Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας

Ο έρωτας στα χρόνια του Χερεμία:

«Πολλά χρόνια πριν, σε μια ερημική παραλία στην Αϊτή, όπου βρίσκονταν ξαπλωμένοι γυμνοί, μετά από έρωτα, ο Χερεμία δε Σαιντ Αμούρ είχε αναστενάξει ξαφνικά: «Ποτέ δεν θα γεράσω». Εκείνη το ερμήνευσε σαν μια ηρωϊκή πρόταση αμείλικτου αγώνα ενάντια στις καταστροφές του χρόνου, αλλ' αυτός της το εξήγησε: είχε αποφασίσει αμετάκλητα να αυτοκτονήσει στα εξήντα του χρόνια».

Ο έρωτας στα χρόνια του Φλορεντίνο και της Φερμίνα:

«Δεν την άφησε να βγάλει ούτε τη νυχτικιά της, που είχε φορέσει όταν τα ξημερώματα άρχισε να φυσάει η αύρα κι η βιασύνη του, ίδια με αρχαρίου, της προκάλεσε από συμπόνοια, μια ανατριχίλα. Όμως δεν την ενόχλησε αυτό, γιατί σε τέτοιες περιπτώσεις δεν ήταν εύκολο να διακρίνεις ανάμεσα στη συμπόνοια και τον έρωτα».

Ο έρωτας στα χρόνια της Λεόνα:

«Όταν ήταν πολύ νέα, ένας δυνατός και επιδέξιος άντρας, που ποτέ δεν είδε το πρόσωπό του, την είχε ρίξει ξαφνικά κάτω, στο μόλο, την είχε γυμνώσει χτυπώντας την και της είχε κάνει ένα φρενιασμένο και στιγμιαίο έρωτα. Ριγμένη πάνω στις πέτρες, γεμάτη κοψίματα σ΄όλο της το σώμα, εκείνη θα ήθελε να έμενε εκεί, για πάντα, να πεθάνει από έρωτα στην αγκαλιά του. Δεν είχε δει το πρόσωπό του, δεν είχε ακούσει τη φωνή του, αλλά ήταν σίγουρη πως θα τον αναγνώριζε ανάμεσα σε χιλιάδες, από το σχήμα του και τα μέτρα του και τον τρόπο που έκανε έρωτα. Από τότε, σ΄όλους όσους ήθελαν να την ακούσουν έλεγε: «Αν καμιά φορά ακούσεις για έναν ψηλό και δυνατό τύπο, που βίασε μια φτωχιά μαύρη στο δρόμο του Μόλου των Πνιγμένων, μια δεκαπέντε του Οκτώβρη, στις έντεκα και μισή το βράδυ, πες του πού μπορεί να με βρει».

Ο έρωτας στα χρόνια των χήρων:

«Εξακολουθούσαν να βάζουν το σαπούνι του στο μπάνιο, τη μαξιλαροθήκη με το μονόγραμμά του στο κρεβάτι, το πιάτο και τα μαχαιροπήρουνα στη θέση του στο τραπέζι, για την περίπτωση όπου θα επέστρεφε από τον θάνατο χωρίς να ειδοποιήσει, όπως συνήθιζε να κάνει στη ζωή. Όμως σ' εκείνες τις μοναχικές λειτουργίες συνειδητοποιούσαν σιγά σιγά πως ήταν ξανά κυρίες του εαυτού τους, αφού είχαν παραιτηθεί, όχι μόνο από το οικογενειακό τους όνομα αλλά κι από την ίδια τους την ταυτότητα κι όλα αυτά σε αντάλλαγμα της εξασφάλισης, που δεν ήταν παρά μια ακόμα από τις τόσες ψευδαισθήσεις της νιόπαντρης. Μόνον εκείνες γνώριζαν πόσο ζύγιζε ο άντρας που αγαπούσαν τρελά και που ίσως τις αγαπούσε, αλλά κι ο άντρας που ήταν υποχρεωμένες να νταντεύουν μέχρι την τελευταία τους ανάσα, δίνοντάς του να θηλάσει, αλλάζοντας τις λερωμένες του πάνες, διασκεδάζοντάς τον με μητρικά κόλπα για ν' αλαφρώσουν τον τρόμο του όταν θα 'βγαινε το πρωί έξω ν΄αντιμετωπίσει καταπρόσωπο την πραγματικότητα. Κι ωστόσο όταν τον έβλεπαν να βγαίνει από το σπίτι, παρακινημένος από κείνες τις ίδιες για να κυριέψει τον κόσμο ολόκληρο, τότε αυτές έμεναν με τον φόβο μήπως κι ο άντρας τους δε γυρίσει ξανά πίσω. Αυτό ήταν η ζωή. Ο έρωτας, αν υπήρχε, ήταν άλλο πράγμα: άλλη ζωή».

Ο έρωτας στα χρόνια του Φλορεντίνο και της Φερμίνα:

«Ήταν σαν να είχαν περάσει πάνω από το δύσκολο γολγοθά της συζυγικής ζωής κι είχαν φτάσει χωρίς άλλες περιπέτειες στο κέντρο του έρωτα. Περνούσαν σιωπηλά, σαν δυο γέροι ζεματισμένοι από τη ζωή, πέρα από τις παγίδες του πάθους, πέρα από τις άγριες κοροϊδίες των ψευδαισθήσεων και τους αντικαθρεφτισμούς των παθημάτων τους: πέρα από τον έρωτα. Γιατί είχαν ζήσει αρκετά για να καταλάβουν πως ο έρωτας είναι έρωτας σ΄οποιαδήποτε εποχή και σ΄οποιοδήποτε τόπο, αλλά γινόταν πιο έντονος όταν βρίσκονταν κοντά στο θάνατο».

Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας:

«Ο καπετάνιος άφησε μια πορδή σαν αμαξάς και μ' ένα σινιάλο του χεριού διέταξε τον πιλότο να πάρει στροφή και να γυρίσει στους βάλτους ... Έσπασε με τη μύτη του μαχαιριού τα τέσσερα τηγανητά αυγά και τ΄ανακάτεψε στο πιάτο του με κομμάτια από τηγανητή πράσινη μπανάνα, που έχωνε ολόκληρα στο στόμα του, μασώντας τα με άγρια ευχαρίστηση ... Ενώ εκείνος καταβρόχθιζε την μερίδα με τ΄αυγά, την πιατέλα με τις τηγανητές μπανάνες, την κανάτα με το καφόγαλο, το πλοίο βγήκε από τον κόλπο με σβησμένα καζάνια, άνοιξε δρόμο στις καλαμιές, ανάμεσα σε στρώματα από φύκια, ποταμίσιους λωτούς με μενεξεδένια λουλούδια και μεγάλα φύλλα στο σχήμα της καρδιάς και γύρισε στους βάλτους».

Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας

έγινε από βιβλίο ταινία, και αν δεν έγινε μια αντάξια του βιβλίου ταινία, τουλάχιστον δεν είναι μια ντροπιαστική για το βιβλίο ταινία,

αφού στο πρώτο φιλί του Φλορεντίνο Αρίσα με τη Φερμίνα Δάσα, η κάμερα εστιάζει -σχεδόν κρυφά και ανεπαίσθητα- στο σταφιδιασμένο από το γήρας πρόσωπο του Φλορεντίνο,

αφού τολμά να μας δείξει τα θλιβερά απομεινάρια των βυζιών της Φερμίνα,

αφού, αν μη τι άλλο, αν κάποιος έπρεπε να κινηματογραφήσει τον Φλορεντίνο ήταν ο σκηνοθέτης που κινηματογράφησε την Φιόνα.

Και ίσως στη δεύτερη κηδεία, στην κηδεία της Άντι Μακ Ντάουελ, η τόσο γριά Φιόνα, την ώρα που θα παρηγορεί τον τόσο γέρο Τσαρλς, θα του πει «Τσαρλς, περίμενα αυτή την ευκαιρία περισσότερο από μισό αιώνα, για να σου επαναλάβω τον όρκο της αιώνιας πίστης μου και τον παντοτινό μου έρωτα».

Αλλά, σε αντίθεση με τον Φλορεντίνο, η Φιόνα θα ήταν μάλλον πολύ αξιοπρεπής και πολύ αυτοσαρκαστική για τέτοιου είδους απονενοημένα διαβήματα.

Τσακωμένος με την αξιοπρέπεια, τσακωμένος με τον αυτοσαρκασμό, τσακωμένος με την πραγματικότητα, τσακωμένος με την αλήθεια, ο Φλορεντίνο Αρίσα θα επιλέξει να ζήσει μέσα σε μια φαντασίωση, θα επιλέξει αντί να ματαιωθεί από το ανεκπλήρωτο να το αρδεύσει ως εκεί που δεν παίρνει, προκειμένου να ζήσει μια ζωή μες τον γλυκό πόνο που του προφήτεψαν πως δεν κρατά για μια ζωή, θα επιλέξει να φτάσει τον έρωτα στα όρια της κατάργησής του,

για να τον γιορτάσει ακόμη κι εκεί που καταργείται,

για να τον αποθεώσει ακόμη κι εκεί που γελοιοποιείται,

για να τον αναπνεύσει ακόμη κι εκεί που αποσυντίθεται.

Ο Φλορεντίνο Αρίσα, ένας Σαρλώ του έρωτα, ένας Δον Κιχώτης που στην αιχμή του δόρατός του κυματίζει περήφανα μια κίτρινη σημαία, καθώς το άλογό του βαδίζει πάνω στα βρώμικα νερά του Μαγδαλένα, ως τη Λα Δοράδα και ξανά πίσω, ως τη Λα Δοράδα και ξανά πίσω.