμένο, μια τίγρη στο μπάνιο, μια κότα να κόβει βόλτες και διάφορα άλλα περίεργα. Το κακό είναι ότι από αυτή την βραδιά των αναμνήσεων -αυτή τη βραδιά που υποτίθεται τη ζεις για να έχεις να τη θυμάσαι- δεν μπορούν να θυμηθούν τίποτα.

Αξίζει να δει κανείς τα πρώτα τρία - τέσσερα λεπτά αυτού του βίντεο. Πρόκειται για ένα απόσπασμα από το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ «ΕΝRON: Καρχαρίες στο Δωμάτιο», το οποίο αναφέρεται στο πείραμα του Μίλγκραμ, προσπαθώντας να εξηγήσει τον λόγο για τον οποίο οι χρηματιστές της Εnron τζογάροντας με την παροχή ρεύματος, δεν είχαν ηθικά κωλύμματα να οδηγήσουν την πολιτεία της Καλιφόρνια σε ενεργειακό χάος. Στο πείραμα του λοιπόν ο Μίλγκραμ έπεισε τους ανθρώπους που εξέταζε ότι θέλει να δει αν τα ηλεκτροσοκ βοηθούν στην απομνημόνευση. Όσοι συμμετείχαν πίστευαν πως με ένα διακόπτη έκαναν ηλεκροσόκ στον άνθρωπο στην απέναντι αίθουσα, ο οποίος όμως ήταν ηθοποιός που προσποιούνταν πως πονούσε. Δες το βίντεο. Ο ηθοποιός ουρλιάζει. Ο άνθρωπος με τον διακόπτη αντιδρά: «Δεν πρόκειται να τον σκοτώσω». «Όχι, το πείραμα πρέπει να συνεχιστεί». «Αναλαμβάνετε εσείς όλη την ευθύνη;» «Ναι, συνέχισε». Και συνεχίζει, όπως και το 50% των συμμετεχόντων θα προξενούσαν ηλεκτροσόκ μέχρι θανάτου, αρκεί να θεωρούσαν ότι νομιμοποιούνταν επαρκώς να το κάνουν.

Όσο τραβηγμένη κι αν είναι, μια αντιστοιχία πάντως υπάρχει: σε αυτόν τον συγκεκριμένο τόπο (την πόλη της αμαρτίας), σε αυτόν τον συγκεκριμένο χρόνο (το βράδυ του μπάτσελορ του κολλητού μου) και υπό αυτές τις συγκεκριμένες προϋποθέσεις (πίνοντας - μαστουρώνοντας) νομιμοποιούμαι να κλέψω περιπολικά και τίγρεις. Την ευθύνη την αναλαμβάνει το Βέγκας, το μπάτσελορ και φυσικά ό,τι ήπια. Εδώ επιτρέπεται, απόψε επιτρέπεται, έτσι επιτρέπεται, είναι η εξαίρεση στην οποία επιτρέπεται. Σε αυτήν την εξαίρεση δεν είμαι ακριβώς «εγώ» που παντρεύτηκα την στριπτιτζού που μόλις γνώρισα. «Εγώ» είμαι αυτό που κάνω συνήθως, «εγώ» είμαι όλα αυτά που συνήθως απωθώ· τα οποία επειδή τα είχα απωθήσει στην άκρη - άκρη, είναι τα πρώτα που βγαίνουν στη φόρα μαζί μου, όταν βγαίνω κι εγώ εκτός εαυτού.

Το πρόβλημα όμως υπάρχει όταν βγαίνεις εκτός εαυτού ή όταν διατηρείσαι εντός ενός εαυτού που σε πνίγει, όταν διατηρείσαι στα όρια ενός εαυτού εντός του οποίου ασφυκτιάς; Αν σε γενικές γραμμές κάνεις αυτό που θέλεις, τότε ίσως δεν λαχταράς να βγεις από τον εαυτό σου, αλλά να μπεις ακομη βαθύτερα μέσα του. Αλλά υπάρχει άνθρωπος απόλυτα συμφιλιωμένος με τον εαυτό του; Ο εαυτός δεν είναι ακόμη και στην ιδανικότερη των περιπτώσεων ένα μεγάλο βάρος, από το οποίο ωραία θα ήταν να μπορούσαμε που και που να απαλλαγούμε;

Κι ίσως τελικά τα μπάτσελορ (κι όλος ο αντεστραμμένος κομφορμισμός τους) δεν θα είχαν αυτόν τον μισοτρυφερό - μισογελοίο συμβολισμό αποχαιρετισμού μιας εποχής και μετάβασης σε μια άλλη, αν ο γάμος δεν εκλαμβανόταν από το αντρικό φύλο (μισοσοβαρά - μισοαστεία, μισοσυνειδητά - μισοασυνείδητα) ως στερητική της ελευθερίας ποινή. Έχεις την αίσθηση ότι στα πολιτισμικά βάθη των αιώνων κρύβεται μια θεμελιώδης νίκη του γυναικείου φύλου επί του αντρικού, την οποία σαν τους πρωταγωνιστές της ταινίας δεν μπορούμε κι εμείς να θυμηθούμε. Μια νίκη με τρόπαιο το νομικό και κοινωνικό καθεστώς του γάμου, την μονογαμικότητα, την αντιδιαστολή της μιας και μοναδικής με όλες τις τσούλες της γης.

(Κείμενο γραμμένο για το ελculture)