Και τι ζωή χωρίς εμάς θα κάμεις

Κάνω μπάνιο χθες βράδυ και μυρίζω το αφρόλουτρο. Μοσχοβολάει. Σκέφτομαι πως μέσα σε αυτή τη συσκευασία απολαμβάνω ένα μικρό αριστούργημα του καπιταλισμού. Ακόμη και οι αντιδραστικότεροι εξ ημών αυτά αγαπήσαμε, αυτές οι μυρωδιές μας έκλεψαν τη ψυχή, και ίσως πέραν της καταπίεσης, της έλλειψης ελευθερίας και δημοκρατίας, είναι αυτές οι μυρωδιές που δεν σκλαβώνουν τους βορειοαφρικάνους, επιτρέποντάς τους να εξεγείρονται: εν αντιθέσει δηλαδή με μας, αυτοί δεν έχουν και τόσα να χάσουν.

Για πόσο καιρό ακόμη θα μπορώ να παίρνω αφρόλουτρο πριν γυρίσω στο απλό σαπούνι; Μήπως είναι ήδη πρόκληση που μιλάω για αυτό; Μήπως η παγίδα είναι πως φοβούμενοι ότι θα χάσουμε όσα αγαπήσαμε, οδηγούμαστε στο να τα χάνουμε λίγο λίγο; Είναι δεν είναι αυτή η παγίδα, καιρός είναι να γίνουμε λίγο πιο ειλικρινείς με τον εαυτό μας και να προσπαθήσουμε να δούμε τι ακριβώς αγαπάμε. Υπήρξε μια εξελικτική πορεία που οδήγησε από τις πλάκες σαπουνιού με τις οποίες πλένονταν παλιότερα (ή δεν ξέρω καν με τι πλένονταν) σε αυτό το αφρόλουτρο. Μόνο τη συσκευασία να δεις, πρέπει να έχει επενδυθεί τόσο χρήμα, τόση μελέτη, τόση διαφήμιση, τόση τέχνη, τόσες λεπτομέρειες πάνω της, που σταματάει το μυαλό. Ή θα έπρεπε ίσως να σταματήσει. Για να το σκεφτεί απ΄ την αρχή. Και αν η συσκευασία είναι τελικά δευτερεύουσας σημασίας, το υγρό εκεί μέσα -το επαναλαμβάνω- μυρίζει υπέροχα. Σε άλλα μέρη λοιπόν δεν έχουν νερό τρεχούμενο κι εμείς είχαμε ως τώρα τέτοια αφρόλουτρα. Όχι αυτονόητο, πράγματι. Σε ευχαριστούμε, καπιταλισμέ. Αλήθεια. Ζώντας τελικά εις βάρος άλλων -και ας μου συγχωρεθεί η αριστερίζουσα οπτική, αλλά δεν εννοώ τους δανειστές μας- είχαμε τη δυνατότητα τέτοιων πολυτελειών. Που από την άλλη ένας βασικός αριστερίζων μύθος -αλλά όχι μόνο αριστερίζων, αφού σε μεγάλο βαθμό πήγαζε και από την νόσο της νοσταλγίτιδας, της ωραιοποίησης του παρελθόντος, της κλαψομούνικης θέασης του παρόντος ως έκπτωσης από τον παράδεισο του χθες- είναι πως πρόκειται για πολυτέλειες αχρείαστες, αλλοτριωτικές, πολυτέλειες που πέρασαν και δεν μας άγγιξαν.

Μα μας άγγιξαν. Και μας έχουν ακόμη πολύ γερά γραπωμένους. Και δεν ξέρω αν είναι και κακό να μας έχουν γραπωμένους. Δεν ξέρω που σταματάει η αξιοπρεπής διαβίωση και που ξεκινάει η ευμάρεια. Και δεν ξέρω αν είναι κακό πράγμα η ίδια η ευμάρεια.

Σε αυτό το υπέροχο ποστ του Βυτίου που μιλά πολιτικά και ποιητικά για το θέμα της αξιοποίησης των παραλιών, που μιλά με έναν τρόπο που δείχνει πως ποίηση και πολιτική κακώς θεωρούνται αλληλοαναιρούμενες έννοιες και πως αν κάτι έχουμε επειγόντως ανάγκη είναι έναν πολιτικό λόγο που θα μας αντιμετωπίζει και σαν ποιητικά υποκείμενα, σαν ανθρώπους δηλαδή που το όραμά τους δεν εξαντλείται στο πόσα λεφτά έχουν στην τσέπη τους αλλά και στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν συνολικά την εμπειρία της ζωής, ο ad1951 αντιπαραθέτει ειρωνικά μερικές στεγνές λυρισμού αλήθειες. Λέει πως παλιότερες γενιές, δεν είχαν τις πολυτέλειες που οι δικές μας γνώρισαν χάρη στην καπιταλιστική ανάπτυξη, σε βαθμό να μας φαίνονται αναπόσπαστο τμήμα της ζωής μας, με αποτέλεσμα οι Βυτίοι αυτού του κόσμου να «θεωρούν φυσιολογικό να κατέχουν ταυτόχρονα ΙΧ και πρόσβαση σε παρθένες παραλίες». Κατορθώνει κι εντοπίζει δηλαδή μέσα στην ποιητικοπολιτική συγκίνηση του Βυτίου το σημείο εκείνο από το οποίο μπορεί να τον πιάσει και εν τέλει να του πει: στην ανάπτυξη χρωστάς και τον αντιαναπτυξιακό σου οίστρο, αφού έχουμε πλαισιώσει το φαντασιακό σου με όλα τα προϊόντα άνευ των οποίων αδυνατείς να τραγουδήσεις τις παραλίες, τα πόδια και τα μαλλιά των γυναικών.

Μας χρωστάς το αυτοκίνητο. Μας χρωστάς ευγνωμοσύνη. Χάρη σε μας τελικά ονειρεύεσαι, έτσι άνετος, τη φύση. Μέσα σε αυτά που σου προσφέρουμε ονειρεύεσαι τις γυναίκες. Και τι ζωή χωρίς εμάς θα κάμεις.

«Παρατήρησε τα μαλλιά των γυναικών μετά τη θάλασσα, πως φαίνονται δίπλα στο κατεβασμένο παράθυρο της επιστροφής» (λέει το μοιραίο απόσπασμα του Βυτίου, όπου πιάστηκε να «αντιφάσκει»).

Τα παρατηρώ. Στην επιστροφή τις αφήνω με το αλάτι στα μαλλιά. Το σώμα τους το πλένω με το αφρόλουτρο. Καυλώνω και με τις δύο μυρωδιές εξίσου. Καυλώνω με το συνδυασμό αλμύρας και αφρόλουτρου, φύσης και καπιταλισμού. Καυλώνω με το παρόν. Δεν σας το χρωστάω. Σιχάθηκα τις ενοχές. Σιχάθηκα τις οφειλές. Να μας τα πάρετε όλα πίσω. Και τα αφρόλουτρα και τα αυτοκίνητα. Να επιστρέψουμε στα λεωφορεία και τις πλάκες σαπούνι. Μετά να κοπεί και το νερό. Να δούμε τη γλύκα που τα βάλαμε με το χέρι που μας τάιζε. Κι αν εμείς προλάβαμε και ταϊστήκαμε επαρκώς, να δουν τη γλύκα τα παιδιά μας. Να μας σιχαθούν αυτά για την αφροσύνη μας. Να μας σιχαθούν αυτά που δεν σταματήσαμε να επικαλούμαστε το συναίσθημα εις βάρος της λογικής.

Ως τότε, και για όσο ακόμα, θα μυρίζουμε μαλλιά και δέρμα ως τους πόρους, παραμένοντας συναισθηματίες, παραμένοντας θυμικοί, παραμένοντας τυφλοί στον τρόπο που είναι δομημένος ο κόσμος, μέχρι να ιδιωτικοποιηθεί ολοκληρωτικά το νερό της βροχής, το νερό της θάλασσας, τα αρμυρίκια, τα βότσαλα, τα βρεγμένα μαλλιά, τα βρεγμένα σώματα, τα απλωμένα πόδια,

μέχρι να ιδιωτικοποιηθεί ολοκληρωτικά ο τρόπος που σκεφτόμαστε,

μέχρι να ιδιωτικοποιηθεί ολοκληρωτικά ο τρόπος που αισθανόμαστε.