Δευτέρα, Σεπτεμβρίου 21, 2009

Εθελουσία Έξοδος


Βλέπω στις βραδυνές ειδήσεις της ΕΡΤ ένα ρεπορτάζ για τις τερατογενέσεις στη Φαλούτζα, οι οποίες πιθανότατα οφείλονται στη χρήση λευκού φωσφόρου από τους Αμερικάνους το 2004. Οι εικόνες των μωρών με τις δυσπλασίες είναι αποτρόπαιες. Τι είδους άνθρωποι μπορεί να είναι οι φυσικοί αυτουργοί; Τι είδους πολιτισμός μπορεί να νομιμοποιεί πρακτικές με τέτοιες παρενέργειες; Μα ο δικός μας, ο δυτικός.
Μου΄ρχεται στο νου η σειρά «Ιn Treatment» («Μαθήματα Ψυχολογίας»): ένας από τους ασθενείς του ψυχοθεραπευτή είναι πιλότος που σκότωσε στη Βαγδάτη 16 παιδιά. Κατά λάθος. Λάθος όχι δικό του, αφού υποτίθεται πως βομβάρδιζε στρατιωτικό στόχο. Εξηγεί στον ψυχοθεραπευτή ότι ενοχές θα ένιωθε αν είχε αποτύχει στην αποστολή του. Αντίθετα εκείνος αυτό που έπρεπε να κάνει το έκανε καλά. Οι ανώτεροί του δεν έκαναν καλά τη δουλειά τους, δίνοντάς του πληροφορίες που αποδείχθηκαν εσφαλμένες. Παρά τις διακηρύξεις του νιώθει βέβαια ενοχές, ενοχές όμως που είναι τελικά δυσανάλογες σε σχέση με τη δική του συμμετοχή. Φρικαλεότητα θα ήταν να είχε σκοτώσει 16 παιδιά με τα χέρια του. Εκείνος πάτησε ένα κουμπί. Πόσο φρικτό μπορεί να είναι να πατάς ένα κουμπί; Δεν έχεις καν την οπτική επαφή που θα είχες πυροβολώντας τα θύματά σου. Η απόσταση του αποτελέσματος από την πράξη σου δεν μπορεί παρά να προκαλεί σε ένα βαθμό και την αποστασιοποίησή σου. Η βία καταμερίζεται σε κομματάκια, γραφειοκρατικοποιείται και είναι σε κάθε της στάδιο τόσο μα τόσο μακρινή κι αφηρημένη. Δεν την ασκεί άμεσα και ολοκληρωτικά ούτε ο ψηφοφόρος που ψηφίζει Μπους, ούτε οι επιτελείς του Πενταγώνου, ούτε ο πιλότος του βομβαρδιστικού.

Βλέπω τους δίδυμους πύργους να ξανακαίγονται σε ρεπορτάζ για τα οκτώ χρόνια από την επίθεση.
Μου΄ρχεται στο νου μια ατάκα του Κέβιν Σπέισι από το «Seven»: «People will barely be able to comprehend. Βut they won’t be able to deny» («O κόσμος μετά βίας θα καταλαβαίνει τι έγινε. Αλλά δεν θα είναι σε θέση να αρνηθεί αυτό που έγινε»). Ανεξάρτητα από τις θεωρίες συνωμοσίας, η επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου είναι μια αμερικάνικη επίθεση, ακριβώς γιατί το μυαλό αυτών που την σχεδίασαν πρέπει να ήταν γεμάτο από αμερικάνικες ταινίες. Είτε είχαν τον Αλλάχ στο κεφάλι τους είτε όχι, πρέπει να είχαν από παιδιά καταναλώσει χιλιάδες ανθρωποώρες παρακολουθώντας αμερικάνικες εικόνες εκρήξεων και καταστροφών. Η καταστροφή είναι θεαματική, αυτό είναι το θεμελιωδέστερο δόγμα του σινεμά των μπλοκμπάστερ και η διαρκής εξέλιξη των ειδικών εφέ (προκειμένου να προσφερθούν ακόμη πιο εντυπωσιακές εικόνες ισοπεδώσεων πόλεων) προχωρά παράλληλα με τη διαρκή εξέλιξη των οπλικών συστημάτων (προκειμένου να επιτευχθούν ακόμη πιο αποτελεσματικές ισοπεδώσεις) Η εικόνα του αεροπλάνου προς τον δεύτερο πύργο, η εικόνα των πύργων που φλέγονται, η εικόνα των πύργων που καταρρέουν είναι εικόνες γέννημα θρέμμα αμερικάνικες και υπό αυτήν την έννοια η εικόνα των δίδυμων πύργων είναι το μεγάλο αμερικάνικο αριστούργημα.

Βλέπω ρεπορτάζ για τη συμπλήρωση εβδομήντα χρόνων από την την έναρξη του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου.
Μου΄ρχεται στο νου μια σκηνή από το «Inglourious Basterds» του Ταραντίνο: Βρετανοί και Αμερικάνοι κατάσκοποι προσποιούνται τους Ναζί αξιωματικούς. Αν προδοθούν θα προδοθούν μόνο από την προφορά τους. Πάει να πει ότι εξωτερικά περνάνε άνετα για Γερμανοί. Προσπαθώ να σκεφτώ τη σκηνή μέσα από τα μάτια ενός Αφρικανού. Μπορεί και να του περνά η σκέψη πως ήταν τελικά ένας πόλεμος ενδοφυλετικός. Αλλά μόνο ένας ενδοδυτικός εμφύλιος θα είχε την δύναμη, τον τρόπο και το θράσος να μετατραπεί σε παγκόσμιο πόλεμο.

Βλέπω το ρεπορτάζ για την 23η αυτοκτονία εργαζομένου στην «France Telecom» τους τελευταίους 18 μήνες. Τα συνδικάτα τις αποδίδουν σε μεγάλο βαθμό στις μεθόδους διοίκησης και στο στρες από τη συνεχή αναδιάρθωση της εταιρίας μετά την ιδιωτικοποίησή της. Ο Γάλλος Υπουργός Εργασίας συναντήθηκε θορυβημένος με τον Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρίας Ντιντιέ Λομπάρ.
Μου ΄ρχεται στο νου η επιμονή του Σαρκοζί να θεσπιστεί πλαφόν στα μπόνους των γκόλντεν μπόις. Αν οι 23 νεκροί θεωρηθεί ότι υπάγονται σε πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου, ίσως ο Λομπάρ πετύχει την κατ΄εξαίρεση αύξηση του δικού του μπόνους. Λένε ότι ο πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα, αλλά φαίνεται ότι συχνά οι συνθήκες εργασίας είναι η συνέχιση του πολέμου με άλλα μέσα. Εκτός από την γραφειοκρατικοποίηση της βίας υπάρχει και η βιαιότητα της γραφειοκρατίας. Το παν είναι να υπάρχει οργάνωση και σύστημα.

(Κείμενο γραμμένο για το «SMS» της «SportDay»)

17 Comments:

At 9/21/2009 01:30:00 π.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

hail old.aneferes 2 skinika pou nai menme siginoun vathutata,apo diaforetiki skopia de:
1)Inglourious Basterds.TI STON PEO ITAN AUTO?prospatho na vro tin texni,kati piso apo tis lekseis,na do anamesa apo ta paradoksa,alla DEN.kai thumamai na exeis dosei kai 5 astrakia.by the way,WTHF??
2)11/9/01.pao frontistirio.vlepo proto ton Axillea.'re su ta'mathes?pesan oi didimoi pirgoi.tromokratiki epithesi!'
pao spiti.nai,tromokratia.alla apo poious??giati i zoferotita ton pragmaton de mou leei oti eginan apo atoma pnigmena stis amerikanikes tainies,alla mallon apo atoma POU PROVALOUN KSANA KAI KSANA amerikanies,giati eidalos de tha skontaftame stis 'theories sunomosias'.tha vlepame ta gegonota kai tha legame,oh,YOU DID IT!ksanamana,by the way:http://en.wikipedia.org/wiki/Loose_Change_(film)
meshuggener

 
At 9/21/2009 01:42:00 π.μ., Blogger Knoulp said...

Via ws apotelesma tou Ditikou Politismou?
De tha to elega...
Xexnas 2 apo ta meglitera egklimata stin prosfati pagosmia istoria, afta Tis Iapwnias enantion tis Kinas, kai to tiflo xtipima tou Santam, sto Iran me aeria Surin.
An prostheseis, kai tous frikaleous emgfilious stin Afriki (Ruanta kai Somalia) tote kataligoume oti apla i via einai vathia xaragmeni stin anthrwpini fisi.

 
At 9/21/2009 01:44:00 π.μ., Blogger Old Boy said...

Μeshuggener, αστράκια δεν δίνω, αλλά το γιατί μου άρεσε πάρα πολύ η ταινία του Ταραντίνο το εξηγώ λίγα ποστ παρακάτω: http://old-boy.blogspot.com/2009/08/h.html

 
At 9/21/2009 01:51:00 π.μ., Blogger Old Boy said...

Knoulp, δεν λέω πως η βια είναι «προνόμιο» του δυτικού πολιτισμού. Προσπαθώ περισσότερο να μιλήσω για κάποια χαρακτηριστικά του τρόπου με τον οποίο την ασκεί.

 
At 9/21/2009 02:33:00 π.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

eisai timios,den mporeis na min eisai,paei etsi apla.alla skalono,nai ok,einai thema goustou kai nai ok,den tha petagetai o kathe malaiouras..uparxoun antikeimenika kritiria,kai sunithos ta tireis oso elaxistoi mporoun.
ti sou arese re old?..den skapmazo mia to Louka mou..pali emfanizontai oi germanoi os ksenerota ktinoi,me tik,toso ma toso 'un-cool',kai ta dika mas ta paidia,oi cool,pou tous vgazoun ta krania san kranoi..malakizomai:apla den eniosa tin euforia.koufala eforia.
meshuggener

 
At 9/21/2009 04:06:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Μα προφανώς δεν λέω ότι πρέπει να νιώσεις εσύ ή ο οποιοσδήποτε ευφορία. Η ευφορία είναι υποκειμενικό πράγμα και όχι, φυσικά, δεν την προκαλούν «αντικειμενικά» καλές ταινίες.
Τώρα, όχι ότι παίζει ιδιαίτερο ρόλο στο αν θεωρή την ταινία σπουδαία ή όχι, αλλά αφού το θέτεις, συμβαίνει μάλλον το αντίθετο: ως κτήνη εμφανίζονται οι «Μπάσταρδοι» και ως εκλεπτυσμένοι τύποι οι Ναζί (τουλάχιστον ο Χανς Λάντα και ο ήρωας - ηθοποιός).

 
At 9/21/2009 08:03:00 μ.μ., Blogger vague said...

Μου θύμισες ένα τεστ, που υποτίθεται ότι θα αποκάλυπτε διάφορες ποιότητες στους χαρακτήρες εφήβων, πριν λίγα χρόνια.
Μια ερώτηση έλεγε: Αν σου πρόσφεραν τη δυνατότητα να γίνεις πλούσιος και να μην ξανασκεφτείς ποτέ ξανά το οικονομικό πρόβλημα, θα δεχόσουν να πατήσεις εσύ ένα κουμπί που θα ενεργοποιούσε μια βόμβα η έκρηξη της οποίας θα σκότωνε τους κατοίκους μιας ολόκληρης περιοχής, από την οποία δεν γνωρίζεις κανέναν;

Το εντυπωσιακό στις απαντήσεις δεν ήταν μόνο το ποσοστό που απάντησε ότι θα το έκανε, αλλά και το ποσοστό των νέων που για να απαντήσει ζητούσε επεξηγήσεις του τύπου, αν θα άκουγε οτιδήποτε, αν ποτέ θα του ζητούνταν ευθύνες, αν θα έβλεπε κανέναν νεκρό, αν θα μάθαινε κανείς ότι το έκανε αυτός κλπ.

Φαίνεται ότι το πρόβλημα είναι περισσότερο η σχέση μας με τις πράξεις μας, παρά τα αποτελέσματά τους.
Πρωτόγονο είδος ο άνθρωπος.

 
At 9/21/2009 09:47:00 μ.μ., Anonymous I, Robot said...

Old,

περιέγραψες εύστοχα ένα καυτό ζήτημα όπως προκύπτει από μια όψη της επικράτησης του τεχνικού πνεύματος - την όψη της εκτεχνικευμένης βίας.

Τι σχέση έχουμε, σε συνθήκες επικράτησης της Τεχνικής, με τις ίδιες μας τις πράξεις όταν αυτές δεν διαμεσολαβούνται πλέον από απλά εργαλεία αλλά από ολοκληρωμένα τεχνικά apparati και υποσυστήματα;

Ο Λιούις Μάμφορντ έχει μερικές καλές ιδέες επ' αυτου.

 
At 9/21/2009 11:05:00 μ.μ., Anonymous I, Human said...

Μάμφορντ αλλά και Σπύρος Δ. Κυριαζόπουλος, 45 χρόνια πριν.

Από το "Η Καταγωγή του Τεχνικού Πνεύματος" (1965), αντιγράφω:

"[...] οι μοναχοί της δυτικής Ευρώπης μετά το έτος 1200 μΧ αντικατέστησαν την κλεψύδραν, η οποία μέσω μιας υδραυλικής σφυρίκτρας εκάλει ή αφύπνιζε τον κωδωνοκρούστην να σημάνη την ώραν της προσευχής, δια του συνδυασμού ενός κυλίνδρου, ενός σχοινίου και ενός βάρους, του πρώτου ευρωπαϊκού ωρολογίου, [...] δια να προσεύχονται οι μοναχοί και η ενορία την υπό του εκκλησιαστικού τυπικού καθωρισμένην ώραν [...]
Ο ωροδείκτης
α) απέσπασε τον άνθρωπον εκ της φύσεως και τον έθεσεν υπό τεχνικόν έλεγχον [...] Ενώ προηγουμένως το φυσικόν γεγονός καθώριζε, πότε θ' αρχίσει και πότε θα τελειώσει την εργασίαν του, εντολοδότης τού ανθρώπου γίνεται τώρα η τ ε χ ν ι κ ή σ υ σ κ ε υ ή [...] Σήμερον τα μηχανήματα τείνουν να μιμηθούν το ωρολόγιον, να γίνουν αυτόματα [...]
β) υπέβαλε το αίτημα της απουσίας του Θεού εκ της φύσεως και της ιστορίας [...] Η πρώτη σκέψις την οποίαν υπέβαλε τον ωρολόγιον, όταν ευρίσκετο ακόμη εις εμβρυώδη κατάστασιν, ήτο η ουτοπία του αεικινήτου [...]
γ) μετέβαλε τον κόσμον εις συνάρτησιν χρόνου και αριθμού [...] Ο φυσικός νόμος παρουσιάσθη όταν ο Γαλιλαίος εμέτρησεν, π ό σ ο ν δ ι α ρ κ ε ί η πτώσις των σωμάτων [...] Δια της χρονικής του διαστάσεως, ο φυσικός κόσμος εγκαταλείπει την φιλοσοφίαν χάριν της μηχανικής, του "παραδείσου της μαθηματικής επιστήμης" [...]
δ) κατέστησε
1) την μηχανήν βιολογικόν νόμον της ιστορίας και ερμηνευτικόν αξίωμα του κόσμου [...] Η μηχανή παρουσιάσθη εις την Ευρώπην ως ε ρ μ η ν ε υ τ ι κ ό ν α ξ ί ω μ α τ ο υ κ ό σ μ ο υ [...]
2) την μηχανικήν πνευματικόν κλίμα της επιστήμης και της ζωής [...]
3) την εμπειρίαν των φυσικών πραγμάτων υποκατάστατον της θρησκευτικής λυτρώσεως [...]"

Ελπίζω να παρακίνησα κάποιους στην αναζήτηση και τη μελέτη αυτού του εξαιρετικού βιβλίου.

 
At 9/22/2009 01:24:00 π.μ., Blogger Knoulp said...

En telei, poli wraio to post alla ligo akairo.De nomizeis oti stin Ameriki tou Obama prepei na dwsoume mia defteri efkairia?

 
At 9/22/2009 01:49:00 π.μ., Blogger Old Boy said...

Συνοδοιπόρε, Ι Robot και Ι Ηuman, ευχαριστώ για τα σχόλια και τις ενδιαφέρουσες υποδείξεις, που θα τις ψάξω.
Κnoulp, ας την δώσουμε, άλλωστε και να μην την δώσουμε το ίδιο κάνει ;)

 
At 9/22/2009 08:44:00 μ.μ., Anonymous ποσο λυπηρο που οι straight δεν ειναι gay... said...

δεν ξερω ποσο σχετικο ειναι....
μια ερωτηση ανεξαρτητα απο το ποστ.
μια ερωτηση για την πλακα της υποθεσης. σε τελικη αναλυση φιλοσοφια για την φιλοσοφια!

εχω ακουσει εργατοωρες, εχω ακουσει σκετο ωρες. ανθρωποωρες τι σημαινει ακριβως;;;

ποσους ορισμους του χρονου εχει περασει ο ανθρωπος σε αυτες τις εικονες;
απο την στιγμη που τα ζωα δεν εχουν την κατασκευασμενη αντιληψη για τον χρονο που εχουμε εμεις οι ωρες δεν υπαρχουν για αυτα.
αναρωτιεμαι ανθρωποωρες ειναι ενας πλεονασμος ή μηπως υπαρχουν και αλλες ωρες εκτος του ανθρωπου;

 
At 9/22/2009 11:02:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

ακριβώς γιατί το μυαλό αυτών που την σχεδίασαν πρέπει να ήταν γεμάτο από αμερικάνικες ταινίες. Είτε είχαν τον Αλλάχ στο κεφάλι τους είτε όχι, πρέπει να είχαν από παιδιά καταναλώσει χιλιάδες ανθρωποώρες παρακολουθώντας αμερικάνικες εικόνες εκρήξεων και καταστροφών.

μάλλον δεν έχεις μιλήσει ποτέ με φανατικό μουσουλμάνο, ούτε απλώς με μουσουλμάνο. Προσπάθησε το όταν θα σου δωθεί η ευκαιρία.

Κnoulp, τα όπλα στον Σαντάμ τα πούλαγαν δυτικοί, οι οποίοι ανέχτηκαν, αν δεν υποδαύλισαν, την επίθεση κατά του Ιράν. Για τη Rwanda διάβασε λίγο να δεις ποιος ξεκίνησε τον πόλεμο. Για να σε βοηθήσω, θα σου πω ότι ο πύραυλος που έριξε το αεροπλάνο με τους προέδρους των 2 χωρών ήταν γαλλικός.

Για τους μπάσταρδους δεν τους έχω δει, αλλά νομίζω ότι αρέσουν στον ολντ μπόι γιατί είναι πρωτότυπη: αναφέρεται σ' ένα γεγονός που έχει αγνοηθεί από τους ιστορικούς, ήτοι τη συστηματική δίωξη εβραίων από το ναζιστικό καθεστώς.

the same guy.

 
At 9/22/2009 11:19:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

«Πόσο λυπηρό», μπορεί και να είναι πλεονασμός, αλλά στη γλώσσα χρησιμοποιούμε και καρυκεύματα καμιά φορά. Πάντως αν κάνεις γκουγκλ στη λέξη θα δεις ότι δεν την ανακάλυψα εγώ.
Same guy, ξεκαρδιστικό το αστείο για τους βαρβάρους, μπράβο. Όσο για τους μουσουλμάνους δεν νομίζω ότι μπορείς να έχεις αυθεντική άποψη, εκτός αν έτυχε να έχεις μιλήσει με όσους σχεδίασαν την επίθεση. Τότε πάω πάσο.

 
At 9/23/2009 01:52:00 π.μ., Blogger Knoulp said...

Anwnyme,
Afto pou eipa einai oti 2 xwres exoun rixei tifla ximika aeria ews twra, I Iapwnia kai to Irak.Polles eixan alla den erixe pote kaneis allos.
Exw dei tixaia to video na pethainoun xiliades ginaikpaida sto Iran, xwris na xeroun apo ti.
Oso gia ti Rwanta den diafwnw, alla afto pou exei megaliteri simasia einai oti eginan anipervlites ktinwdies.

 
At 9/23/2009 07:20:00 π.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Knoulp, αέρια έριξαν και οι Αμερικάνοι στο Βιετνάμ, και οι Γερμανοί στα χαρακώματα του Α΄Παγκ. Πολέμου (που δεν ανήκει στις σινεφίλ επιλογές του οικοδεσπότη). Για τον Σαντάμ, πρέπει να μιλάς για τη χρήση αερίων που έκανε έναντι των Κούρδων του Ιράκ, κι όχι έναντι του Ιράν. Κτηνωδίες γίνονται, αλλά ποιός τις υποκινεί είναι το θέμα.

Με αυτούς που έκαναν την επίθεση, όχι. Με φανατικούς ιμάμηδες ναι. Και πίστεψέ με, δεν βλέπουν Clint Eastwood στον ελεύθερο χρόνο τους.

 
At 9/24/2009 02:12:00 π.μ., Blogger Knoulp said...

Anwnyme,
Thanks gia tis plirofories opws kai na exei.

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home