Χανιά, Ευρώ Δέκα Εννιά.
Κατηφορίζοντας τη Δευτέρα την Πανεπιστημίου, το μάτι μου έπεσε στις κρεμασμένες στο κιόσκι εφημερίδες. Εντύπωση από μακριά μού έκανε ο πορτοκαλί κύριος τίτλος της «Ελευθεροτυπίας». Πλησιάζοντας είδα ότι έλεγε «Χανιά € 19». Ο τίτλος διατηρήθηκε και χθες και σήμερα, αφού πρόκειται προφανώς για γεγονός που μονοπωλεί την επικαιρότητα. Οπότε ένα πρώτο συμπέρασμα που βγαίνει για το θέμα που προέκυψε, είναι το εξής: οι εφημερίδες μπορεί να βρίσκονται σε μια εποχή όπου το αν θα χωρέσει μια είδηση αποτελεί αντικείμενο αντιδικίας και φλογίζει δεοντολογικά πάθη, αλλά έχουν προ πολλού ξεμπερδέψει με την εποχή όπου το αν θα χωρέσει τόσο κυριαρχικά στο πρωτοσέλιδό τους μια διαφήμιση, θα αποτελούσε αντικείμενο αντιδικίας και θα φλόγιζε δεοντολογικά πάθη. Αντίθετα, το «Χανιά, Ευρώ Δέκα Εννιά» είναι το αναγκαίο οικονομικό έδαφος για να μπορούν ακόμη να ανθίζουν έντυπα δεοντολογικά πάθη. Και προφανώς έχουμε να κάνουμε με ένα έδαφος ελλιπές, αφού οι σελίδες χρειάζονται -εξ αντικειμένου και ανεξάρτητα από ιδιοκτησιακά καπρίτσια- να γεμίζουν με ολοένα και περισσότερους προορισμούς σαν τα Χανιά και με ολοένα και λιγότερους προορισμούς σαν την Αιγίνης και τη γιάφκα της. Χρειάζονται, αλλά ίσως δεν βρίσκουν πια με συμφέροντες όρους, αφού τον αμνημόνευτο θάνατο της δεοντολογικής διάστασης του θέματος, ίσως ακολουθήσει καλπάζοντας και το ψυχορράγημα της οικονομικής του διάστασης.
«Ένα γεγονός ή μια πληροφορία μπορεί όποιος θέλει να την κρίνει ή να την αμφισβητήσει. Δεν μπορεί όμως σε καμία περίπτωση να μην τη δημοσιεύσει και να την αποκρύψει από το αναγνωστικό κοινό». Δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να μην τη δημοσιεύσει, εννοείται (ή μάλλον θα έπρεπε έως χθες να εννοείται, αφού νά που πια δεν εννοείται). Αλλά η διαφορά από το «δημοσιεύσει» ως το «αποκρύψει» είναι η διαφορά μεταξύ ενός υπαρκτού δεοντολογικού ζητήματος και της ανύπαρκτης λειτουργικής χρήσης μιας εφημερίδας σήμερα, εκτός κι αν μιλάμε για την on line εκδοχή της. Γιατί κανείς δεν περιμένει να μάθει μια είδηση από το χαρτί της εφημερίδας, περιμένει όμως από εκεί (περιμένει εν πάση περιπτώσει ο φθίνων εκείνος ανθρωπότυπος που επιμένει να διαβάζει σε χαρτί) την αξιολόγησή της. Υπό αυτό το πρίσμα θα μπορούσε κανείς να πει ότι όντως η μη δημοσίευση μιας είδησης συνιστά ένα είδος αξιολόγησης (αν και περισσότερο καταστασιακής υφής παρά δημοσιογραφικής). Οπότε το ουσιαστικότερο διακύβευμα ίσως δεν κρύβεται τελικά στην απόκρυψη της -ήδη πασίγνωστης- είδησης, αλλά σε μια άλλη ερώτηση: «Ποιός είναι ο αρμόδιος να αξιολογεί ότι στην είδηση ταιριάζει η απαξιωτική σιωπή; Ο μαγαζάτορας ή οι υποτίθεται αρμόδιοι αξιολογητές του μαγαζιού;». Αν δεχθούμε ότι ισχύει το δεύτερο, τότε δίπλα στη δίκαιη καταδίκη της μαγαζατόρισσας, δικαιότερο θα ήταν και να αναρωτηθούμε ποιό ποσοστό (και τι είδος) ειδήσεων προβάλλεται καθημερινά στις εφημερίδες και ποιό όχι, με ποιό τρόπο προβάλλεται, και κυρίως ποιός είναι εκείνος που έχει τον τελικό λόγο στην αξιολόγησή τους.
posted by Old Boy @ 5:42 μ.μ.
12 comments
12 Comments:
Οι εφημερίδες καλώς ή κακώς (σε ένα τέτοιο πολιτικό σύστημα δε θα γινόταν κι αλλιώς άλλωστε!) ανήκουν σε κάποιον! Κι αυτός ο κάποιος εκτός από τη "δημοσιογραφική δεοντολογία" έχει κατά νου και μιαν άλλη.. Αυτή του κέρδους.. Σε απάντηση του ερωτήματος που θέτεις στο τέλος..
Άσχετα απ'το τι πιστεύει ο καθένας μας για το αν πρέπει μια είδηση να φτάνει σε μας τους αναγνώστες πριν να επιβεβαιωθεί (προσωπικά θεωρώ πως θα μπορούσε να έρθει ως πληροφορία κι όχι σαν είδηση) ή όχι, νομίζω πως το θέμα είναι ακριβώς εκεί που εστιάζεις ΟΒ.. Πόσο ελεύθεροι είναι οι συντάκτες να γράφουν όσα οι ίδιοι θεωρούν πως πρέπει να ακουστούν; Νομίζω ελάχιστα μιας και δεν είναι λίγες φορές που διαβάζουμε "κατά παραγγελία άρθρα".. Τα συμφέροντα των "μαγαζατόρων" σε καμία περίπτωση δεν είναι τα ίδια με αυτά των "πελατών"..
Πως να μην προβάλλουν ότι τους ίδιους βολεύει οι πρώτοι;
Είναι γνωστό ότι στη μετανεωτερική περίοδο η εμπορικότητα έφερε σημαντικές εκπτώσεις στη δεοντολογία. Δε μου κάνει καμία εντύπωση. Πολύ ωραίο άρθρο.
Το διαβάζω και το ξαναδιαβάζω αυτό το ποστ και έχω μπερδευτεί. Συνηθίζεις να γράφεις ειρωνικά και πολυεπίπεδα. Τελικά η δική σου αξιολόγηση για όλο αυτό το θέμα, ποια είναι;
Διάβασες τον Στάθη σήμερα;
η επί προσωπικού αντιπαράθεση -μη το πω γινάτι- δεν μπορεί να είναι ιδεολογία
γραφικότητα ναι, άλλο ουδέν
Κ.Κ.Μ.
Apologia, μόλις τον διάβασα. Καλά τα λέει σε γενικές γραμμές, ιδίως στο σκέλος για τις σοφιστείες του εκδότη. Με αυτά που λέει στην πρώτη παράγραφο δεν μπορώ να πω πως διαφωνώ, ωστόσο νομίζω πως η αποσιώπηση θα μπορούσε να συνιστά και μήνυμα και διαφορετική στάση.
Οπότε, για να έρθω και στην ερώτηση του ανώνυμου, η θέση μου είναι η εξής: όταν το 2010 μιλάμε για εφημερίδα που εκδίδεται την επόμενη ημέρα ενός γεγονότος η δημοσίευση ή μη μιας είδησης δεν συνιστά με τη στενή έννοια του όρου απόκρυψη της είδησης. Το θέμα δηλαδή του αν θα δημοσιευτεί ή όχι μια είδηση έχει περισσότερο θεωρητικό ενδιαφέρον παρά πρακτικό. Δεν εννοώ ότι έχει μικρό θεωρητικό ενδιαφέρον ούτε ότι είναι κάτι ασήμαντο. Αλλά εν πάση περιπτώσει η σημασία του επικεντρώνεται στο πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο της η συγκεκριμένη εφημερίδα και όχι στο αγαθό «ενημέρωση του πολίτη». Δεν επαινώ την αποσιώπηση η οποία ακόμη και αν δεν οφείλεται σε γινάτι (που λέει ο ΚΚΜ) σίγουρα θυμίζει στάση που εδράζεται στο θυμικό παρά σε μια ψύχραιμη ιδεολογική αποτίμηση του ρόλου των ΜΜΕ, της αστυνομικής πληροφόρησης κλπ. Με άλλα λόγια φυσικά και θα έπρεπε να δημοσιευθεί η είδηση. Όπως λέω στο ποστ ήταν αυτονόητο ότι έπρεπε να δημοσιευθεί. Αλλά το ότι δεν δημοσιεύτηκε δεν στέρησε τον πολίτη από μια είδηση, απλά έφερε την Ελευθεροτυπία ενώπιον υπαρξιακών διλημμάτων για τον ρόλο της, που δεν νομίζω ότι πρωτοφανερώθηκαν χθες. Αν είναι να διαλέξει κανείς πάντως μεταξύ λογοκρισιών θα προτιμήσω τη φωναχτή, τζερτζελάτη και ιδιοσυγκρασιακή λογοκρισία τύπου της χθεσινής Ελευθεροτυπίας, παρά την υπερπολλαπλάσια σε μέγεθος και πολύ πιο ύπουλη σε νοοτροπία λογοκρισία τύπου Mega. Θα πει κανείς υπάρχει μεγαλύτερη ήττα ή κατάντια από το να συγκρίνονται λογοκρισίες; Ίσως όχι, αλλά πάντως αν η δημοσίευση είναι η ψυχή της δικαιοσύνης, οι δημοσιευμένες και συζητούμενες λογοκρισίες είναι πιο κοντά στη δικαιοσύνη από τις σιωπηλές και αποκρυπτόμενες.
ολντ μπου,συμφωνω με οσα λες στο σχολιο της 4.58[ενω την αναρτηση για να ειμαι ειλικρινης,ουτε εγω την καταλαβα καλα]
Διαβαζω Ελευθεροτυπια γυρω στα 12 χρονια ανελλιπως,εμαθα πολλα απο αυτη την εφημεριδα κ δε ντρεπομαι να ομολογησω οτι μου διαμορφωσε εν πολλοις κ τη σκεψη μου
Για το συγκεκριμενο ζητημα δεν εχω αποψη,εχω να αγορασω τη καθημερινη εκδοση αρκετο καιρο[κακως]
Παντως η συγκριση που κανεις-μεταξυ Ε κ ΜΕΓΚΑ- ειναι καταλυτικη
Πιστευω πως το συγκεκριμενο δελτιο ειδησεων εχει καταντησει αθλιο κ θλιβερο για πολλους λογους
Χιλιες φορες προτιμοτερη λοιπον η "φωναχτή, τζερτζελάτη και ιδιοσυγκρασιακή λογοκρισία τύπου της χθεσινής Ελευθεροτυπίας"
Tη θεωρουσα κ εξακολουθω να τη θεωρω τη καλυτερη εφημεριδα μολονοτι διαφωνω με πολλους υποστηρικτες του Πασοκ που γραφουνε εκει
@ celin
διαβάζω την Ελευθεροτυπία από τότε που έμαθα να διαβάζω, έχουν περάσει από τότε 30 χρόνια σχεδόν. Όταν έγινε η αλλαγή από τη δραχμή στο ευρώ, και παρότι παθιασμένη με το Χαρτί είτε σε βιβλίο είτε σε εφημερίδα, σταμάτησα να αγοράζω Ελευθεροτυπία. Γιατί την επόμενη μέρα από την αλλαγή, εκεί που η εφημερίδα κόστιζε 150 δραχμές πήγε ένα ευρώ. Αυτόματα. Χανιά Δεκαενιά και Μάνι μέικς δε γουόρλντ γκόου ράουντ, αλλά τον τροχό δεν θα τον γυρίζω με τα χεράκια μου.
Έκτοτε την διαβάζω στο ιντερνετ. Σταματώ να την διαβάζω σε περίοδο εκλογών γιατί παθαίνει την γνωστή ασθένεια της χλωροφύλλης και πρασινίζει από το κακό της τόσο που δεν αντέχω να την κοιτάζω μου έρχεται αναγούλα.
Τελευταία δε, έχει πάθει και άλλη ασθένεια μανιατίαση. Δεν ξέρω πόσο θανατηφόρο είναι αυτό αλλά εγώ καρατάω τις αποστάσεις μου.
@ Ολντ μπόι,
να σου πω, το ότι μπορεί και γράφει ο Στάθης αυτό που γράφει εκεί που το γράφει, σημαίνει ότι ο ασθενής έχει ελπίδες επιβίωσης.
Παρ' ότι ξεκοκκαλίζω την ιντερνετική Ελευθεροτυπία, όπως και άλλες εφημερίδες ελληνικές και ξένες, θα σου πω την μαύρη μου αλήθεια, ε δεν το πρόσεξα ότι η είδηση δεν υπήρχε. Παρ' ότι έψαχνα μανιωδώς να βρω τί έχει γραφτεί, δεν το πρόσεξα ότι έλειπε.
Αργότερα διάβασα στο Τι Βι Εξ Ες για τον καυγά μεταξύ συντακτών και διοίκησης και την επόμενη μέρα το άρθρο-απολογία.
Πρώτ'απ' όλα αν ήθελα να διαβάζω για εσωτερικά καυγαδάκια θα έπαιρνα την εσπρέσο. Δεν με αφορούν τα προσωπικά της κυρίας Τεγοπούλου. Αλλά το άρθρο-απολογία με έστειλε. Στην Ρωμαική σύγκλητο θα έπαιρνε μηδέν εις το πηλίκον και ο ρήτορας θα έφευγε νύχτα είτε επρόκειτο για τον δίκαιο είτε για τον άδικο λόγο.
Επειδή επίσης δεν έχω τηλεόραση όλα αυτά μου φαίνονται τόσο κενά και άνευ ουσίας. Ένας απίστευτος παλιμπεδισμός. Ένα "γινάτι" που ο ντροπιασμένος προσπαθεί να καλύψει με δικαιολογίες που κανείς δεν πιστεύει σερβιρισμένες με σάλτσες επαναστατικότητας που κανείς δεν μπορεί να χωνέψει.
Εγώ μια συμβουλή δοκιμασμένη έχω και την δίνω. Κλείστε την τηλεόραση, αποσυνδέστε τα κανάλια (μπορείτε να βλέπετε ντι βι ντι), ας μιλήσουμε τότε για το επίπεδο της ενημέρωσης, με αυτούς τους όρους. Ας αναγκάσουμε τον τύπο να γίνει καλύτερος, αφού γίνουμε πρώτα εμείς καλύτεροι αναγνώστες.
«το ότι μπορεί και γράφει ο Στάθης αυτό που γράφει εκεί που το γράφει, σημαίνει ότι ο ασθενής έχει ελπίδες επιβίωσης»
Όντως, έτσι είναι.
@Old boy: Ευχαριστώ για την εξήγηση. Έλλειψη ψυχραιμίας λέω κι εγώ -με αποτέλεσμα τη γραφικότητα. Η υπόθεση για γινάτι είναι κατά τη γνώμη μου εντελώς απλοϊκή όταν μιλάει κανείς για ενηλίκους και για σοβαρά ζητήματα όπως είναι αυτά της δεοντολογίας και της λογοκρισίας και για ζητήματα όπως του κινδύνου παραπλάνησης είτε των δημοσιογράφων είτε των αναγνωστών.Συμφωνώ πάντως ότι αυτή η ιδιοσυγκρασιακή και τζερτζελάτη λογοκρισία της Ελευθεροτυπίας είναι προτιμότερη.
Ανώνυμος/η των 11:48 π.μ.
apologia το χα παρατηρησει αυτο το φαινομενο,καθε προεκλογικη περιοδο ντυνοταν στα πρασινα κ βαμος πασοκαρα
μια ξινιλα την ενιωθα κ εγω
αλλα κ παλι,δε μου βγαινει κακος λογος,η Ε ηταν για μενα Αποκαλυψη[ας μην αποκαλυψω τι εφημεριδες διαβαζα πριν],περα απο τη πολιτικη,εμαθα απο κει μεσα-απο το παρασκευιατικο ενθετο- κ λογοτεχνια,φιλοσοφια,γαλουχηθηκα απο τη συγκεκριμενη εφημεριδα,περασα απο τον Στηβεν Κινγκ στον Αλεν Μπαντιου για να σου δωσω ενα παραδειγμα του τι εννοω.
Εγω τη παω την εκδοτρια παντως
Celin, αυτό που ωραία περιγράφεις για το πώς μια καλή εφημερίδα ανοίγει το μυαλό είναι νομίζω εμπειρία πολλών. Και καθόλου δεν έχω πειστεί ότι για την κυκλοφοριακή πτώση των εφημερίδων φταίνε οι ίδιες οι εφημερίδες. Εν μέρει ευθύνεται το ίντερνετ, αλλά εν μέρει η πτώση τους περιγράφει ίσως και μια γενικότερη ροπή των πολιτών προς την ευκολία, την αδιαφορία ή και την αποδοχή μονοδρόμων που γράφω και στο τελευταίο ποστ. Τέλος πάντων είναι μεγάλη κουβέντα. Πάντως την «Βιβλιοθήκη» για την οποία λες, την είχα πενθήσει σε ποστ όταν έκλεισε, τώρα διαβάζω ότι και το «Bιβλιοδρόμιο» των Νέων θα γίνει κάτι σαν φρι πρες. Ίδωμεν.
Δημοσίευση σχολίου
<< Home