Booked Solid

Οσκαρική βραδιά. Ωραίο πράγμα τα όσκαρ, ακόμη ωραιότερο οι κινηματογραφικές συγκινήσεις, αλλά αντ΄ αυτών ας δούμε κάτι ενδιάμεσης ωραιότητας: μια πεντάδα από ενδιαφέρουσες σκέψεις που μας άφησε το πρόσφατο πέρασμα μερικών οσκαρικών ταινιών.

- Η κοινοτοπία του κακού: «Είδα κάποτε κάποια φωτογραφία από εκτελέσεις Εβραίων στη Ρωσία: οι Εβραίοι περιμένουν γυμνοί στη σειρά, μερικοί στην άκρη μιας τάφρου και πίσω τους στέκονται στρατιώτες και τους πυροβολούν στον τράχηλο. Αυτό γίνεται σε κάποιο λατομείο και πάνω από τους Εβραίους και τους στρατιώτες σε κάποιο περβάζι του τοίχου κάθεται ένας αξιωματικός που κουνάει τα πόδια και καπνίζει. Δείχνει λίγο χολωμένος. Ίσως επειδή η διαδικασία δεν είναι αρκετά γρήγορη. Αλλά το πρόσωπό του δείχνει επίσης κάτι σαν ευχαρίστηση, σαν ικανοποίηση, ίσως επειδή βγαίνει η δουλειά της μέρας και σε λίγο σχολάει». (Απόσπασμα από το μυθιστόρημα του Μπέρνχαρντ Σλινκ, «Γράμματα στη Χάννα», πάνω στο οποίο βασίστηκαν τα «Σφραγισμένα Χείλη» του Στίβεν Ντάλντρι).

- Η αντιστροφή των ρόλων: Η «Αμφιβολία» του Τζον Πάτρικ Σάνλεϊ ξεκινά με ένα κήρυγμα του ιερέα Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν, που έχει ως κεντρική ιδέα ότι η αμφιβολία μπορεί να είναι ένας τόσο ισχυρός δεσμός με τον Θεό όσο είναι και η βεβαιότητα. Πιστός σήμερα μπορεί να λογίζεται κι εκείνος που αμφιβάλλει. Συμπτωματικά, πριν μόλις μια εβδομάδα ο Δημοσθένης Κούρτοβικ παρουσιάζοντας το βιβλίο «Αχυρένια Σκυλιά» έγραφε στα «Νέα»: «Ο Γκρέι λέει ότι οι ρόλοι της επιστήμης και της θρησκείας στις μέρες μας έχουν αντιστραφεί: η επιστήμη, με τη μορφή βέβαια της τεχνολογίας, έχει γίνει το καταφύγιο από την αβεβαιότητα, καθώς υπόσχεται το θαύμα της απελευθέρωσης από κάθε φυσικό περιορισμό, αλλά και από τη σκέψη, ενώ η θρησκεία (στη Δύση, φαντάζομαι πως εννοεί) γίνεται ολοένα περισσότερο εστία αμφιβολίας».

- Μικρή παραβολή: Ένα ακόμη κήρυγμα του Χόφμαν από την ίδια ταινία: Μια γυναίκα κουτσομπολεύει. Νιώθει ενοχές και πάει να εξομολογηθεί. Ο παπάς της λέει να πάει στην ταράτσα του σπιτιού της, να πάρει ένα μαξιλάρι κι ένα κοφτερό μαχαίρι και να το σκίσει. Η γυναίκα υπακούει και μετά γυρνάει στον παπά. «Έκανες αυτό που σου ζήτησα;» «Ναι». «Και ποιά ήταν τα αποτελέσματα;» «Πούπουλα. Πούπουλα παντού». «Ωραία, τώρα πήγαινε πίσω και μάζεψε και το τελευταίο πούπουλο». «Δεν μπορώ. Δεν ξέρω πού έχουν πάει. Τα έχει πάρει όλα ο άνεμος». «Αυτό ακριβώς συμβαίνει όταν διασπείρεις φήμες για την υπόληψη των άλλων».

- Ελέγχοντας τον χρόνο: «Η ικανότητά μας να μετράμε και να κατανέμουμε τον χρόνο αποτελεί μια σχεδόν ατελείωτη πηγή παρηγοριάς. «Συγχρονίστε τα ρολόγια σας στις έξι» λέει ο λοχαγός πεζικού και κάθε ένας από τους υπολοχαγούς του ευθυγραμμίζοντας δυο μικρούς δείκτες βρίσκει ένα σύντομο καταφύγιο από τον φόβο, την ώρα που τόνοι βαρέος πυροβολικού σφυρίζουν πάνω απ' το κεφάλι του. Το καντράν του ρολογιού του γεννά -έστω για πολύ λίγο- μια αυταπάτη προσωπικού ελέγχου: «Ωραία», είναι σαν να λέει, καθώς κοιτάζει με τάξη πάνω από τις τρίχες και τις φλέβες καθενός από τους τρομακτικά εύθραστους καρπούς, «μέχρι τώρα όλα συμβαίνουν στην ώρα τους».

«Φοβάμαι ότι τα ραντεβού μου είναι εντελώς κλεισμένα μέχρι το τέλος του μήνα», λέει το μεγαλοστέλεχος, ακουμπώντας με απόλαυση το ακουστικό στο μάγουλό του, καθώς ξεφυλλίζει την ατζέντα του. Τα μάτια του και το στόμα του προδίδουν εκείνη την ώρα μια αίσθηση βαθιάς σιγουριάς. Οι γεμάτες σελίδες της ατζέντας αποδεικνύουν πως τίποτα το απρόβλεπτο, καμιά συμφορά από σύμπτωση ή από μοίρα δεν μπορεί να τον χτυπήσει μέχρι το τέλος του μήνα. Κάθε πιθανή καταστροφή έχει κρατηθεί σε απόσταση, ακόμη και ο θάνατος θα πρέπει να περιμένει: τα ραντεβού του είναι απολύτως κλεισμένα. (Απόσπασμα από το «Δρόμο της Επανάστασης» του Ρίτσαρντ Γέιτς, μυθιστόρημα στο οποίο βασίστηκε η ομώνυμη ταινία του Σαμ Μέντες).

- Ελπίζοντας: Kαι μετά τα βαθυστόχαστα, ας κλείσουμε με κάτι πιο πιασάρικο δια στόματος Σων Πεν στο «Milk» του Γκας Βαν Σαντ: «Το ξέρω ότι κανείς δεν μπορεί να ζήσει μόνο με την ελπίδα, αλλά ξέρω και ότι χωρίς την ελπίδα η ζωή δεν έχει νόημα».

(Κείμενο γραμμένο για το «SMS» της «SportDay»)