Πέμπτη, Ιουνίου 08, 2006

Η Υπόσχεση της Μερσεντές

Πριν κάνα δίωρο άκουσα πολύ σαματά και κατέβηκα να δω. Η πορεία κατευθυνόταν προς το Πολυτεχνείο. Ένας νεαρός, με μαντίλι στο πρόσωπο, έσπασε το παρμπρίζ μιας πολυτελούς μερσεντές που ήταν παρκαρισμένη έξω από ένα πολυτελές ξενοδοχείο και μετά της έβαλε φωτιά (που σβήστηκε σχεδόν αμέσως από τους υπαλλήλους του ξενοδοχείου).
Aσκώντας το αναφαίρετο συνταγματικό μου δικαίωμα στην διατύπωση κοινότοπου λόγου (άρθρο 122 παρ. 1ε Σ), έχω να πω ότι η βασική αντίφαση των κοινωνιών μας είναι λίγο πολύ η εξής: από τους δέκα νεαρούς που θα σπάσουν στα νιάτα τους μια μερσεντές, οι εννιά όταν μεγαλώσουν θα κάνουν ό,τι μπορούν για να αποκτήσουν μια άλλη. Από τους εννιά μπορεί να τα καταφέρει ο ένας. Αλλά πάντως οι εννιά θα την ποθήσουν και θα την κυνηγήσουν.
Ο ιδιοκτήτης της μερσεντές δεν είναι κάποιο πρόσωπο ριζικά διαφορετικού ήθους από το νεαρό που την σπάει, είναι απλά μια πιθανή μελλοντική εκδοχή του. Αν μας ενοχλεί η αδικία, μας ενοχλεί μόνο όταν είμαστε νέοι. Μετά, κι ας λέμε ότι μας ενοχλεί η αδικία, εκείνο που πραγματικά μας ενοχλεί είναι να είμαστε από την πλευρά των αδικημένων. Εντάξει, υπάρχουν κι εξαιρέσεις. Λίγες.
Το σύστημα μας αφομοιώνει, γιατί υπόσχεται -και πράγματι υπό προϋποθέσεις παραδίδει- μια μερσεντές για όλους. Ανεξαρτήτως φύλου, φυλής, θρησκεύματος, ταυτότητας ή πράσινης κάρτας. Κι αν είσαι αρκετά καπάτσος και αρκετά τυχερός, μπορείς να ξεπεράσεις το χάντικαπ της εκκίνησής σου, εκείνο που σε οδηγεί σήμερα να καις μια μερσεντές, ώστε να διαβείς σε τριάντα χρόνια το σαλόνι της αντιπροσωπείας της.
Και δεν θα αλλάξεις ξαφνικά, θα αλλάζεις σιγά σιγά, λίγο λίγο, μέρα με την μέρα. Κι όταν διηγηθείς στον έμπορο αυτοκινήτων τα νεανικά σου παραστρατήματα, ούτε τότε το σύστημα θα θυμώσει, ούτε τότε θα πει «ειδικά εσύ δεν θα πάρεις», γιατί το σύστημα δεν έχει τσίπα, γιατί δεν νοιάζεται για οτιδήποτε άλλο, εκτός από το πόσα λεφτά έχεις εκείνη ακριβώς τη στιγμή στην τσέπη σου. Ο έμπορος θα σου χαμογελάσει λοιπόν. Θα χαμογελάσεις κι εσύ.
«Άλλες εποχές τότε» θα πεις και το πρόσωπό σου θα φωτιστεί στο νοσταλγικό ημίφως.

44 Comments:

At 6/08/2006 07:32:00 μ.μ., Blogger Thrass said...

Λένε ότι στην αρχή οφείλεις να είσαι αριστερός, μετά φιλελεύθερος και από κάποια στιγμή και μετά συντηρητικός (αυτό το τελευταίο είναι προσθήκη του Κούντερα, btw).

Ως τώρα έχω καλύψει τα 2/3. Ελπίζω να προσθέσουν κι άλλα στάδια.

"Sometimes even killing yourself is just not enough. Like when you realise that although you 've been living all your life under the presumption of free will, all you 've made of it is a sad parody of everything you used to hate. Slowly, without trying, you turn into what you most despise." Steve Albini.

Μονάχα μια ένσταση, σε βρίσκω λίγο αυστηρό με το σύστημα.

 
At 6/08/2006 07:47:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

«all you 've made of it is a sad parody of everything you used to hate. Slowly, without trying, you turn into what you most despise»

Εγώ λοιπόν αν κάτι σιχαινόμουν μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν να ακούω τη λέξη «σύστημα» :((((


«Μονάχα μια ένσταση, σε βρίσκω λίγο αυστηρό με το σύστημα».

Μην ανησυχείς, θα κλονιστεί λίγο με αυτά που του καταλογίζω, αλλά θα αντέξει ;)

 
At 6/08/2006 07:56:00 μ.μ., Blogger ONOMATODOSIA said...

αντε και την πηρε,και μετα;
δεν θα ειναι με τους αδικημενους;

ολοι οι προλεταριοι,βλεπε εργατες, AEG SIEMENS BOSCH PORSCHΕ κλπ ολοι τους μερσεντες οδηγουν,οχι ειναι γενικο...και μπεμπες και αυντι και κατι μεγαλα της γκενεραλ μοτορς...

 
At 6/08/2006 08:26:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

2η προσπαθεια.

παλαιότερα πίστευα πως ένας δίκαιος φόρος εισοδήματος (όσο δίκαιος μπορεί να είναι) θα έπρεπε να αυξάνεται όσο αυξάνεται το εισόδημα.

τώρα που βλέπω πως πάνω απο τα 32000 σου κρατάνε 40% λέω 'τα μουνιά με γδύνουν κάθε μήνα'.

και δεν έχω άδικο, έχω?

 
At 6/08/2006 08:37:00 μ.μ., Blogger I.P.Potis said...

“Το σύστημα μας αφομοιώνει, γιατί υπόσχεται -και πράγματι υπό προϋποθέσεις παραδίδει- μια μερσεντές για όλους”.

Να επισημάνω πως η υπόσχεση αυτή στηρίζεται στην ψευδαίσθηση της αξιοκρατίας, που επικρατεί στο κοινωνικό και οικονομικό μας σύστημα.

Ο σύγχρονος μύθος της των απεριόριστων δυνατοτήτων και της ελεύθερης επιλογής : Οι ικανοί θα τα καταφέρουν και θα ανταμειφθούν για αυτό.

Και ο σύγχρονος ήρωας που από μεροκαματιάρης, γίνεται επιτυχημένος επιχειρηματίας χάρη στο κοφτερό του μυαλό και την εργατικότητα του.

Ωραίο κείμενο, old-boy.

 
At 6/08/2006 08:37:00 μ.μ., Blogger I.P.Potis said...

“Το σύστημα μας αφομοιώνει, γιατί υπόσχεται -και πράγματι υπό προϋποθέσεις παραδίδει- μια μερσεντές για όλους”.

Να επισημάνω πως η υπόσχεση αυτή στηρίζεται στην ψευδαίσθηση της αξιοκρατίας, που επικρατεί στο κοινωνικό και οικονομικό μας σύστημα.

Ο σύγχρονος μύθος της των απεριόριστων δυνατοτήτων και της ελεύθερης επιλογής : Οι ικανοί θα τα καταφέρουν και θα ανταμειφθούν για αυτό.

Και ο σύγχρονος ήρωας που από μεροκαματιάρης, γίνεται επιτυχημένος επιχειρηματίας χάρη στο κοφτερό του μυαλό και την εργατικότητα του.

Ωραίο κείμενο, old-boy.

 
At 6/08/2006 08:48:00 μ.μ., Blogger I.P.Potis said...

Ο browser μου μάλλον συμφωνεί και το έστειλε δυο φορές.

 
At 6/08/2006 09:01:00 μ.μ., Blogger Αθήναιος said...

Πάντως όταν αποκτήσω Μερσεντές υπόσχομαι να σας πηγαίνω όλους βόλτα.

 
At 6/08/2006 09:01:00 μ.μ., Blogger Αθήναιος said...

Πάντως όταν αποκτήσω Μερσεντές υπόσχομαι να σας πηγαίνω όλους βόλτα.

 
At 6/08/2006 09:03:00 μ.μ., Blogger Αθήναιος said...

Πάντως όταν αποκτήσω Μερσεντές υπόσχομαι να σας πηγαίνω όλους βόλτα.

 
At 6/08/2006 10:53:00 μ.μ., Blogger lazopolis said...

Σωστός, Old Boy. Αλλά να μην ξεχνάμε οτι "το όραμα μπορεί να ήταν ψεύτικο, το συναίσθημα όμως ήταν αληθινό..." :)

@potatojunky: έχεις άδικο. Εδώ σου παίρνουν το 40% αν είσαι κάτω από 32.000 (τα μουνιά).

 
At 6/08/2006 11:30:00 μ.μ., Blogger Jason said...

Thrass said...
Λένε ότι στην αρχή οφείλεις να είσαι αριστερός, μετά φιλελεύθερος και από κάποια στιγμή και μετά συντηρητικός (αυτό το τελευταίο είναι προσθήκη του Κούντερα, btw).

Εγώ πάντως ξέρω μόνο αυτό που έχει πει ο Τσώρτσιλ: "Αλλοίμονο σ' αυτόν που δεν είναι αριστερός όταν είναι 20, αλλά αλλοίμονο και σ΄ αυτόν που δεν είναι πια δεξιός όταν έχει πιάσει τα 60" ή κάπως έτσι. Φοβάμαι πως δεν είμαστε αριστεροί στα 20. Και νομίζω πως αυτοί οι λίγοι που είναι πραγματικά αριστεροί στα 20 μένουν αριστεροί για πάντα.

Πάντως ούτε κι εγώ είμαι fan της απόλυτης συστημικής προσέγγισης.

 
At 6/09/2006 12:33:00 π.μ., Blogger JustAnotherGoneOff said...

Αθήναιε, κόλλησε η βελόνα σου.

 
At 6/09/2006 12:34:00 π.μ., Blogger JustAnotherGoneOff said...

Αθήναιε, κόλλησε η βελόνα σου.

 
At 6/09/2006 01:18:00 π.μ., Blogger ggl said...

Old boy, μη μου θυμίζεις πράγματα που θέλω να ξεχάσω. Αντί μια μολότοφ να καταβροχθίζει το σύστημα, το σύστημα καταβροχθίζει εμάς. Άσε που πιστεύω στιγμές στιγμές ότι τη μολότοφ στη προσφέρει το σύστημα για να έχεις το άλλοθι ότι δεν έπεσες αμαχητί.

 
At 6/09/2006 02:01:00 π.μ., Blogger Old Boy said...

Δεν κόλλησε η βελόνα κανενός. Κόλπο είναι για να φαίνεται μεγάλος ο αριθμός των σχολίων (το σχόλιο αυτό θα επαναληφθεί τρεις φορές).

 
At 6/09/2006 09:11:00 π.μ., Blogger Chemical Robert! said...

η άποψη ότι το σύστημα δήθεν αφομιώνει, ότι δήθεν αυτοί που καίνε μερσεντές θέλουν και από μία κλπ κλπ είναι τόσο παλιά και τόσο ψεύτικη....μακάρι οι εργάτες που παράγουν τις μερσεντές να μπορούσαν να είχαν τη δυνατότητα να τις έχουν, αλλά αυτή τη δυνατότητα την έχουν μόνο οι κυφήνες οι καπιταλιστές! μακάρι οι εργάτες να έχουν στα χέρια τους όλο το πλούτο που ΑΥΤΟΙ παράγουν στη κοινωνία...αλλά αυτή τη δυνατότητα την έχει μία μικρή μειοψηφία...οι καπιταλιστές...αυτοί που καίνε μερσεντές καίνε ένα σύμβολο του καπιταλισμού...έχω προσωπικά διαφωνώ σαν πρακτική αλλά υπερασπίζομαι το δικαίωμα να το κάνουν...

 
At 6/09/2006 12:41:00 μ.μ., Blogger Thrass said...

Jason,
thanks για την αρχική εκδοχή του αφορισμού, προσπαθούσα να θυμηθώ ποιός την είπε...
Προτιμώ την τελευταία έκδοση πάντως, μου φαίνεται πιο πλήρης.

 
At 6/09/2006 02:21:00 μ.μ., Blogger Αργύρης Πυροσκάλας said...

Πόσο δίκιο έχεις!!! Αμφιβάλλω βέβαια αρκετά αν ο λόγος σου είναι και τόσο κοινότοπος όσο νομίζεις. Κάποιοι ήδη αντιτάσσονται λέγοντας ότι ισοπεδώνεις τα πράγματα. Ο διάδρομος προσγείωσης όμως είναι πάντοτε ισόπεδος.

 
At 6/09/2006 02:25:00 μ.μ., Blogger thas said...

Παρότι κατανοώ το πνεύμα όσων λες νομίζω πως δεν συμφωνώ. [Είναι περίεργο γιατί συνήθως συμφωνώ :-)]. Υπάρχει κάτι σε αυτή την προδιαγεγραμμένη προδοσία που περιγράφεις που δεν συναντάει τη δική μου αντίληψη ή "πείρα" από τους ανθρώπους. Παρότι είναι κοινή και διαδεδομένη η εκτίμηση ότι ο Παρισινός Μάης παρήγαγε τη συμβιβασμένη γενιά των σημερινών πενηντάρηδων, δεν συμμερίζομαι αυτήν την απλοποιητική (κατ’ εμέ) ερμηνεία. Νομίζω ότι υπάρχει και άλλο πλαίσιο αξιολόγησης των ανθρώπινων ενεργειών.

Λες: Το σύστημα μας αφομοιώνει, γιατί υπόσχεται -και πράγματι υπό προϋποθέσεις παραδίδει- μια μερσεντές για όλους

Αυτό προϋποθέτει ότι κάποτε ήμασταν αναφομοίωτοι (τον καιρό της μολότωφ;) και τώρα αφομοιωνόμαστε δια του ονείρου της υλικής ευμάρειας.

Η συνήθης περιγραφή της πορείας του συμβιβασμού (με άξονα το χρόνο) μένει κατά τη γνώμη μου σε μια σχηματοποίηση (και μια γενίκευση) που πνίγει τις ενδιάμεσες αποχρώσεις. Για παράδειγμα. Η νεανική μολότοφ δεν στρέφεται προσωπικά κατά ανθρώπων (παρότι το κάνει) αλλά «φωνάζει», με βίαιο τρόπο, τη βασική διάψευση (του παιδιού που ενηλικιώνεται) ότι ο κόσμος είναι καλός λίαν. Η μολότοφ-σύμβολο εκφράζει μια αυθεντική έξαρση του συναισθήματος μπροστά στη συνειδητοποίηση των όρων που θα παίζεται εφεξής το παιχνίδι του ζην. Φυσικά σ’ έναν δίκαιο, αποκαταστημένο κόσμο δεν θα ήταν εξορισμένη η απόλαυση της οδήγησης ή η χαρά του ταξιδιού. Κάθε άλλο. Αλλά μέχρι να φτάσουμε εκεί, υποθέτω ότι αυτή η εξέγερση «λέει» ότι η Μερσεντές θα παραμένει σύμβολο ισχύος, σύμβολο της βασικής ανισότητας στην απόλαυση, της εκμετάλλευσης του ανθρώπινου μόχθου.

Μπορεί στη διάρκεια της ζωής ο νεαρός μολότοφερ να εξελίξει την πρώτη του ανάγνωση-ερμηνεία του κόσμου. Μπορεί να αποφασίσει ότι δεν αλλάζει έτσι η κοινωνία. Μπορεί να δεχτεί ότι υπάρχουν παρόμοιες σκοτεινές δυνάμεις μέσα του με αυτές που κατήγγειλε. Μπορεί να δεχτεί ότι ηττήθηκε. Μπορεί ακόμα και να δεχτεί ότι η αρχική πορεία ήταν λανθασμένη ή ατελέσφορη. Αλλά είναι δύσκολο να πούμε ότι οι εννιά στους δέκα σημερινούς ταμπουρωμένους είναι οι αυτοί που θα γυαλίζουν με το πανάκι το μεταλλικό της σήμα. Μπορεί να περάσουν άλλες πόρτες, πιο σπορ, πιο οικογενειακές, πιο δημοσιοϋπαλληλικές. Αλλά η αυριανή εκδοχή τους δεν θα ακυρώνει (υποχρεωτικά) την παλιά τους ανάγνωση. Θα την περιέχει επεξεργασμένη. Και θα την εκφράζει επίσης επεξεργασμένα. Διότι όπως γνωρίζουμε η αντίσταση δεν είναι προνόμιο των δρόμων. Ούτε μετριέται με το αντιστασιόμετρο.

Εκατοντάδες, χιλιάδες άνθρωποι με αυτοκίνητα (δεν αποκλείεται ανάμεσα σ’ αυτά να είναι και μερσεντές), υπερασπίζονται καθημερινά, αθόρυβα, μια ζωή που τη συνέχουν αξίες της εποχής της μολότοφ. Κανείς δεν θα περάσει να τους δώσει συγχαρητήρια που συντηρούν το όραμα ενός δίκαιου κόσμου ζεστό (αντίθετα στις στατιστικές θα καταχωρούνται σαν μονάδες συστήματος με αυτοκίνητο), ούτε μπορεί να εκτιμηθεί το βάθος της ευαισθησίας τους. Αυτό, όταν ζητηθεί, θα εκφραστεί. Δεν μπορεί να μην εκφραστεί. Υπάρχει ακριβώς για να εκφραστεί. Και εκφράζεται καθημερινά (πρωτίστως ως κοινωνική αλληλεγγύη) με δεκάδες άλλους αφανείς και τολμώ να πω επαναστατικούς τρόπους.
Η πιθανότητα του βασανισμένου να γίνει αύριο βασανιστής είναι υπαρκτή. Αφορά όμως μια συγκεκριμένη ψυχική «παρενέργεια» ή «διαστροφή» που σε καμιά περίπτωση δεν φτάνει τα συντριπτικά ποσοστά του 90 τοις εκατό.

Είπα πολλά, αλλά δεν ξέρω αν είπα τα ουσιώδη. Και ξέρω ότι δεν διαφωνούμε- περισσότερο ήθελα να μιλήσω για να τα συγκροτήσω κάπως…

 
At 6/09/2006 03:18:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Νομίζω ότι η κατάρρευση του συστήματος, όπως το αντικατοπτρίζεις στο κείμενο, θα επέλθει τη στιγμή που το όποιο σύμβολο 'Μερσεντέζ' θα πάψει να έχει αξία μέσα στην κοινωνική σημειολογία. Ταυτόχρονα, βεβαίως, θα πάψει να έχει και λόγο ύπαρξης οποιαδήποτε κριτική σε αυτό το μοτίβο...

 
At 6/09/2006 03:33:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

«Και ξέρω ότι δεν διαφωνούμε»

Ας διαφωνήσουμε και μια φορά για ποικιλία, Τhas, καλό θα μας κάνει :-)

Λοιπόν, λες αγαπητέ: «Η πιθανότητα του βασανισμένου να γίνει αύριο βασανιστής είναι υπαρκτή. Αφορά όμως μια συγκεκριμένη ψυχική «παρενέργεια» ή «διαστροφή» που σε καμιά περίπτωση δεν φτάνει τα συντριπτικά ποσοστά του 90 τοις εκατό».

Το σχόλιο σου με βοηθάει να πω καθαρότερα αυτό που είχα κατά νου. Δεν μίλησα για βασανισμένους και βασανιστές. Μίλησα για ανθρώπους που όντως στρέφονται κατά της μερσεντές ως σύμβολο ανισότητας (όπως πολύ σωστά λες) και μετά θα αρχίσουν να την κυνηγάνε. Πότε δεν θα την κυνηγάνε; Αν λ.χ. αρνηθούν ευκαιρίες να βγάλουν περισσότερα λεφτά, αν λ.χ. προτιμήσουν να ζουν με τα ελάχιστα για να έχουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο, αν λ.χ. προτιμούν να περνούν καθημερινά κάποιες ώρες με τα παιδιά τους από το να δουλεύουν όλη μέρα (για τα παιδιά τους υποτίθεται). Ή αν λ.χ. τους πέσει μια κληρονομιά κι ένω έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν μια μερσεντές, δεν το κάνουν γιατί θα θεωρήσουν ότι η μερσεντές μόνο δευτερευόντως καλύπτει ανάγκες που δεν μπορείς να καλύψεις με ένα άλλο καλό αυτοκίνητο και ότι πρωτίστως την οδηγείς και την κατέχεις ως σύμβολο επιτυχίας, ως σύμβολο διαφοροποίησης από τους άλλους.
Ποιά είναι η βασική εντολή που δεχόμαστε; Βγάλε λεφτά και ξόδεψε τα, βγάλε λεφτά και ξόδεψέ τα. Άλλαξε κάθε χρόνο το κινητό σου και κάθε λίγα χρόνια το αυτοκίνητό σου.
Η διάκριση μεταξύ βασανισμένου και βασανιστή είναι στον καπιταλισμό πολύ λιγότερο εμφανής από οπουδήποτε αλλού. Λίγοι είναι ας πούμε αυτοί που θα ανοίξουν εργοστάσια στον τρίτο κόσμο και θα βγάλουν χρήματα με παιδική εργασία. Αν όμως ανοίξεις μια επιχειρησούλα εδώ, με δώδεκα υπαλλήλους, η μετάλλαξή σου θα είναι πιο ύπουλη. Δεν θα πληρώνεις υπερωρίες, θα απολύεις τον άλλο στην πρώτη στραβή, τέτοια πράγματα. Στην αρχή «για να μπορέσεις να σταθείς στα πόδια σου». Μετά για να ανοίξεις ένα υποκατάστημα «για να αντέξεις τον ανταγωνισμό». Και ούτω καθεξής.

Λες ακόμη: «Εκατοντάδες, χιλιάδες άνθρωποι με αυτοκίνητα (δεν αποκλείεται ανάμεσα σ’ αυτά να είναι και μερσεντές), υπερασπίζονται καθημερινά, αθόρυβα, μια ζωή που τη συνέχουν αξίες της εποχής της μολότοφ. Κανείς δεν θα περάσει να τους δώσει συγχαρητήρια που συντηρούν το όραμα ενός δίκαιου κόσμου ζεστό (αντίθετα στις στατιστικές θα καταχωρούνται σαν μονάδες συστήματος με αυτοκίνητο), ούτε μπορεί να εκτιμηθεί το βάθος της ευαισθησίας τους. Αυτό, όταν ζητηθεί, θα εκφραστεί. Δεν μπορεί να μην εκφραστεί. Υπάρχει ακριβώς για να εκφραστεί. Και εκφράζεται καθημερινά (πρωτίστως ως κοινωνική αλληλεγγύη) με δεκάδες άλλους αφανείς και τολμώ να πω επαναστατικούς τρόπους.

Χαίρομαι που έχεις αυτήν την εικόνα για την κοινωνία. Δεν την συμμερίζομαι, αλλά πραγματικά χαίρομαι που υπάρχουν ακόμη βλέμματα τόσο καλοπροαίρετα και τρυφερά. Φοβάμαι όμως ότι προβάλλεις την δική σου ευαισθησία σε μια κοινωνία λιγότερο ευαίσθητη από εσένα. Δεν πιστεύω ότι ο μέσος άνθρωπος είναι γουρούνι. Κάθε άλλο. Να επιβιώσει προσπαθεί σε συνθήκες δύσκολες. Στην πορεία αυτή όμως, απ’ όσους πετύχουν λίγο περισσότερο πόσοι θα πουν «οκ, καλά είμαι κι έτσι, δεν χρειάζεται να κυνηγήσω άλλο το χρήμα».
Να το πω έτσι: Γιατί άραγε να ποθήσουμε μια μερσεντές; Εκεί είναι η ρίζα του κακού. Ενώ το να ποθείς ένα αυτοκίνητο είναι απόλυτα φυσιολογικό, το να ποθείς μια μερσεντές είναι σε μεγάλο βαθμό η εξήγηση ενός ολόκληρου οικονομικού συστήματος.

 
At 6/09/2006 03:49:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Anonymous δεν είχα δει το σχόλιο σου. Συμφωνούμε λοιπόν.
Robert2469, δεν συμφωνώ ότι οι καπιταλιστές είναι ένα κλειστό κλαμπ. Δεν λέω βέβαια ότι έχεις τις ίδιες ευκαιρίες ή πιθανότητες με έναν γιο πλουσίου, αλλά αν -όπως έγραψα και στο ποστ- είσαι αρκετά καπάτσος και αρκετά τυχερός μπορείς να γίνεις κι εσύ ένας από τους ισχυρούς οικονομικά. Αλλά εκείνο που λέω βασικά στο ποστ είναι ότι έχουμε όλοι ενσωματώσει τον καπιταλισμό μέσα μας, στις επιθυμίες μας, στα όνειρά μας. Μερσεντές και κότερα ονειρεύεται και ο Βαρδινογιάννης και η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου. Η διαφορά βέβαια είναι ότι ο Βαρδινογιάννης τα έχει κιόλας.

 
At 6/09/2006 03:55:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Oldboy, στο τελευταίο σημείωμα σου καταλήγεις στο ερώτημα του γιατί να ποθούμε μια μερσεντές και μάλλον θεωρείς αυτό το ερώτημα κλειδί.
Αυτός ο πόθος που περιγράφεις απ΄έξω, απ΄έξω δεν έχει να κάνει με ένα κοινωνικό σύστημα που προβάλει το ένα ή το άλλο μοντέλο ζωής, αλλά με την ίδια τη φύση του ανθρώπου.
Όταν ο Θεός έδειξε στον Αδάμ και στην Εύα τον Παράδεισο, τους είπε: "Όλο αυτό το μαγαζί είναι δικό σας. Ότι βλέπεται και ακούτε εδω μέσα σας ανήκει...εκτός απο το μήλο".
Σε εκείνους όμως δεν έφτανε όλος ο παράδεισος. Ήθελαν και το μήλο.
Ας πάμε και στην άλλη μπάντα τώρα για να είμαστε όλοι καλυμένοι.
Ο Δαρβίνος είχε καταλήξει στο συμπέρασμα πως "ο άνθρωπος είναι ένα ζώο που θέλει να καταλαμβάνει συνεχώς ζωτικούς χώρους", καταρρίπτοντας επι τόπου και χωρίς τυμπανοκρουσίες τον Έγκελς και τον Μαρξ, πριν καταρρεύσουν απο μόνοι τους.
Ο φύση μας που εκφράζεται με πολλούς τρόπους και απλά αποκτά έναν εμβληματικό χαρακτήρα μέσα απο μια μερσεντές είναι αυτός που μας σπρώχνει συνεχώς μπροστά και φυσικά σε αυτή τη διαδικασία δεν υπάρχει ούτε αρχή, ούτε τέλος.
Και όλους εκείνους που θα διαφωνήσουν θα ήταν καλό να μεγαλώσουμε λίγο τη μερσεντές σου και να τη κάνουμε διαστημόπλοιο και αναρωτηθούμε αν αξίζει το κόπο να σπαταλάμε τεράστια ποσά στην εξερεύνηση του σύμπαντος όταν με τα χρήματα αυτά θα μπορούσε να μην πεινά κανείς στο πλανήτη.
Μη βιαστείτε να απαντήσετε.
georgeS.

 
At 6/09/2006 04:20:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Μας σπρώχνει συνεχώς μπροστά όντως, απλά εντελώς μπροστά μπορεί να είναι και ο γκρεμός. Μπορεί και όχι βέβαια. Θα δείξει.
Επίσης πάντα έβρισκα το ερώτημα για την εξερεύνηση του σύμπαντος παραπειστικό.

 
At 6/09/2006 04:33:00 μ.μ., Blogger divebomb djingle said...

*asxeto*
"*Γιατί σχολιάστηκε τόσο το γεγονός ότι ο Γιώργος Αυτιάς επισκέφτηκε τα φτωχά χωριά των μουσουλμάνων της Θράκης με την απαστράπτουσα κουρσάρα του; Στο γκαράζ της Κάντζας, άλλωστε, δεν λένε πως τα «Μερσεντές» έγιναν πλέον απλοί «σκαραβαίοι» δίπλα στις τόσες «Πόρσε»;"
ON OFF - 04/06/2006

sumfwnw me thn topo8ethsh tou thas.

 
At 6/09/2006 06:16:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Πουλάω μια μερσεντές 20ετίας για να αποκτήσω -φτάνει να προλάβω- το μοντέλο της Φεράρι που μόλις αποσύρθηκε (Καρέρα).
Ενδιαφέρεται κανείς -σύντροφοι?
Δεκτή και πιστωτική κάρτα.
Never Say Never Again

 
At 6/09/2006 06:45:00 μ.μ., Blogger Πληρωμένη πένα said...

Σωστά τα λέει ο old-boy, σας παραθέτω και μια σχετική φωτογραφία

http://vlemma.blogspot.com/2006/06/blog-post_114979905971717552.html

 
At 6/09/2006 07:58:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Oldboy,είναι από τις λίγες φορές που δεν συμφωνώ μαζί σου. Δεν νομίζω ότi οι ήρωες στο κείμενο σου, οι οποίοι ανήκουν στην καλύτερη περίπτωση στο λεγόμενο αναρχικό χώρο και στη χειρότερη στο περιθώριο, μπορούν τόσο εύκολα να περάσουν από την μια πλευρά στην άλλη. Οι διαχωριστικές γραμμές είναι πολύ βαθιές .Δεν είναι θέμα πάντα ιδεολογικής επιλογής. Νομίζω ότι είναι πολύ πιο σύνθετο φαινόμενο. Υποθέτω ότι η Mercedes λειτουργεί ως σύμβολο δεν είμαι πολύ αισιόδοξη ότι πως οι άνθρωποι που βρίσκονται από την μια πλευρά θα αποκτήσουν ποτέ το κύρος ώστε να μπορέσουν να συνδιαλλαγουν με το σύστημα, και να αναγκαστούν να κάνουν εκπτώσεις, γιατί ποτέ δεν θα τους ζητηθεί. Δεν έχω πρόθεση να θυματοποιησω κάποιον ούτε να του αφαιρέσω το μερίδιο της εύθηνης που του αναλογεί.
Η τελευταία πρόταση είναι πολύ όμορφη. Δίνει στο κείμενο μια λογοτεχνική άξια που κατά τη γνώμη μου του αφαιρεί η κοινωνιολογική προσέγγιση.
ΚατεριναΚ

 
At 6/09/2006 09:36:00 μ.μ., Blogger andy dufresne said...

Ωραίο κείμενο, ανεξάντλητο θέμα, βαθιά πολιτικό.

Γνώμη μου ότι "το σπάσιμο των Mercedes" βοήθησε, αλλά ελάχιστα, τον πολιτισμό.
Η βία στη βία της εξουσίας κάνει περισσότερο κακό απ' ότι καλό.
Οι μεγαλύτερες επαναστάσεις είναι αθόρυβες.

Ακόμα κι αν η βία βοήθησε κάποιες φορές σε ιστορικές ή μη στιγμές της ιστορίας, νομίζω ότι θα έπρεπε να εκλείψει.
Ουτοπία.
Οπότε, η εξουσία αντιδρά παβλοφικά και ο κύκλος ανανεώνεται.

Πίκρα.

 
At 6/09/2006 09:51:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

ένα βράδυ τη δεκαετία του 90 μια σχολή στο Πολυτεχνείο που είχε κατάληψη έκανε συνέλευση για το αν θα συνεχιστεί ή όχι. ειπώθηκαν πολλές αηδίες που με έκαναν έξαλλο ανεξαρτήτως τοποθέτησης. βγαίνοντας έξω ήρθε κοντά ένας τύπος που με τα μάτια των 19 χρονών μου τον έβλεπα σαν μπάρμπα-τρελλομαλούσα γιατί ήταν ντυμένος σαν φρικιό στο συντηρητικό του αλλά με ψαρρό τρελλό και λίγο πια μαλλί. αργότερα έμαθα ότι είναι γνωστή-και παραμένει- φιγούρα των εξαρχείων. άρχισε να αναλύει με επιθετικό ύφος και εντελώς κλισέ λόγο διάφορα άσχετα κυριώς θέματα και ιδιαίτερα για το κατεστημένο. με βλέπεις για κατεστημένο μεγάλε του είπα; δεν είσαι αλλά είσαι εκκολαπτόμενος μου απάντησε. όταν μου είπε ότι δεν κάνει κάτι στη ζωή του εκτός από αγώνα, μειδίασα. ναι ναι εγω θα ήμουν κατεστημενο και θα το έδειχνα στο μέλλον όταν θα δούλευα 10 ώρες με δύο πτυχία για να χτίσω την προϋπηρεσία μου, όταν μετά από χρόνια θα ευχαριστούσα το ΑΣΕΠ και τον νόμο Πεπονή γιατί με έβαλαν από την πόρτα στο δημόσιο για να έχω λόγο και να πάρω ένα μισθό αξιοπρεπή και σίγουρο. μήπως αυτός ο κύριος είχε γυάλινη σφαίρα ή τόσο πολύ φαινόμουνα από τότε; a propos αν πω ότι ξέρω ότι υπάρχουν άνθρωποι που καίνε στις πορείες και δεν είναι καθόλου μικροί αλλά εργάζονται πως θα φανεί νοσηρό; μάλλον είναι.

 
At 6/09/2006 09:55:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

«Οι διαχωριστικές γραμμές είναι πολύ βαθιές».
ΚατερίναΚ, πιστεύω το ακριβώς αντίθετο.

 
At 6/10/2006 10:12:00 π.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Τις Διαχωριστικές γραμμές τις φτιάχνει το συστημα και σε καμιά περίπτωση δεν με αντιπροσωπευουν αλλά θα εθελοτυφλούσα εαν πίστευα ότι όλα εκεί εξω είναι τόσο εύκολα.Ακόμα και ή χρησιμοποιήση της ηθικής διάστασης που μπαίνει ότι δηλαδή η ένταξη στο συστημα προυποθέτει κάποιου είδους "εκπτωση" , τελικά το σύστημα εξυπηρετεί.
ΚατεριναΚ

 
At 6/10/2006 02:45:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

O thas με κάλυψε σε μεγάλο βαθμό.
Ο Τσώρτσιλ και ο Κούντερα τοποθετούν αφελώς τη "μετάλλαξη" του ανθρώπου με την ηλικία, πάνω στον άξονα "αριστερά - δεξιά". Πέραν του προβληματικού ορισμού αυτών των εννοιών, νομίζω ότι η μετάλλαξη συντελείται στην πραγματικότητα πάνω στο άξονα ιδεαλισμός - πραγματισμός ή, ακριβέστερα, Δίκαιο - Φύση. Με τα χρόνια, ο αφελής νεανίας που έχει γαλουχηθεί με το πρότυπο του Δικαίου (στους δυτικούς ανθρωποκεντρικούς πολιτισμούς όμως - δηλαδή παντού, πλέον) συνειδητοποιεί the hard way ότι ο Άνθρωπος διέπεται αποφασιστικά και από τη Φύση, ένθα απέδρα πάσα έννοια Δικαίου και δίκηου.

Ας μου επιτραπεί εξ άλλου να επισημάνω πως δυστυχώς στην πατρίδα μας υπάρχουν άνθρωποι που είτε αγοράζουν, είτε καίνε Μερσεντές, μόνο. Δεν υπάρχουν άνθρωποι να τις σχεδιάζουν και κατασκευάζουν, πράγμα που μαρτυρά πόσο κάφροι και μακρυά νυχτωμένοι είμαστε.

ΥΓ: Η σημειολογία μιας Μερκ μου είναι αποκρουστική, πάντως. Θα προτιμούσα ένα μαύρο καθαρόαιμο άτι σε άλλη εποχή, ή τα 355 καθαρόαιμα άτια μίας μαύρης Porsche 911 Carrera-S, στη σημερινή.

 
At 6/10/2006 04:14:00 μ.μ., Blogger lostbody said...

Σίγουρα η βία (ιδίως όταν στρέφεται εναντίον αντικειμένων φορτισμένων κοινωνικά -το αυτοκίνητο για τους περισσότερους δεν είναι χρηστικό αντικείμενο αλλά σύμβολο κοινωνικής καταξίωσης) υποδηλώνει αντίθεση σε ένα κοινωνικό σύστημα.

Από ποιον όμως; Έχω κάποιους φίλους και γνωστούς στον αντιεξουσιαστικό χώρο που ευχαρίστως θα έκαιγαν μια μερσέντες, αλλά δεν θα τους χαρακτήριζα ακριβώς απόκληρους του συστήματος -κάθε άλλο μάλιστα.

Πολλές φορές η βία (ή και η απλή διαμαρτυρία ακόμη) μπορεί να έχει και μια άλλη ανάγνωση, σαφώς λιγότερο "ηρωική": ανώδυνο (για τον θύτη) ξέσπασμα συσσωρευμένης έντασης, προσπάθεια κοινωνικής ένταξης σε ομάδες πληθυσμού όπου η βία χρησιμοποιείται ως μέτρο αξίας κλπ.
Χώρος άσκησης βίας ακριβώς αυτής της ίδιας ποιότητας μπορεί να είναι, εκτός από το δρόμο, το γήπεδο, το σχολείο, το αμφιθέατρο του πανεπιστημίου κλπ.

Πιθανώς θα έχετε δει την εκπληκτική φωτογραφία της κοπέλας με τη σημαία και το υπέροχο βλέμμα, που διαδήλωνε σκαρφαλωμένη στην πλάτη ενός φοιτητή το Μάη του '68, και χρησιμοποιείται συχνά ως σύμβολο της νεανικής αντίδρασης στο σύστημα. Πιθανώς γνωρίζετε, επίσης, πως η κοπέλα αυτή είναι κόρη μιας πάμπλουτης αγγλικής οικογένειας και είχε πάει για σπουδές στο Παρίσι απλώς για να ξεφύγει από την (πλουσιοπάροχα ανιαρή) καθημερινότητά της. Στην πλάτη του φοιτητή ανέβηκε "για πλάκα", κάποιος της έδωσε μια σημαία και... κλικ, μια αγωνίστρια γεννήθηκε!

Μην εκπλαγείτε, αν ο ίδιος που έκαψε τη μερσέντες επιστρέφοντας στο σπίτι πήγε για πλύσιμο την αντίστοιχη μερσέντες του πατέρα του για να φύγουν για τριήμερο στο εξοχικό τους...

Υ.Γ.1: oldboy, διαβάζω το μπλογκ σου ανελλιπώς. Σχεδόν όλα τα ποστ σου είναι εξαιρετικά. Κατά την ταπεινή μου άποψη είναι μακράν το καλύτερο ελληνικό μπλογκ (μαζί με του ΝΔ). Τώρα τελευταία, ωστόσο, είσαι σε τρελή φόρμα... έχεις ξεφύγει τελείως... απίστευτα κείμενα... Φταίει το φθινόπωρο που ήρθε μετά από μια βδομάδα καλοκαιριού, το μουντιάλ που ξεκίνησε ή κάτι άλλο;

Υ.Γ.2: Συγγνώμη για την κατάχρηση του χώρου

Υ.Γ.3: Πάω κι εγώ να κάψω μια μερσέντες τώρα... Τη δικιά μου. Πρέπει επειγόντως να ελευθερώσω χώρο στο γκαράζ για την πόρσε που παρήγγειλα

 
At 6/10/2006 07:12:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Θείε, δεν είμαι και τόσο σίγουρος ότι συμφωνείς με τον Thas. O Thas (αν δεν τον παρερμηνεύω) υποστηρίζει ότι το όραμα ενός δίκαιου κόσμου συντηρείται ζεστό μέσα μας και όταν μεγαλώνουμε, ενώ εσύ μιλάς για τη σταδιακή επικράτηση μέσα μας της Φύσης εις βάρος του Δικαίου. Σχηματικά τα λέω βέβαια, αλλά δεν ξέρω άλλο τρόπο :)
Lostbody, πολύ τιμητικά τα σχόλια σου και σ' ευχαριστώ.

 
At 6/10/2006 08:51:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Πιθανόν να συντηρείται ζεστό μέσα μας, αλλά δεν τρέφουμε αυταπάτες.

 
At 6/11/2006 04:20:00 π.μ., Blogger talos said...

Συναγωνιστή, γενικώς είμαι με τον σ. Thas σε αυτήν την συζήτηση (η υιοθέτηση των συμβόλων ως ύστερο στάδιο της καταστροφής τους* ίσως να είναι λιγότερο μαζική από ότι λες), αλλά πρώτα έχω και κάποιες αντιρρήσεις σε πραγματιστικό επίπεδο. Λες:

Το σύστημα μας αφομοιώνει, γιατί υπόσχεται -και πράγματι υπό προϋποθέσεις παραδίδει- μια μερσεντές για όλους.

Το ότι πράγματι δεν παραδίδει, είναι σχετικά σίγουρο δια απλής παρατήρησης/καταμέτρησης των οχημάτων που κυκλοφορούν στον δρόμο. Οπότε ή οι προϋποθέσεις είναι σχετικά δύσκολο να εκπληρωθούν, ή η υπόσχεση είναι παραπλανητική (γιατί όντως η υπόσχεση υπάρχει). Εναλλακτικά υπάρχει και ο δρόμος της υπερχρέωσης που ίσως δηλώνει μια ακόμα μεγαλύτερη κοινωνική παθολογία από αυτή που περιγράφεις... Η εποχή της "εξασφαλισμένης" μαζικής ευημερίας είναι so last century...

Συμμερίζομαι την αμφιβολία σου για το βάθος της ιδεολογικής στράτευσης των εκάστοτε πιτσιρικάδων, βέβαια. Είμαι εξαιρετικά σκεπτικιστής απέναντι σε κινητοποιήσεις που βασίζονται *αποκλειστικά* σε ιδεολογικά κίνητρα. Όχι γιατί δεν υπάρχουν άνθρωποι που νιώθουν βαθύτατα στρατευμένοι σε κάποιον ιδεολογικό (δηλαδή εντέλει ηθικό) σκοπό (στον οποίο θα παραμείνουν πιστοί), αλλά γιατί η παρατήρηση αλλεπάλληλων γενεών με οδηγεί στην παραδοχή ότι τα κίνητρα της πολιτικής ένταξης / ακτιβισμού του νέου δεν έχουν συνήθως (αλλά όχι πάντα) ιδιαίτερα βαθιές ρίζες: συχνά το ιδεολογικό έπεται άλλων κινήτρων, τα οποία όταν πια εκλείψουν ή μεταλλαχθούν, ατονεί ή εκλείπει και η πολιτική στράτευση - ειδικά όταν δεν υπάρχει πια ιδεολογική ηγεμονία της (γενικά μιλώντας) αριστεράς σε επίπεδο πολιτισμού και ηθικής. Ιδιαίτερα σκεπτικιστής είμαι και στην "θεαματική"/βίαιη διαμαρτυρία γιατί υποψιάζομαι πως κρύβει το είδος της άμεσης προσδοκίας που δεν θα αντέξει στην οποιαδήποτε διάψευση. Έτσι προτιμώ τον συνταξιούχο που διαμαρτύρεται για τα 400 Ευρώ που παίρνει, ή τον εργαζόμενο που διαμαρτύρεται για την αύξηση των ωρών εργασίας του κτλ. Αυτή είναι η πρώτη ύλη της πολιτικής. Τα υπόλοιπα έπονται.

Αυτό έχει βέβαια σχέση με την συγκυρία: προφανώς π.χ. την εποχή του εμφυλίου και μετά (που η πολιτική στράτευση είχε βαρύ προσωπικό κόστος) τα φαινόμενα αυτά ήταν πιο περιορισμένα. Αλλά αμέσως μετά την χούντα, και την δεκαετία του 80 η επαναστατικότητα ήταν της μόδας, και υποψιάζομαι ότι τα παραδείγματα που σκέφτεσαι είναι της εποχής εκείνης (;). Τώρα δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα.

Για να μην μακρυγορώ περισσότερο: θέλω να πιστεύω, παρόλα αυτά, ότι μπερδεύεις την ένταξη στην παραγωγή και την συσσώρευση υποχρεώσεων (και τα συνεπακόλουθα της αδράνειας των αναγκών της καθημερινότητας) με την συνειδητή υιοθέτηση ενός αξιακού συστήματος. Από τα παραδείγματα που μπορώ να σκεφτώ, ένα μεγάλο μέρος διατηρεί κάποια από τα προτάγματα της νιότης τους, μια συνέχεια της επαναστατικότητάς τους (κατά τον Thas). Αλλά γνωρίζω ότι αυτός ο κόσμος δεν αποτελεί καλό στατιστικό δείγμα: Δεν θα έκανα ποτέ συστηματική παρέα με κάποιον που θα ενδιαφερόταν π.χ. να αγοράσει μια Μερσεντές, ή κάποιο άλλο σύμβολο ταξικής υπεροχής.Είμαστε δε περισσότεροι από ό,τι πιστεύεις (πιθανόν λιγότεροι όμως από ό,τι πιστεύω εγώ).

*Φαινόμενο κωδικοποιημένο από τους Clash με τους αθάνατους στίχους "he who fucks nuns / will later join the church".

 
At 6/11/2006 02:50:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Συναγωνιστή, ανταπαντώ σε:
1) «Μια μερσεντές για όλους». Έχεις δίκιο, δεν διατύπωσα τη σκέψη μου σωστά. Δεν εννοούσα ότι η μερσεντές υπόσχεται να παραδώσει ένα αυτοκίνητο στον καθένα από τους καταναλωτές. Εννοούσα ότι η μερσεντές υπόσχεται στον κάθε καταναλωτή ξεχωριστά ότι μπορεί να την αποκτήσει, με μόνη προϋπόθεση την καταβολή των αντίστοιχων χρημάτων. Εάν δε με κάποιον μαγικό οικονομικά τρόπο μπορούσε πράγματι η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου να γίνει κάτοχος μιας μερσεντές, τότε η μερσεντές θα έχανε τη συμβολική της διάσταση, τη διάσταση του συμβόλου υπεροχής και επιτυχίας. Συμφωνώ λοιπόν για όσα λες περί μαζικής ευημερίας, αλλά το ότι οι προϋποθέσεις απόκτησης μια μερσεντές είναι δύσκολες, δεν καθιστά την υπόσχεσή της παραπλανητική. Δεν είναι παραπλανητική γιατί είναι γνωστό ότι είναι πανάκριβη.
2) Λες: «θέλω να πιστεύω, παρόλα αυτά, ότι μπερδεύεις την ένταξη στην παραγωγή και την συσσώρευση υποχρεώσεων (και τα συνεπακόλουθα της αδράνειας των αναγκών της καθημερινότητας) με την συνειδητή υιοθέτηση ενός αξιακού συστήματος. Από τα παραδείγματα που μπορώ να σκεφτώ, ένα μεγάλο μέρος διατηρεί κάποια από τα προτάγματα της νιότης τους, μια συνέχεια της επαναστατικότητάς τους (κατά τον Thas)».
Μήπως όμως τα διατηρεί ως άλλοθι; Μήπως τα διατηρεί γιατί δεν αντέχει να δει την αλήθεια κατάματα; Ότι μετατράπηκε σ' αυτό που κατηγορούσε; Και η υϊοθέτηση του αξιακού συστήματος τι ακριβώς σημαίνει; Πότε είναι συνειδητή και πότε όχι; Αν ένας βασικός κανόνας του αξιακού συστήματος είναι το κυνήγι της διαρκούς συσσώρευσης υλικών αγαθών, πόσοι τελικά τον παρακούν; Αν ένας άλλος κανόνας είναι ότι για να βγάλεις πολλά λεφτά, θα πρέπει πιθανότατα είτε να εκμεταλλευθείς κάποιους συνανθρώπους σου, είτε να παρανομήσεις, είτε -στην καλύτερη- να κάνεις απλώς κάποιες συνειδησιακές εκπτώσεις, πόσοι θα αποδεχθούν την πραγματικότητα και τα πεπραγμένα τους με κυνισμό; Πόσοι θα πουν ναι λάδωσα, ναι εκμεταλλεύθηκα, ναι έγλειψα, γιατί ήθελα να φτάσω μακριά; Κάποιο άλλοθι θα υπάρχει πάντα που θα ωραιοποιεί την αλήθεια και στα δικά τους μάτια.
Μακάρι πάντως να είμαι λάθος ως προς το ποσοστό της κοινωνίας που είναι όπως περιγράφεις κι εσύ και ο Τhas.

 
At 6/11/2006 06:40:00 μ.μ., Blogger Φειδίας said...

Χμμ...

Ο καπιταλισμός είναι σχεδόν φυσική αναγκαιότης, καθ' όσον και η άρνησή του ακόμη συνήθως τόν επιβεβαιώνει:

α) Για να συνειδητοποιήσεις ότι το χρήμα δεν είναι το παν, πρέπει να τό αποκτήσεις. Ο φτωχός δεν θέλει υψηλές αξίες και ιδανικά, τέχνη και πολιτισμό· θέλει ψωμί να φάει.

Άρα: Ο πλούσιος μπορεί να είναι ευαίσθητος, φιλάνθρωπος, αλτρουιστής, φιλότεχνος, καλλιεργημένος. Ο φτωχός είναι υλιστής, ύαινα που διψά για αίμα.

(Καταλαβαίνεις το νόημα με το οποίο γράφω τα παραπάνω. Ο καπιταλισμός έχει ήδη μπολιάσει με το μικρόβιό του τους στρατιώτες του υποτιθέμενου αντιπάλου.)

β) Για να ανατρέψεις την οικονομική ανισότητα (γιατί αυτός έχει και εγώ όχι;), πρέπει να κυνηγήσεις το χρήμα (για να αποκτήσεις και εσύ). Πρέπει να θελήσεις και να αποκτήσεις αυτό το οποίο υποτίθεται ότι καταγγέλεις.

Τα παραπάνω υποδεικνύουν ότι ο μαρξισμός είναι η άλλη όψη του καπιταλισμού· αμφότερες θεωρίες υλιστικές και οικονομικοκρατικές. Αντίδοτο δεν είναι δυνατόν να βρεθεί στον
δυτικό πολιτισμό.

γ) Τόσο η εμπειρία, όσο και η φιλοσοφία [1] και η επιστημονική έρευνα [2] έχουν αποδείξει ότι η ευτυχία, στην δυτική τουλάχιστον κοινωνία, δεν εξαρτάται από το απόλυτο αλλά από το σχετικό μέγεθος μέγεθος του πλούτου: Ευτυχής (δυστυχής) είσαι τόσο καθ' όσον υπερέχεις (υστερείς) σε πλούτο από τους άλλους.

Τούτου ισχύοντος, δεν υπάρχει σωτηρία. (Εκτός ίσως από το Άγιον Όρος ή το Θιβέτ.)

δ) Αυτά τά γράφω, ενώ αγωνιώ εάν θα κερδίσω στο στοίχημα που έπαιξα για το Μουντιάλ.


[1] Ο ίδιος ο Χομπς, πάντως, βρίσκει ότι οι θέσεις του μπορούν να εξηγήσουν ορισμένα φαινόμενα, τα οποία, χωρίς αυτές, είναι δυσεξήγητα. Ετσι, θεωρεί εντελώς φυσικό το γεγονός ότι «οι επιθυμίες των ανθρώπων πολλαπλασιάζονται στο βαθμό που αποκτούν όλο και περισσότερο πλούτο, διακρίσεις ή εξουσία». Με άλλα λόγια, ο Χομπς υποστηρίζει πως είναι λάθος, γιατί συνιστά λογικό σφάλμα, να περιμένουμε από έναν βαθύπλουτο άνθρωπο, για παράδειγμα, να θέσει ο ίδιος τέρμα στην επιθυμία του για περισσότερο πλούτο. Ο λόγος μπορεί να διαμαρτύρεται. H επιθυμία όμως έχει τη δική της λογική και οδηγεί τους ανθρώπους, ακόμη και «όταν κατακτήσουν τον υψηλότερο βαθμό εξουσίας κάπου, να αναζητήσουν κάποια άλλη, όσο κρίνουν ότι είναι υποδεέστεροι από κάποιον άλλο». Αλλά υπάρχει και κάτι ακόμη. Αν υποθέσουμε ότι κάποιος έχει πετύχει τα πάντα, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι θα επιθυμήσει περισσότερα. Και τούτο γιατί «δικαίως οι άνθρωποι νιώθουν λύπη όταν δεν έχουν κάτι να κάνουν. Ετσι η ευτυχία, με την οποία εννοούμε τη συνεχή ευχαρίστηση, δεν συνίσταται καθόλου στο ότι έχουμε πετύχει αλλά στο ότι πετυχαίνουμε». Μπορεί ο Χομπς να είναι σκληρός. Μόνο στα λόγια όμως. Γιατί η πραγματικότητα είναι ανελέητη.

[2] Τα λεφτά δεν κάνουν την ευτυχία, μάς λέγει το εν λόγωι άρθρον. Το κακό που συνάγεται όμως από τα αποτελέσματα της ερεύνης, ότι ότι, δεν κάνουν μεν την ευτυχία, όταν υπάρχουν, αλλά... κάνουν αρκούντως την δυστυχία, όταν δεν υπάρχουν! Και, κυρίως, το ότι την ευτυχία ή την δυστυχία τήν κάνουν συγκριτικώς:

Tο μέσο ατομικό εισόδημα τριπλασιάστηκε τα τελευταία 50 χρόνια, ενώ η ικανοποίηση που αντλούμε από τη ζωή δεν εμφάνισε ανάλογη αύξηση. "Tα στοιχεία που διαθέτουμε δείχνουν ότι ακόμα και αν το εισόδημα επηρεάζει την ευτυχία, η συνάρτηση του ενός από το άλλο είναι σχετική" εξηγεί ο Pόμπερτ Φρανκ, καθηγητής Oικονομικών στο Πανεπιστήμιο Kορνέλ. Δηλαδή, η αύξηση του εισοδήματος μας κάνει πιο ευτυχισμένους μόνον εφόσον δεν αυξάνεται το εισόδημα όσων βρίσκονται τριγύρω μας. Eπίσης, "το χρήμα προκαλεί εθισμό" μπορούμε, δηλαδή, να συνηθίσουμε στην αύξηση του εισοδήματος και έτσι έπειτα από λίγο καιρό δεν θα μας προκαλεί την ίδια ευφορία, όσο στην αρχή. "Πάντα γνωρίζεις κάποιον που έχει περισσότερα χρήματα, μεγαλύτερο σπίτι, και έτσι απλώς ακολουθείς" λέει η Λουίζ Mπρουκς, κτηματομεσίτρια στη Nέα Yόρκη.

 
At 6/12/2006 03:54:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Πολύ ενδιαφέρον σχόλιο, αγαπητέ Καλλίμαχε.

 
At 6/12/2006 05:44:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Ο Σαββοπουλος είχε πει σωστά κάποτε σε τραγουδι του:
'Ειμασταν πάντοτε μιας ήττας που νικάει την εξουσία και τελικά μας παρεδώθει αληθινά τι τραγωδία'

Για να συμπληρώσει ο Πορτοκάλογλου:
'Ανταρτες της πορδής με τα λεφτά του μπαμπα'
DJ Prov

 
At 6/23/2006 02:04:00 μ.μ., Blogger Dead_Poet said...

Αν και διαβασα λιγο καθυστερημενα το ποστ σου δεξου σε παρακαλω και τα δικα μου σχολια.

"Νομος ειναι το δικιο του εργατη..." φωναζουν οι "αριστεροι"[οι οποιοι μαλλον εγιναν αριστεροι οχι συνειδητα αλλα απο αναγκη που δεν μπορεσαν ποτε να γινουν δεξιοι στην τσεπη]!!! Του εργατη που ονειρευεται μια μερα να γινει αυτος αφεντικο για να μπορεσει να κονομησει ξεζουμιζοντας τους πρωην συναδελφους του!!! Εργατες και καπιταλιστες εχουν και οι δυο ακριβως τα ιδια ονειρα, να κονομησουν [ανεξαρτητως τιμηματος], τα ιδια ευτοκινητα λιγουρευονται, τις ιδιες γκομενες, τα ιδια εξωτικα μερη!!! Απλα οι πρωτοι ονομαζονται καπιταλιστες γιατι καταφεραν τελικα, με τον εναν ή τον αλλον τροπο, να τα αποκτησουν ολα αυτα ενω οι δευτεροι ονομαζονται προλεταριοι γιατι αρκουνται προς το παρον στο να τα ονειρευονται... Μια παροιμια παλια λεει: "ΝΑ ΦΟΒΑΣΑΙ ΤΟΝ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ ΠΛΟΥΣΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΠΟΥΤΑΝΑ"!!! Οι χθεσινοι προλεταριοι ειναι οι καπιταλιστες του σημερα κ.ο.κ.

 
At 7/26/2006 06:09:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

I have been looking for sites like this for a long time. Thank you!
» »

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home