Eσωτερικοί μονόλογοι

Απόγευμα Μεγάλης Πέμπτης. Ο ήλιος ψηλά στον ουρανό. Δυσοίωνες σκέψεις στο μυαλό κάνουν κοντράστ με τον ήλιο, εναρμονίζονται όμως με το κλίμα της ημέρας, τόσο το παραδοσιακό όσο και το τρέχον, ήτοι το κοινωνικοοικονομικό. Περνάω έξω από μια εκκλησία. Ας μπω να ανάψω ένα κερί, Μεγάλη Εβδομάδα είναι. Η κυρία που σαρώνει τα κεριά, σβήνοντας τα, κάνοντας και καλά χώρο για τα επόμενα, μου δίνει ιδέα για ποστ. Θα γράψω για μια κυρία που σβήνοντας τα κεριά νιώθει πως σβήνει τις ευχές και αναιρεί τις προσευχές του κόσμου. Για μια κυρία που νιώθει πως έχει ακυρωτική εξουσία επί των μύχιων ελπίδων των αλλωνών. Αλλά δεν έχω ξαναγράψει παλιότερα κάτι παρεμφερές; Το ψάχνω και όντως. Ας μην επαναληφθώ λοιπόν. Όχι γιατί θα το θυμηθεί κανείς από όσους το διαβάσουν, αλλά επειδή θα το ξέρω εγώ. Σε κάποια ελάχιστα πράγματα είμαι αυστηρός βλέπεις με τον εαυτό μου και του βάζω όρια. Ανάβω το κερί και στρέφω το κεφάλι πριν δω την κυρία να μου το ματαιώνει. Η λειτουργία δεν έχει ακόμη αρχίσει, οι θέσεις όμως είναι ήδη όλες πιασμένες. Σαν κατάμεστο θέατρο πριν αρχίσει η παράσταση. Θέατρο γερόντων που συνομιλούν χαμηλόφωνα μεταξύ τους. Είναι όλοι τους γέροντες και γριες όμως; Καμιά φορά κοιτάμε με τα μάτια της προκατάληψης. Ίσως όλες τις φορές. Αν η αληθινή αιτία ύπαρξης των θρησκειών είναι το πεπερασμένο της ανθρώπινης γνώσης για τα μυστήρια της ύπαρξης (βασικά ο θάνατος δηλαδή) και αν κυρίαρχο ρόλο στην δική μας τουλάχιστον θρησκεία έχει η έννοια της αμαρτίας, για τους ηλικωμένους η παράσταση που θα αρχίσει έχει το διπλό πλεονέκτημα της παροχής αφενός ελπίδας για το φυσικό γεγονός στα περίχωρά του οποίου νιώθουν πως βρίσκονται και του ότι αφετέρου το γήρας σου προσφέρει πρώτης τάξεως ευκαιρία να αποστασιοποιηθείς από τις αμαρτίες του μη γήρατος.

Απέναντι από την εκκλησία έχει ένα μαγαζί. Παίρνω ένα δώρο σε κάποιον που γιορτάζει. Η ιδιοκτήτρια μου λέει ότι κάνει 3 ευρώ παραπάνω από όσο μου είπε ότι έκανε η πωλήτρια. Δεν μου λέει ότι δεν πειράζει κι αφού τόσο μου είπε η πωλήτρια τόσο είναι. Προτιμά το ξεφτιλίκι. Δικαίωμά της. Εμένα δεν θα ξαναέχει πελάτη. Προχθές στο συνεργείο μου φέρθηκαν καλά. Θες στην κακή εκδοχή υποκριτικά και υστερόβουλα; Έστω. Θα με ξαναέχουν πελάτη όμως. Ειδικά με αυτό το αυτοκίνητο σύντομα κιόλας. Αλλά είναι πράγματα που διδάσκονται αυτά ή έστω πράγματα που ανάγονται στον κοινό νου; Μάλλον πράγματα της φύσης του καθενός είναι. Κι είναι λάθος να βλέπουμε τον καρμοίρη σαν κακόμοιρο, αφού έτσι παραγνωρίζουμε τη βαθιά εσωτερική ηδονή που του δίνει το κάθε κερδισμένο ή μη ξοδεμένο κέρμα.
Έγραφα πιο πάνω ότι δεν θέλω να επαναλαμβάνομαι. Δεν είναι περίεργο όμως που σε άλλου είδους θεματολογία η επανάληψη μας ενοχλεί, αλλά στα πολιτικά η επανάληψη είναι ο κανόνας; Ίσως είναι, ίσως δεν είναι. Δεν περιμένω να μου απαντήσεις. Δεν περιμένω καν να το διαβάσεις τέτοιες μέρες το ποστ, το οποίο έχει εξελιχθεί άλλωστε σε εσωτερικό μονόλογο. Σε εσωτερικό διάλογο για την ακρίβεια. Μου αρέσει να συζητάω με τον εαυτό μου, αφού ακόμα και όταν με αποκαλώ διαστημικό μαλάκα π.χ., ξέρω ότι το μου το λέω χωρίς να το πολυεννοώ. Λοιπόν για την επανάληψη στα πολιτικά κείμενα λέγαμε. Κοίτα, συζητούσα πρόσφατα με άνθρωπο που δουλεύει μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μου έλεγε για τη σπατάλη που υπάρχει τόσο γενικώς όσο και ιδιαίτερα σε σχέση με τους αξιωματούχους. Ίσως λοιπόν τα θέματα που -για προφανέστατους βέβαια λόγους- σκάνε τώρα με τη ΓΕΝΟΠ, να δείχνουν απλώς ότι άπαξ και βρίσκεσαι στην κορυφή της πυραμίδας εκπροσώπησης, δεν υπάρχει περίπτωση να κακοζωιστείς, όποια πλευρά κι αν εκπροσωπείς.

Πριν προλάβεις να μου καταλογίσεις ότι δικαιολογώ κανέναν και ότι βρίσκω ελαφρυντικά, απλώς θέλω να πω ότι αν η ΓΕΝΟΠ ήταν κάποιο μπόρντ οφ νταϊρέκτορς και έδινε τερατώδη μπόνους στον εαυτό της δεν θα μας έκανε τόση εντύπωση. Πριν προλάβεις να μου επισημάνεις τις διαφορές, επαναλαμβάνω ότι δεν δικαιολογώ κανένα. Αν η ΓΕΝΟΠ παρασιτούσε, χίλιες φορές να σταματήσει να παρασιτεί. Και ναι, πράγματι, στην ελληνική εκδοχή της παγκόσμιας κρίσης παρασιτισμοί τύπου ΓΕΝΟΠ είναι σημαδιακοί. Και επίσης πράγματι, και στην Κούβα βλέπω τι γίνεται, δεν είμαι τυφλός. Απλά εκείνο που λέω είναι ότι το οικονομικό μοντέλο που επικρατεί παγκοσμίως δεν είναι κατά του παρασιτισμού των λίγων επί των πολλών. Αντίθετα είναι αναφανδόν υπέρ του, απλά του επιφυλάσσει ονομασίες ευφημιστικές, έχοντας το ισχυρότερο από τα όπλα, το όπλο της κυρίαρχης αφήγησης του κόσμου.
Ας κλείσω με μια φεισμπουκισθείσα και μπαζαρισθείσα νότα αισιοδοξίας που μπορεί να φαίνεται ρετρό, αλλά δεν είναι. Μπορεί να τα έλεγε το 1999 αυτά ο Φώτης Γεωργελές αλλά δεν βλέπω γιατί να μην έχουν εφαρμογή και σήμερα:
Οι αλλαγές στο κοινωνικό επίπεδο θα μας ξαφνιάσουν ακόμα περισσότερο. Το βλέπω ήδη στους ανθρώπους γύρω μου. Αρχίζει να εξαφανίζεται σιγά σιγά εκείνο το παλιό μοντέλο του πολίτη-ανώριμου παιδιού, που περίμενε τα πάντα από το κράτος, το κόμμα, την εξουσία. Που έπασχε από εκείνον τον «παιδισμό» της άβουλης άγνοιας. Ακόμα και αυτή η ενασχόληση με την οικονομία και τις μετοχές που τόσο κατηγορούν κάποιοι (τι ρατσισμό φανερώνουν τα λόγια τους) θετική είναι.
Φτιάχνει ώριμους πολίτες, που διαβάζουν, πληροφορούνται, καταλαβαίνουν τη σημασία του πληθωρισμού, των τιμών, του κέρδους, των αυξήσεων, καταλαβαίνουν δηλαδή την πραγματική ζωή και απομακρύνονται από τα ιδεολογήματα. Στην πρόσφατη χρηματιστηριακή κρίση, οι επενδυτές, παραδόξως, ήταν οι μόνοι ψύχραιμοι. Αυτοί που θρηνούσαν ήταν οι πολιτικοί, οι λαϊκιστές των media και οι «επαγγελματίες» που προτιμούν την αποθέρμανση να την κάνουν μόνοι τους με φήμες, με αφορμή τον Βαρώτσο, παρά ο ιδιοκτήτης της κεντρικής τράπεζας. Μόνο αυτοί έλεγαν «τι κάνει το κράτος». Οι επενδυτές, το 1,5 εκατομμύριο κωδικοί, ένα μεγάλο σύνολο δηλαδή του ενεργού πληθυσμού, είχε άλλα στο μυαλό του. Ακόμη κι αυτή η περιβόητη στροφή του στη «μικρή και μεσαία κεφαλαιοποίηση», κι αυτή έχει σημασία. Δείχνει ότι η «κοινή γνώμη» ασκεί πολιτική.
Δώδεκα χρόνια αργότερα, δώδεκα χρόνια πιο ώριμοι, πιο διαβασμένοι, πιο πληροφορημένοι για τη σημασία του πληθωρισμού, των τιμών, του κέρδους, των αυξήσεων, ας ξαναστραφούμε στο Χρηματιστήριο. Ας ξαναστραφούμε στην πραγματική ζωή και ας απομακρυνθούμε -οριστικά αυτή τη φορά- από τα ιδεολογήματα. Μπορεί να αργήσουμε να φτιάξουμε το πρώτο μας κινητό, αλλά μπορούμε να φτιάξουμε μια ακόμη φούσκα. Μπορεί όλα αυτά τα χρόνια να καταναλώναμε περισσότερα από όσα παράγαμε ζώντας πάνω από τις δυνάμεις μας, αλλά αν το παραγωγικό μοντέλο δεν μας πάει, υπάρχει πάντα το χρηματιστηριακό μοντέλο, οπού εκεί μπορούμε να καλύψουμε το χαμένο παραγωγικά έδαφος που δημιούργησε ελλείμματα και χρέη.