Τρίτη, Σεπτεμβρίου 05, 2006

Catch-56

Σύμφωνα με τη θεωρία του ισοδυνάμου των όρων, αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ μιας αιτίας κι ενός αποτελέσματος υπάρχει όταν η πρώτη είναι αναγκαίος όρος για την επέλευση του αποτελέσματος, όταν δηλαδή δεν μπορεί να νοηθεί ότι εκλείπει η πρώτη χωρίς να συνεκλείπει και το συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Σύμφωνα δε με τη θεωρία της πρόσφορης αιτιότητας, πρόσφορη θεωρείται η αιτία, που δεν προκάλεσε απλώς κατά λογική αιτιότητα το αποτέλεσμα, αλλά ήταν και αναμενόμενο ότι θα οδηγούσε σε αυτήν σύμφωνα με τη συνήθη πορεία των πραγμάτων.
Τον Απόστολο Σουγκλάκο τον σκότωσε μεν το εγκεφαλικό, ωστόσο η μακρά αλυσίδα των περιστατικών που θα οδηγούσε αναπόδραστα στο θάνατό του ξεκίνησε 56 χρόνια πριν, όταν ο πατέρας του γονιμοποίησε την μητέρα του. Από τη στιγμή της σύλληψής του ο θάνατός του ήταν απολύτως αναπόφευκτος. Σε όσους σικέ αγώνες catch κι αν αγωνίστηκε στη ζωή του, ο πιο σικέ απ΄όλους ήταν φυσικά ο αγώνας με τον θάνατο.
Το Catch-22 , στο οποίο βασίστηκε ένα μυθιστόρημα και μια ταινία, είναι ένας στρατιωτικός κανονισμός που δείχνει τον παραλογισμό του πολέμου και λέει λίγο πολύ τα ακόλουθα: Είσαι πιλότος βομβαρδιστικού με μεγάλο αριθμό πτήσεων πάνω απ' τον εχθρό. Για να σταματήσεις να πετάς πρέπει:
α) να σου έχει στρίψει και
β) να υποβάλλεις αίτηση.
Ενώ όμως πρέπει να συντρέχουν και οι δύο προϋποθέσεις μαζί για να επέλθει το επιθυμητό αποτέλεσμα, είναι αδύνατο να συντρέξουν και οι δύο μαζί, γιατί η μία αποκλείει την άλλη: αν υποβάλλεις αίτηση, πάει να πει ότι ξέρεις πόσο αυξάνεται με κάθε νέα πτήση ο στατιστικός κίνδυνος να σκοτωθείς και άρα δεν σου έχει στρίψει· αν σου έχει στρίψει, δεν αντιλαμβάνεσαι τον κίνδυνο και άρα ποτέ δεν υποβάλλεις αίτηση: μ' άλλα λόγια, είτε έτσι είτε αλλιώς συνεχίζεις να πετάς.
Αντίστοιχο του Catch-22, είναι το Catch-56, το κατς δηλαδή του Σουγκλάκου με το θάνατο, που λέει λιγο πολύ τα ακόλουθα:
Αν θες να συνεχίσεις να ζεις πρέπει:
α) να ζεις, να έχεις αρχίσει να ζεις και
β) να μην είσαι θνητός.
Ενώ όμως πρέπει να συντρέχουν και οι δύο προϋποθέσεις μαζί για να επέλθει το επιθυμητό αποτέλεσμα, είναι αδύνατο να συντρέξουν και οι δύο μαζί, γιατί η μία αποκλείει την άλλη: αν θες να συνεχίσεις να ζεις, πρέπει να σου έχει δοθεί ζωή, από τη στιγμή όπως που θα ξεκινήσεις να ζεις, καθίστασαι θνητός, αποκτάς θνησιμότητα, ξεκινά η πορεία προς τον θάνατό σου: μ' άλλα λόγια, ο μόνος τρόπος εξάλειψης του θανάτου είναι η εξάλειψη της ζωής: γεννώντας ένα παιδί το καταδικάζεις σε θάνατο: είσαι εξ' ορισμού ο φονιάς των παιδιών σου.
Ο θάνατος δεν είναι ανίκητος: η βασιλεία του θα λάβει οριστικά τέλος, όταν σταματήσει η τεκνοποιία που τον αναπαράγει και τον διαιωνίζει.

21 Comments:

At 9/05/2006 10:03:00 μ.μ., Blogger ΓΑΪΔΑΡΑ said...

μ' αυτόν τον τρόπο αν εκλείψει ο θάνατος θα εκλείψει και η ζωή... και τότε ποιος θα απομείνει να το δει?... ότι έχει εκλείψει ο θάνατος δηλαδή... γιατί, πιστεύω, έχει αξία η γνώση της εξάλειψής του... αν δεν υπάρχουμε να το βιώσουμε... να πάρουμε μέρος στην γιορτή αυτή... του τέλους του θανάτου... έχει κάποιο νόημα αυτή του η εξάλειψη?

 
At 9/05/2006 10:11:00 μ.μ., Blogger ΓΑΪΔΑΡΑ said...

εντωμεταξύ είναι περίεργο αλλά κάτι ανάλογο συζητούσαμε τις προάλλες με έναν φίλο... εμείς όμως σε άλλη βάση θέσαμε το θέμα... όχι του τέλους του θανάτου... αλλά της συνέχισης της ζωής... όχι του ανθρωπίνου είδους όμως αλλά του πλανήτη... ο μόνος τρόπος να επιζήσει αυτός ο πλανήτης είναι να εκλείψει το ανθρώπινο είδος... μόνο αν αρχίσει ένα συνειδητό κύμα μη τεκνοποίησης... μόνο τότε δεν θα βιώσουμε την καταστροφή... όχι εμείς φυσικά... αλλά γενιές μετά απο μας...

 
At 9/05/2006 11:36:00 μ.μ., Blogger oistros said...

Ω θα σας μαλώσω. Δεν ακούσατε ότι οι γενετιστές αναζητούν άλλες λύσεις. Κάποτε μάλιστα το σκέφτηκε σοβαρά και η ΝΑΣΑ. Αν μεταφερθούμε σε χώρους χωρίς βαρύτητα ίσως να μην γερνάμε και τελικά να μην πεθαίνουμε. Εν τω μεταξύ έχετε δίκιο. Αλλά η ζωή παραείναι μικρή για να είναι θλιβερή.

 
At 9/05/2006 11:57:00 μ.μ., Blogger Τζιτζίκος said...

Γι' αυτό οπως λέει και ο Πυντσον:

I am going to live forever or die trying.

 
At 9/06/2006 12:52:00 π.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Σημειώνει ο ιχνηλάτης:
..γεννώντας ένα παιδί το καταδικάζεις σε θάνατο: είσαι εξ' ορισμού ο φονιάς των παιδιών σου.

Και σχολιάζει:
Ατυχές. Πολύ.
Δεν μπορούμε να τιθασεύσουμε τα ένστικτα μας. Δεν είμαστε υπεύθυνοι για τις συνέπειες τους.

Το ότι δεν μπορούμε να τιθασεύσουμε τα ένστικτά μας, δεν σημαίνει πως καθιστάμεθα αυτομάτως πέραν πάσης ευθυνής, πως δεν αποτελούμε ντερτερμινιστικά μέλος της αιτιακής αλυσίδας. Μπαίνοντας στο παιχνίδι της ζωής, εισάγεσαι σ' αυτή την διπλή παγίδα. Γίνεσαι υποκείμενο και αντικείμενο, δηλ. κάποιος που προκαλεί (τις καταστάσεις) και κάποιος που προκαλείται (από τις καταστάσεις).
Αλίμονο, δεν θα 'θελα να ηθικολογήσω περί ευθυνών (ο αναμάρτητος [ει μην κι ανεύθυνος] ας ξεκινήσει), αλλά όπως αναφέρει κι ο Κούντερα, ο Οιδίποδας δεν γνώριζε, κι όμως αποφάσισε να αυτοτιμωρηθεί.

 
At 9/06/2006 05:12:00 π.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

έχουμε έναν δογματικό κυμαινόμενο από το όριο της βλακείας ως το όριο της τρέλας που παρατηρεί τον κόσμο τον oldboy
που είναι τραγικά ανυποψίαστος για ό,τι υπάρχει αλλά και τελείως ανίκανος να διαμορφώσει ανεξάρτητη προσωπική σκέψη
και όλο αυτό το χάλι μας το σερβίρει για προχωρημένο συλλογισμό και ερχόμαστε και γράφουμε τις υψηλές ανοησίες μας κι εμείς ενώ είναι εμφανές ότι ανδραποδίζουμε
μόνο που όλα αυτά μαζί είναι ο θάνατος

 
At 9/06/2006 10:30:00 π.μ., Blogger I.P.Potis said...

Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

 
At 9/06/2006 10:32:00 π.μ., Blogger I.P.Potis said...

Όποιος δεν πίνει και δεν καπνίζει πεθαίνει υγιής.

Ρωσική παροιμία

 
At 9/06/2006 10:59:00 π.μ., Blogger kerasia said...

"Ο θάνατος δεν είναι ανίκητος: η βασιλεία του θα λάβει οριστικά τέλος, όταν σταματήσει η τεκνοποιία που τον αναπαράγει και τον διαιωνίζει."

Και ποιός θα είναι εκεί για να χειροκροτήσει;

 
At 9/06/2006 11:10:00 π.μ., Blogger Περαστικός said...

Ο θάνατος είναι το μόνο πράγμα που κάνει υποφερτή τη ζωή. Αθανασία; Νίκη επί του θανάτου; Κτύπα ξύλο! Συμφωνώ ως προς τη διακοπή των γεννήσεων. Όπως είπε και ο μέγας Σοπενάουερ, εάν η ανθρωπότητα είχε συναίσθηση της αθλιότητάς της, θα πηγαίναμε όλοι να πνιγούμε ομαδικά, αλλά δυστυχώς θα υπήρχαν μερικοί κακομοίρηδες που θα κρύβονταν σε σπηλιές και θα τεκνοποιούσαν.

 
At 9/06/2006 01:26:00 μ.μ., Blogger evee said...

άσχετο

δεν συμφωνώ με τίποτα από τα προηγούμενα (άλλα μου φαίνονται άσχετα, άλλα υπερβολικά, κλπκλπ)

αλλά εγώ άλλωστε δεν έχω καταλάβει γιατί τα δυο παραδείγματα που έδωσες oldboy είναι παραδείγματα catch 22(ή 56)


δεν καταλαβαίνω αυτό το δίπολο :
"Για να σταματήσεις να πετάς πρέπει:
α) να σου έχει στρίψει και
β) να υποβάλλεις αίτηση."

1. Γιατί να σου έχει στρίψει?
2. άλλες προτάσεις για να σταματήσεις να πετάς:
- να έχεις γεράσει
- να ξεμείνεις από καύσιμα
- να στουκάρεις κάπου
- να το έχεις βαρεθεί
- να τελειώσει ο πόλεμος
κλπκλπ...

για τον Σουγκλάκο και τα περί ζωής και θανάτου έχω άλλα τόσα.

-Υποθέτω σου αρέσουν τα mind games. :P-

 
At 9/06/2006 01:32:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

περαστικε κουραγιο.ευτυχως οσο υπαρχουν αρρωστιες πολεμοι τροχαια υπαρχει ελπιδα για σενα να συντομευει το μαρτυριο αυτο που λεγεται (μπλιαχ) ζωη.
τι προτεινεις για την διακοπη γεννησεων απλη στειρωση η κατι πιο δραστικο
ειρωνευομαι φυσικα
ε

 
At 9/06/2006 02:49:00 μ.μ., Blogger Περαστικός said...

Έχω μια προτίμηση σε ένα ανώδυνο και ίσως αισθητικά προσεγμένο τέλος. Προς το παρόν, κατασκευάζω σε μυστική τοποθεσία μια μηχανή που εκπέμπει κύματα στείρωσης των ανθρώπων, πλανητικής εμβέλειας. Υπολογίζω να είναι έτοιμη σε μερικές εβδομάδες και τότε, αν δεν με σταματήσει το κάθαρμα ο Σούπερμαν, θα τη θέσω σε λειτουργία. Τα ζώα τουλάχιστον θα με ευγνωμονούν.

Πιστεύω ότι η συνεχής αντιδιαστολή και σύγκρουση με τη ζωή είναι κατά βάθος το έναυσμα για κάθε δημιουργία. Η ζωή είναι ανακύκλωση θανάτου. Όσοι δεν μπορούν να αντικρίσουν αυτή την πραγματικότητα και θεωρούν το θάνατο μόνο ως το αντίθετο της ζωής θα ζουν σε τραγική - με όλη τη σημασία του όρου - άγνοια. Ο στόμαχός μας γίνεται τάφος αναρίθμητων πλασμάτων, φυτών και ζώων, για να μείνουμε στην κατάσταση που καλούμε ζωή. Ο θάνατος είναι φυσικό επακόλουθο της ατέλειας και της δυναμικότητας του σύμπαντος. Η ταφόπλακα έχει δύο όψεις, δεν είμαι βέβαιος ποια πλευρά είναι η καλύτερη, αλλά αφού βρέθηκα εδώ, μπορώ πάντα να αναβάλω για λίγο το θάνατό μου, όπως γράφει και ο Old Boy. Υπάρχει κάτι λογικό σε αυτό; Όχι. Υπάρχει κάποια λογική/μη μεταφυσική εξήγηση για την ύπαρξή μας, για τον πόνο, για την ατέλεια; Όχι. Αυτός είναι ένας κόσμος μετάβασης και για το λόγο αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί ποτέ ως τέλος ή προορισμός, σε κανένα στιγμιότυπό του. Η επιθυμία για αέναη διαιώνισή του είναι μόνο φόβος.

Τιθωνός πάντως δεν θα ήθελα να γίνω. Καλά θα ήταν ίσως αν ζούσαμε λίγο παραπάνω, μήπως και αποκτούσαμε λίγη παραπάνω σοφία, αλλά αθανασία; Για πάντα φυλακή μέσα στο κρέας; Ποτέ.

 
At 9/06/2006 05:31:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

«δεν καταλαβαίνω αυτό το δίπολο :
"Για να σταματήσεις να πετάς πρέπει:
α) να σου έχει στρίψει και
β) να υποβάλλεις αίτηση."

1. Γιατί να σου έχει στρίψει?
2. άλλες προτάσεις για να σταματήσεις να πετάς:
- να έχεις γεράσει
- να ξεμείνεις από καύσιμα
- να στουκάρεις κάπου
- να το έχεις βαρεθεί
- να τελειώσει ο πόλεμος
κλπκλπ...»

Εvee, το δίπολο αυτό ορίζεται από τον συγκεκριμένο στρατιωτικό κανονισμό. Αν δεν σου έχει στρίψει και δεν υποβάλλεις επίσημη αίτηση δεν μπορείς να απέχεις των καθηκόντων σου. Όσο συνεχίζεται ο πόλεμος εσύ θα πετάς. Είτε λοιπόν κάποια στιγμή σκοτώνεσαι είτε αν είσαι τόσο τυχερός και επιδέξιος τελειώνει ο πόλεμος και την σκαπουλάρεις.

 
At 9/06/2006 05:36:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

«έχουμε έναν δογματικό κυμαινόμενο από το όριο της βλακείας ως το όριο της τρέλας που παρατηρεί τον κόσμο τον oldboy
που είναι τραγικά ανυποψίαστος για ό,τι υπάρχει αλλά και τελείως ανίκανος να διαμορφώσει ανεξάρτητη προσωπική σκέψη
και όλο αυτό το χάλι μας το σερβίρει για προχωρημένο συλλογισμό και ερχόμαστε και γράφουμε τις υψηλές ανοησίες μας κι εμείς ενώ είναι εμφανές ότι ανδραποδίζουμε
μόνο που όλα αυτά μαζί είναι ο θάνατος»

Τα παίρνεις όλα πολύ στα σοβαρά,
είπε ο παλιάτσος στον ληστή.

 
At 9/06/2006 06:34:00 μ.μ., Blogger polikarpos said...

Yossarian lives!

 
At 9/06/2006 07:43:00 μ.μ., Blogger Calamity Jane said...

χμ...ενδιαφέρον...Από την άλλη όμως, η τεκνοποιεία δεν προκύπτει από μια επιθυμία αθανασίας? Μια μεταποιημένη εκδοχή της δικιάς σου ζωής στην επόμενη να αφήσεις...Νομίζω ότι ο πλάτωνας έχει ένα κάποιο επιχείρημα. Από την άλλη απόλαυσα το κυνικό σου επιχείρημα, από αρχής μέχρι τέλους. Ήταν η καλοκαιρινή μου σκέψη!

 
At 9/06/2006 08:09:00 μ.μ., Blogger fieryfairy said...

Πολύ ενδιαφέρουσα παραλλαγή του Catch 22 και ομολογώ ότι δεν το είχα σκεφτεί ποτέ έτσι αλλά συμφωνώ απόλυτα με την περιγραφή αυτή της θνησιμότητας μας

(δλδ τώρα που το σκέφτομαι η ζωή μας έχει τη "λογική" του στρατού;)

 
At 9/06/2006 09:55:00 μ.μ., Blogger Άβατον said...

Old Boy ξεχνάς κάτι πολύ βασικό που λέμε για τον στρατό και νομίζω πως αν το είχες κατά νου δεν θα έγραφες και το παραπάνω post...
"Εκεί που ξεκινάει ο στρατός, σταματά η λογική"

Άρα, δεν υπάρχει και λόγος να σου κάνει εντύπωση ο παραλογισμός του στρατού σε τέτοιες περιπτώσεις. Τώρα το δίπολο Ζωής -Θανάτου είναι μια πολύ μεγάλη κουβέντα για να αναλυθεί μέσα σε ένα post

 
At 9/12/2006 12:08:00 π.μ., Blogger lazopolis said...

Καλά όλα αυτάμ αλλά ο Σουγκλάκος τί σχέση έχει;

 
At 9/12/2006 02:18:00 π.μ., Blogger Old Boy said...

Είδε φως (στην άκρη του τούνελ) και βγήκε.

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home