All The Zodiac's Men
Όταν έχεις γυρίσει το «SE7EN» είναι πραγματικά βλακώδες να γυρίζεις και άλλη ταινία για σίριαλ κίλερ· εκτός και αν -δημιουργώντας εκ νέου τους προγόνους σου- αποφασίζεις ότι πρόγονός της καινούριας σου ταινίας θα είναι το «Όλοι οι Άνθρωποι του Προέδρου». Αν το «ZODIAC» είναι καλή ταινία, είναι επειδή, μολονότι στηρίχθηκε εξαντλητικά σε και ασχολήθηκε εξαντλητικά με πραγματικά περιστατικά, αποφεύγει την παγίδα της ντοκιμαντερίστικης ξεπατικωσούρας.Κάθε ταινία είδους έχει τους κανόνες της, τις ευκολίες της, τον ψυχολογικό της ρόλο: στις αισθηματικές ταινίες όχι μόνο ο έρωτας είναι αληθινός, αλλά στο τέλος κάθε δυσκολία θα πάει στην άκρη και οι ερωτευμένοι θα βρεθούν μαζί, στις αστυνομικές ταινίες όχι μόνο οι αστυνομικοί είναι ηρωϊκοί και τετραπέρατοι, αλλά στο τέλος κάθε δυσκολία θα πάει στην άκρη και ο δολοφόνος -οσοδήποτε σατανικά ιδιοφυής- θα πιαστεί ή σκοτωθεί. Στο πανί ο θρίαμβος του έρωτα και η επέλευση της κάθαρσης είναι σχεδόν υπεσχημένο αντίτιμο του εισιτηρίου.
Αλλά στη ζωή ο Ζόντιακ δεν πιάστηκε ποτέ, όπως και ο Νίξον επανεκλέχθηκε μετά το ξέσπασμα του Γουώτεργκέιτ, για να παραιτηθεί κάποια στιγμή στη δεύτερη θητεία του. Οι γραφομηχανές των δημοσιογράφων όμως συνεχίζουν να δακτυλογραφούν και τη νύχτα της επανεκλογής του, όπως στο Ζόντιακ ο πρωταγωνιστής συνεχίζει να σκαλίζει την υπόθεση, όταν όλοι οι άλλοι την έχουν παρατήσει, συνεχίζει να την σκαλίζει εμμονοληπτικά, παράλογα, καταντώντας γραφικός, αποξενωμένος από την οικογένειά του, χάνοντας τη δουλειά του.
Το κυρίαρχο ήθος που διαπνέει τους «Ανθρώπους του Προέδρου» και το «Ζόντιακ» είναι το ήθος της μακροχρόνιας, μεθοδικής, δαιδαλώδους, τρομακτικής δουλειάς που απαιτείται για να βγάλει μια δημοσιογραφική ή αστυνομική έρευνα καρπούς, καρπούς που μπορεί να οδηγήσουν σε πρακτικό αποτέλεσμα, μπορεί όμως και όχι. Πρόκειται δηλαδή για το ήθος της εις βάθους μελέτης ενός προβλήματος, σε πλήρη αντίθεση με το κυρίαρχο εν Ελλάδι ήθος της δημοσιογραφικής και ιστολογικής παπαρολογίας επί παντός του επιστητού για τα δεκαπέντε δευτερόλεπτα που το κάθε θέμα βρίσκεται στην επικαιρότητα, μέχρι να έρθει στη θέση του το επόμενο καυτό θέμα, να σβήσουν οι προβολείς και με το θέμα που μας έκαιγε να συνεχίσει να ασχολείται μόνο ίσως κάποιος γραφικός.
Αλλά τον σεβασμό του αύριο τον κερδίζουν τελικά μόνο οι γραφικοί του σήμερα, καθώς αν δεν αφοσιωθείς ψύχη τε και σώματι κάπου, αν δεν αφοσιωθείς έξω από το συνηθισμένο και επιτρεπτό μέτρο, αν δεν αφοσιωθείς σε βαθμό που να σε κοιτάνε όλοι με μισό μάτι, αν πειθαρχείς στις νόρμες, τα πρέπει και τους κανόνες, θα σε κοιτούν σήμερα όλοι με τα δύο μάτια και αύριο κανείς, γιατί μέσα στην ομοιομορφία το στίγμα σου θα μοιάζει με όλων των υπολοίπων.
Αντίστοιχου εργασιακού ήθους με το ήθος των πρωταγωνιστών του, είναι και η πλάνο - πλάνο λεπτοβελονιά του Φίντσερ, μακριά από κάθε εντυπωσιασμό, μακριά από κάθε ευκολία, μακριά ίσως από την μυθοπλαστική συγκίνηση του «SE7EN», κοντά όμως σε μια άλλου είδους συγκίνηση, τη συγκίνηση της επιτυχημένης κινηματογραφικής απόδοσης μιας αποτυχημένης αστυνομικής έρευνας, τη συγκίνηση του να κατορθώνεις να κάνεις σινεμά στηριγμένο στη ζωή, αναπαριστώντας το χάος και τις απογοητεύσεις της, σινεμά που να είναι μην είναι ούτε ντοκιμαντέρ ούτε ανόητo υβρίδιo τύπου «UNITED 93», αλλά ατόφιο σινεμά, μεστό, ώριμο και δυνατό.
posted by Old Boy @ 6:04 μ.μ.
12 comments
12 Comments:
ρε αντι για μηνα μελιτος την πηγες σινεμα;
;)
To ζόντιακ του μέλιτος.
Συγγνώμη, φίλε, αλλά εγώ και οι άλλοι πέντε που πήγαμε να δούμε το έργο βαρεθήκαμε τρελά και το θεωρήσαμε μεγάλη πατάτα. Εάν θέλαμε έργο με ήθος, θα πηγαίναμε να δούμε Αρονόφσκι ή Ταρκόφσκι.
Και τοτε γιατι πηγατε και ειδατε Φιντσερ; Υπαρχει και ο Τζον Γου...
Θα τους παράπεφτε ποιητικός με όλα αυτά τα σλόου μόσιον. Υπάρχει και ο Ντέρτι Χάρι, για να μείνουμε στο περιβάλλον της ταινίας.
Αν επιτρέπετε, το Zodiac ήταν μακράν μία από τις καλύτερες ταινίες των τελευαίων χρόνων.
Μόνο που το CSI και τα λοιπά αστυνομικά του είδους με την εύκολη κάθαρση που έχουν συνηθίσει το κοινό έκαψαν προκαταβολικά την όποια ευχαρίστηση θα προσέφερε σε έναν μέσο θεατή που θα έλκονταν από τις λεπτομέριες και την εξερετική αναπαράσταση (σύμφωνα με αυτούς έζησαν το Σαν Φρανσίσκο) της εποχής.
Υ.Γ. Ο Φίντσερ έχει παραδεχθεί σε διάφορες συνεντεύξεις του πως όντως γύρισε το ZODIAC με βάση το "Ολοι οι άνθρωποι του προέδρου" που τον επηρέασε βαθύτατα στην τεχνική του.
Υ.Γ.1. Κορυφαία ατάκα του Φίντσερ. "Κάποια πράγματα απλώς δεν τελειώνουν, δεν έχουν μια λύση. Ετσι είναι."
Υ.Γ.2. Αλήθεια στις αστυνομικές σειρές αφού δείχνουν τους αστυνομικούς να λύνουν μια δύσκολη υπόθεση (που μερικές φορές ξαναανοίγεται μετά από χρόνια) ανά βδομάδα, πως και δεν παίρνουν ποτέ προαγωγή. Επιβεβαιώνεται μάλλον η θεώρηση πως ο κόσμος βλέπει κάτι που τον κάνει να ξεφεύγει από τη μίζερη πραγματικότητα του. Ποιός ο λόγος να δει άλλη μια απότυχία. Με τόσε έρχεται αντιμέτωπος κάθε φορά.
Υ.Γ.3. Για τα άλλα Old-Boy με κάλυψες πλήρως αλλά ασυγχώρητος γιατί κανονικά θα έπρεπε να είσαι στον μήνα του μέλητος. Εκτός και αν το είδες στο θερινό σινεμά κάποιου εξωτικού νησιού του ειρηνικού.
ο Ρόμπερτ Ντάουνι Θεός
μα η ταινία μάμα
το ότι δεν πλήρωσα καλώς
και είπια και μια φράπα
μάπα
Αυτό το ήθος της μακροχρόνιας, επίμονης και ως εκ τούτου επίπονης μελέτης του όποιου προβλήματος στο οποίο αναφέρεσαι, είναι το θέμα όχι μόνο στη δημοσιογραφία, αλλά σε κάθε επάγγελμα, σε κάθε δραστηριότητα.
Αυτό το ήθος διαμορφώνει το πώς δραστηριοποιούνται οι άνθρωποι και σύντομα επηρεάζει και το πως σκέφτονται. (Κανονικά θα έπρεπε να είναι ανάποδα, αλλά με τέτοιες ταχύτητες...)
Γι’ αυτό τα κείμενα στα περιοδικά, τις εφημερίδες, «καλό» είναι να μην είναι μακροσκελή. Γι’ αυτό οι ταινίες είναι «γρήγορες», όπως είναι και οι παραδόσεις στα delivery. Ένα μαμαδίστικο μαγείρεμα μπορεί να κρατήσει 2,3 και 4 ώρες.
Χάστε 50 κιλά σε 3 μήνες, μάθετε αγγλικά σε ένα χρόνο, γίνετε σταρ με ένα ρηάλιτυ.
Το «γρήγορα και εύκολα», σε συνδυασμό με το “tits-tainment” της κυρίαρχης υπερατλαντικής κουλτούρας, διαχώρισε το στάρι απ’ τα άχυρα με τέτοια ευκολία, διότι ακριβώς συνέλαβε τη σημασία της μετατροπής του «ήθους» σε... κουλτούρα, αν προτιμάς σε... way of life.
Το “…boring” έστειλε το πόπολο part-time υπάλληλο στα σούπερ μάρκετ ή στην καλύτερη περίπτωση απόφοιτο από κάτι κολέγια της συφοράς και τους λίγους στα Χάρβαρντ και τα M.I.T. Πολύ σοφά λοιπόν η Υβέτ έλεγε πριν χρόνια στο διαφημιστικό «όπως Αμέρικηη».
Για να καταλήξω, καθώς νομίζω ότι το κούρασα, εντυπωσιάστηκα από την επισήμανση αυτής της παραμέτρου ως ουσιαστικό συμπέρασμα από την ταινία.
Και ba the way: να ζήσετε ευτυχισμένοι!
Mike, οι Άνθρωποι του Προέδρου είναι μια από τις ταινίες που έχω δει τις περισσότερες φορές. Πριν γράψω το ποστ σκέφτηκα τι με κάνει να θέλω να την βλέπω και να την ξαναβλέπω. Έχει αρετές που δεν έχει το Ζόντιακ; Θα θέλω να βλέπω και το Ζόντιακ αρκετές φορές στο μέλλον; Δίνω στους «Ανθρώπους» μερικούς ρούμπους παραπάνω στο σενάριο, βασικά στις ατάκες του σεναρίου, γιατί ως πλοκή το Ζόντιακ είναι εξαιρετικά σφιχτό και θεωρώ πως θα είναι υποψήφιο για όσκαρ σεναρίου. Αλλά έχουν οι Άνθρωποι στιγμές δραματουργικής έντασης που λείπουν από το «επίπεδο» Ζόντιακ; Ποιές; Σκέφτομαι τον Χόφμαν να τρέμει το χέρι του πίνοντας πενήντα καφέδες στο σπίτι μιας γυναίκας που επιτέλους του δίνει πληροφορίες. Αυτή είναι η πρώτη σκηνή που μου ήρθε στο μυαλό. Συμπέρασμα ίσως είναι ότι όταν η ταινία δεν έχει να σου προσφέρει το τέλος - κορύφωση όπου όλα λύνονται, μπορεί να χάνει στην πρώτη παρακολούθησή της, αλλά να σε κάνει να μην βαριέσαι να την ξαναβλέπεις, γιατί ακριβώς δεν έχει ποντάρει στην τελική λύση, αλλά σε όλη τη διαδικασία αναζήτησης της αλήθειας και είναι όλη η διαδικασία συναρπαστική.
Τέλος Μike, το σινεμά ποτέ δεν το είδα ως ψυχαγωγία δεύτερης διαλογής για να μην ταιριάζει σε νεόνυμφους :)
Βίβιαν, πολύ ωραίο σχόλιο κι ευχαριστούμε για τις ευχές.
Επέτρεψε μου μια μικρύ παρατηρησούλα στη σύγκριση του Zodia με το All the president's men.
Πρώτα μα όμως να πω κατι που έχει σχεση με τη σκέψη που θα διαπιστώσω. Λόγω των σπουδών μου, στην υπόθεση του Watergate και γενικά όπως αυτό καλύφθηκε από τη Wasington Post έχω κάνει αρκετή μελέτη (έχοντας διαβάσει φυσικά και το ομόνυμο βιβλίο και άλλα απο τους κύριους πρωταγονιστές σε αυτή)
. Έτυχε όμως πριν από΄κανά χρόνο να πέσει στα χέρια μου και μια διδακοτρική διατιβή , ακρως ενδιαφέρουσα, πάνω σε διάσημους σηριαλ κιλλερς ανάμεσα και ο Zodiac. Τώρα που βγήκε η ταινία την συγγραφέα ξαναζήτησα από το συγγραφέα, αλλά έψαξα την υπ΄΄οθεση και λίγο παραπάνω στο Διαδίκτυο.
Γιατί τα λέω αυτά. Γιατί ανακάλυψα πως ο Φίντσερ έκανε μια τεράστια μαγκιά. Εν αντιθέση με τον Πάκιουλα που έκατσε και έραψε την όλη υπόθεση του watergate όπως καλύφθηκε από του Γούντγορντ και Μπέρνστιν, με γνώμονα να αυξήσει την δραματουργική κορύφωση, ο Φίντσερ ακολούθησε πολύ πιστά την εξέλιξη των γεγονότων. Χαρακτηριστικά να σου πω πως η μεγάλη σφαγή με το watergate δεν έγινε τον πρώτο χρόνο αλλά όταν αποκαλύφθηκε ότι ο Νίξον είχε φτάσει σε σημείο να παρακολουθεί και τον ίδιο του τον εαυτό βάζοντας κοριούς μέσα στον Λευκό Οίκο. Ακόμα και η σκηνή που Χοφμαν και Ρεντφορντ πάνε στον Ρομπαρντς που έπαιζε τον διευθυντή της Post και του λένε ότι το βαθύ λαρύγγι ισχυρίζεται πως κινδυνεύει ακόμα και η ζωή έγινε πολύ αργότερα. Δηλαδή στους ανθρώπους του προέδρου το σενάριο γράφτηκε έτσι ώστε να είναι πολύ πιο εύκολο να το παρακολουθήσει ο μέσος θεατής, αφού τα δύσκολα γεγονότα που οδήγησαν στην πτώση του Νίξον δεν τα διηγήται σχεδόν καθόλου.
Οπότε είναι λογικό να έχει μεγαλύτερη δραματουργική ένταση η ταινία του Πάκιουλα από του Φίντσερ, που για να μην παρεξηγηθώ είναι από τις πιο αγαπημένες μου.
Χαρακτηριστικό και των δύο ταινιών φυσικά η προσήλωση στην λεπτομέρια και στην αναπαράσταση του κλίματος. Είναι τα στοιχεία που κάνουν την όπως λες την διαδικασία συναρπαστική και όχι το τελικό αποτέλεσμα. Ο Μπραντλι είπε στην αυτοβιογραφία του το A Good Life πως είδε το στούντιο που υποτίθεαται ήταν το newsroom της Post και τα έχασε σε ποιόν βαθμό είχαν αντιγράψει τις λεπτομέριες.
Υ.Γ. Μάθημα δημοσιογραφίας πως ο Χοφμαν/Μπέρνστιν πείθει την γυναίκα και την αδεργή της να τον αφήσουν να μπει στο σπίτι και πως σιγά σιγά τους αποσπάς τις πληροφορίες. Φυσικά το πληρώνει με το να πιεί τους 50 καφέδες.
Υ.Γ.1. Ποτέ το σινεμά ψυχαγωγία δεύτερης διαλογής. Το προσωπικό μου γούστο ίσως την υπαγορεύει και ως πρώτη (είναι μαζί και το καλό βιβλίο). Πάντως μου κάνει εντύπωση που μου απάντησες καθώς ξαναδιαβάζοντας τι έγραψα, σκέφτηκα πως ίσως θα θύμωνα με κάποιον που σχολιάζει την επιλογή μου να κάνω αυτό που θέλω μετά το γάμο μου. :)
Πολύ ενδιαφέροντα.
Δημοσίευση σχολίου
<< Home