Ησύχως

 Ο Ανδρέας Ράπτης εκ μέρους του Popaganda μου ζήτησε αν θέλω να απαντήσω στο πλαίσιο γενικοτερης συζήτησης με θέμα: «Το ερώτημα είναι: H βία είναι συστατικό κομμάτι κάθε κοινωνίας;Υπάρχει καλή εκδοχή της βίας; Κι αν ναι, πως θα την ορίζατε;».

 ---

Πώς ακριβώς ορίζεται η ατζέντα της δημόσιας συζήτησης;  Ποιός ακριβώς αποφάσισε να συζητάμε ad nauseam για το θέμα της βίας και δη με αυστηρά προδιατυπωμένους τους όρους της συζήτησης; Και πότε ακριβώς θα μας επιτραπεί να αλλάξουμε επιτέλους σελίδα; Αυτά για τα οποία μιλάμε στο δημόσιο διάλογο συνδέονται άρρηκτα με εκείνα για τα οποία σιωπούμε. Και κυρίαρχος του παιχνιδιού είναι εκείνος που καταφέρνει να παρασύρει τους άλλους στο να μιλούν διαρκώς για το ένα θέμα και σπανίως έως ποτέ για το άλλο. 

Ας φανταστούμε π.χ. ότι όλον αυτόν τον καιρό δεν θα καλούμασταν να καταδικάσουμε τη βία, αλλά τη φτώχεια από οπουδήποτε κι αν προέρχεται. Να την καταδικάζαμε δηλαδή ακόμα κι αν προέρχεται από σχέδια δημοσιονομικής εξυγίανσης. Καταδικάζεις κύριε υπουργέ ή κύριε οικονομικέ παράγοντα ή κύριε τηλεοπτικέ δημοσιογράφε την εξαθλίωση που προέρχεται από τις μνημονιακές μεταρρυθμίσεις;

Ας φανταστούμε π.χ. ότι θα καλούμασταν όλον αυτόν τον καιρό να ξεκαθαρίσουμε όχι αν υπάρχει καλή ή κακή βία, αλλά αν υπάρχει καλή ή κακή γιγάντωση της ανεργίας, καλοί ή κακοί μισθοί πείνας, καλή ή κακή μετανάστευση, καλές ή κακές αυτοκτονίες, καλή ή κακή συρρίκνωση του κράτους προνοίας. Γιατί δεν αποτελεί η βία την μόνη δυσάρεστη και αποδοκιμαστέα κατάσταση στη ζωή. Μας διευκρινίζουν όμως πως οι θυσίες που κάνουμε ως πολίτες είναι «επώδυνες αλλά αναγκαίες». Τότε γιατί κατ΄αντιστοιχία να μην είναι και η βία επώδυνη αλλά αναγκαία;  Κι αν το τελικό επιχείρημα για να δικαιολογηθούν οι πολιτικές αποφάσεις που λαμβάνονται είναι το ότι «δεν υπάρχουν λεφτόδεντρα» τα οποία θα έλυναν τα προβλήματα, με ποιά λογική ζητούν να υπάρχουν και ζενόδεντρα ή αταραχόδεντρα ή στωικόδεντρα, που παράγουν καρπούς που σε κάνουν να αποδέχεσαι πειθήνια το να χάνεις τα πάντα μέσα από τα χέρια σου;

Το θέμα της βίας, με το ήθος, τον τρόπο και την ένταση που τέθηκε, τέθηκε εξ αρχής για να πει πως και η παραμικρή αντίδραση κατά του Θεόδωρου Πάγκαλου είναι βία, ανομία, κατάλυση της δημοκρατίας και το όγδοο έως το ογδοηκοστό όγδοο θανάσιμο αμάρτημα. Όλη η κουβέντα στήθηκε για  να δικαιούται η χυδαιότητα του Θεόδωρου Πάγκαλου να συνεχίσει να περιφέρεται αγιουχάιστη στις ταβέρνες, ακόμα κι όταν η κοινωνία δίπλα του συντρίβεται. Προσωπικά λοιπόν θεωρώ ότι το αντίθετο συμβαίνει, ότι δηλαδή ο Θεόδωρος Πάγκαλος ή ο  Άρης Πορτοσάλτε ή ο Γιάννης Πρετεντέρης ή ο Θέμος Αναστασιάδης ή πολλοί άλλοι παρόμοιοί τους δεν έχουν φτυστεί και γιαουρτωθεί επαρκώς. Και αυτό, ναι, το καταδικάζω απερίφραστα ως δείγμα αγελαδοποίησης ενός λαού. Και επίσης, ναι, μεταξύ του γιαουρτιού και της σωματικής βλάβης υπάρχει χαώδης απόσταση, καθώς το επιχείρημα κατ’ εμέ πάει ακριβώς αντίστροφα: όποιος τα εξισώνει, τα εξισώνει εκ του εντελώς πονηρού.

Το θέμα της βίας, με το ήθος, τον τρόπο και την ένταση που συζητείται τα τελευταία χρόνια, είναι ένα ψευδοθέμα. Δεν προσπαθεί να ερμηνεύσει ένα ευρύ κοινωνικό φαινόμενο, αλλά προσπαθεί πάση θυσία να προλάβει την γέννηση κι εξάπλωσή του, ώστε να εσωτερικευθεί η υπόρρητη προσταγή: εξαθλιωθείτε ησύχως.