Η Στιγμή της Αλήθειας

Παραμονή Πρωτοχρονιάς 2002: το πανελλήνιο αλλάζει χρόνο με την τελική αναμέτρηση ανάμεσα σε Πρόδρομο και Τσάκα. Ήμουν με Πρόδρομο. Και με φρίκη σκέφτομαι τώρα -όπως με φρίκη το συνειδητοποιούσα κι εκείνη τη στιγμή που το ένοιωθα- ότι την ώρα που ανακοινωνόταν το αποτέλεσμα είχα τρελό καρδιοχτύπι, ένα καρδιοχτύπι σχεδόν –κι όσο κι αν πονάει η λέξη πρέπει να το παραδεχτώ- πρωτόγνωρο.
Την εποχή που προβαλλόταν το πρώτο «Big Brother» γράφτηκαν αναλύσεις επί αναλύσεων για τα ριάλιτι και τα ολέθρια τους επακόλουθα. Ωστόσο όσο ξαφνικά προσγειώθηκαν στην καθημερινότητά μας και απογειώθηκαν σε τηλεθέαση, άλλο τόσο ξαφνικά τα πήρε ο αέρας κι εξαφανίστηκαν. Πάει να πει ότι αφενός εκεί που οι ιδεολογικές και ηθικής φύσεως ενστάσεις αποδεικνύονται ανίσχυρες, η έλλειψη ενδιαφέροντος και η βαρεμάρα του κοινού αποδεικνύονται αποτελεσματικότατες και αφετέρου ότι πάρα πολλές φορές το μέλλον μπορεί να φαντάζει ζοφερό αλλά τελικά οι φόβοι διαψεύδονται και μπορεί π.χ. ο ψυχροπολεμικός κόσμος να μην καταστραφεί από ατομική βόμβα ή ο δικός μας να μην οδηγηθεί σε οικολογικό αρμαγεδδώνα.
Μαζί με τον θάνατο της πρώτης γενιάς ριαλιτοπαιχνιδιών, νεκρή φαντάζει σήμερα και η προβληματική γύρω από αυτά ή και γύρω από τις επόμενες, πιο ακραίες, γενιές τους. Ωστόσο, επειδή δεν πρόλαβα τότε να προβληματιστώ εγγράφως και επειδή ανακαλύπτουμε τις αληθινές μας σκέψεις για κάτι μόνο όταν αρχίζουμε να γράφουμε για αυτό, θα αραδιάσω μερικές ακόμη λέξεις για να μη χάσει η Βενετιά βελόνι, η Βενέτσια από τη Βερόνα και ο Βενετίδης τον εξτρέμ που θα μαρκάρει σήμερα.
Στο «Big Brother» οι παίκτες ήταν διάφανοι 24 ώρες το 24ώρο, ωστόσο μέσα στην απόλυτη παρακολούθηση και στην απόλυτη έλλειψη ιδιωτικότητας, υπήρχε ένας χώρος που παρέμενε ολότελα δικός τους, ένας χώρος που η τηλεόραση δεν μπορούσε να διεισδύσει: το μυαλό τους.
Μέσα στο μυαλό μας δεν μπορεί να μπει κανείς, μέσα στο μυαλό μας αναπνέουμε ελεύθεροι. Μπορούμε να είμαστε παγιδευμένοι σ' ένα κελί, σε μια δουλειά, στο στρατό, σε κάθε φύσης σχέσεις, αλλά οι σκέψεις μας είναι αποκλειστικά δικές μας. Ο νους μας είναι απροσπέλαστος. Σε ρωτούν «Τι σκέφτεσαι;» ακριβώς γιατί δεν μπορούν να ξέρουν. Μπορούν να σου μιλούν και να χαζεύεις, μπορείς να κάνεις πως παρακολουθείς και να ταξιδεύεις. Έχεις έναν χώρο στην αποκλειστική σου δικαιοδοσία, ένα δωμάτιο κλειδωμένο για όλους τους υπόλοιπους. Στο δωμάτιο αυτό μπαίνει η « Στιγμή της Αλήθειας» και τα κλειδιά τα δίνουν εκούσια οι παίκτες.
Ο αντίλογος είναι ότι για ένα κομμάτι ψωμί πρέπει να αντέξεις πολλά και δεν φτάνει μόνο η δουλειά: πρόκειται για σοφία ζωής επικυρωμένη όχι από έναν αλλά από δύο αδελφούς Κατσιμίχα. Δεν μπορεί λοιπόν να παραγνωρίσει κανείς ότι για να βγάλεις 10 ή 20 χιλιάδες ευρώ ίσως χρειαστεί να κάνεις άλλου τύπου εκπτώσεις, καθημερινές και μακροχρόνιες, νομιμοποιημένες και κοινωνικά αποδεκτές. Στο «Do the Right Thing» του Σπάικ Λι, όταν ο υπάλληλος λέει στο αφεντικό του να του φέρεται καλά αφού ζουν σε ελεύθερη χώρα, παίρνει την -πληρωμένη- απάντηση: «Τι σχέση έχει η ελευθερία; Εδώ είναι η δουλειά σου».

«Έχεις κάνει πάνω από δέκα φορές one night stand;». Η απάντηση είναι ναι και είναι αλήθεια. Απέναντι στην παίκτρια κάθεται ο φίλος της, η αδελφή του φίλου και η αδελφή της παίκτριας. H αδελφή του φίλου ρωτάει ψιθυριστά την αδελφή της παίκτριας αν το ήξερε. Δεν της απαντά, έχοντας με χαρακτηριστικά παγερό τρόπο καρφωμένο το βλέμμα της εμπρός. «Εμ, πώς να μην το ήξερες, αφού ίδιες είστε», ακούγεται ο νέος ψίθυρος.
Νιώθεις ότι βγαίνοντας από την εκπομπή θα επιστρέψουν στα «Σπιρτόκουτά» τους, με την «Ψυχή στο Στόμα» τους. Η παίκτρια θα φύγει πλουσιότερη κατά λίγες χιλιάδες ευρώ, το κανάλι θα γίνει πλουσιότερο κατά πάρα πολλές χιλιάδες ευρώ. Η παίκτρια κάτι διακύβευσε και κάτι έχασε, είχε μέσα της αλήθειες κι ενοχές. Αν έβαζες τα τηλεοπτικά κανάλια στην καρέκλα της δεν θα μπορούσες να τους εκμαιεύσεις οτιδήποτε αντίστοιχο. Η στιγμή της δικής τους αλήθειας δεν θα ενδιέφερε κανέναν, γιατί δεν έχουν μυστικά να εκπορνεύσουν, όντας παντελώς διάφανα στο μηχανιστικό τους νταβατζιλίκι.

(Κείμενο γραμμένο για το «SMS» της «SportDay»)