Τετάρτη, Μαΐου 10, 2006

Η Πιράχα

«... Πάνε περισσότερα από 25 χρόνια που ο καθηγητής Έβερετ ... βάλθηκε να διδάξει μέλη της φυλής Πιράχα πώς να μετρούν. Δεν τα κατάφερε. Βρέθηκε αντιμέτωπος μ' έναν κόσμο χωρίς αριθμούς και χρόνο, στον οποίο οι άνθρωποι έμοιαζαν να σιγοτραγουδούν και να σφυρίζουν μάλλον, παρά να μιλούν ...
Οι Πιράχα, όχι μόνο δεν χρησιμοποιούν αριθμούς στη γλώσσα τους, αλλά φάνηκαν ανίκανοι ακόμη και να τους κατανοήσουν. Στα επτά χρόνια που ο καθηγητής Έβερετ έζησε μαζί τους, δεν τους άκουσε ποτέ να χρησιμοποιούν λέξεις όπως «όλοι», «καθένας» και «περισσότερο». Υπάρχει μια λέξη, «χόι», που πλησιάζει στον αριθμό ένα, αλλά μπορεί επίσης να σημαίνει «μικρό» ή μια μικρή ποσότητα, όπως δύο μικρά ψάρια, σε αντίθεση με ένα μεγάλο.
... ο καθηγητής Έβερετ ... πιστεύει πως οι Πιράχα είναι ο μοναδικός λαός στον κόσμο που δεν έχει ξεχωριστές λέξεις για τα χρώματα. Δεν έχει γραπτή γλώσσα ούτε συλλογική μνήμη που να πηγαίνει πίσω περισσότερο από δύο γενιές. H έννοια της διακοσμητικής τέχνης είναι ξένη γι' αυτούς, ακόμη και το πιο απλό σκίτσο τους προκαλεί έντονη ταραχή. Πιστεύεται επίσης πως αποτελούν τη μοναδική κοινωνία στον κόσμο που δεν έχει κάποιο μύθο για τη δημιουργία....
Δεν έχουν παρελθοντικό χρόνο, δεν υπάρχει τρόπος να πεις, για παράδειγμα, «έφαγα»....
H γλώσσα τους δεν έχει παρελθοντικό χρόνο, λέει, επειδή όλα υπάρχουν γι' αυτούς στο παρόν. Όταν δεν μπορούν πλέον να αντιληφθούν κάτι, αυτό παύει να υφίσταται».
ΤΑ ΝΕΑ, 9.5.06
«Σ' αγαπώ περισσότερο απ' τον καθένα».
Δεν μπορούσε να τον καταλάβει, γιατί ήταν μια Πιράχα.
«Ο κόσμος δημιουργήθηκε για να σε κοιτώ και να με κοιτάς. Και μετά να σε ξανακοιτώ».
Δεν μπορούσε να τον καταλάβει, γιατί ήταν μια Πιράχα.
«Να είχα δώδεκα αγόρια κι τρία κορίτσια, να τα έσφαζα εδώ μπροστά σου, για μια ακόμη στιγμή μαζί σου».
Δεν μπορούσε να τον καταλάβει, γιατί ήταν μια Πιράχα.
«Τα μάτια σου απόσταξαν όλο το γαλάζιο του ουρανού και του Αιγαίου».
Δεν μπορούσε να τον καταλάβει, γιατί ήταν μια Πιράχα.
«Πριν από σένα τίποτα».
Δεν μπορούσε να τον καταλάβει, γιατί ήταν μια Πιράχα.
«Κοίτα τι σου ζωγράφισα, πληγή μου».
Τρόμαξε, γύρισε το κεφάλι της, δεν τον έβλεπε πια, δεν μπορούσε να τον αντιληφθεί και σιγοτραγουδώντας συνέχισε να ζει στο παρόν της, σαν εκείνος να μην υπήρξε ποτέ.

21 Comments:

At 5/10/2006 10:13:00 μ.μ., Blogger Μαύρος Γάτος said...

Τι έγραψες πάλι, μεγάλε.

Ο Παλιόπαιδος στα καλύτερά του.

(δεν μπορούσε όμως να το καταλάβει, γιατί ήταν ένας Πιράχας. Ούτε όμως κι αυτός που το έλεγε μπορούσε. Γιατί ήτανε Πιράχας κι αυτός...)

Σ;)

 
At 5/10/2006 10:35:00 μ.μ., Blogger Sraosha said...

Ο καθηγητής Έβερετ πήγε να ζήσει στους Πιράχα και μελετάει τη γλώσσα τους εδώ και πολλά χρόνια χωρίς κανένας μη-Πιράχα να μιλάει Πιράχα και χωρίς κανένας Πιράχα να μιλάει άλλη γλώσσα. Ως αποτέλεσμα, αυτά που υποστηρίζει για την εν λόγω γλώσσα να έχουν τουλάχιστον ελλιπή εμπειρική θεμελίωση -- αφού δεν μπορεί να είναι σίγουρος τι λένε ή τι σημαίνει αυτό που λένε.

Πάντως πέρσι τον Σεπτέμβριο μάς είπε πως τα Πιράχα δεν έχουνε δευτερεύρουσες προτάσεις... να δούμε πώς θα τον παρουσιάσουν τα Νέα αυτόν τον ισχυρισμό σε 5-6 χρόνια (που θα τον πάρουνε πρέφα): ίσως ως ότι τα Πιράχα δεν έχουνε προτάσεις. Προς το παρόν, να παραμερίσω εδώ τον υπαινιγμό στο άρθρο πως οι Πιράχα είναι (σαν) τα ζώα -- γι' αυτή την αθλιότητα να γαβγίσει κανας ανθρωπολόγος.

Πάντως περιορισμένο αριθμητικό σύστημα έχουνε και 2-3 γλώσσες τροφοσυλλεκτών στη Νέα Γουινέα (έως το 4, μετά είναι απλώς 'πολλά'). Μέλη αυτών των γλωσσικών ομάδων μάθαν ωστόσο πολύ εύκολα να μετράνε και πέραν του 4 όταν τους χρειάστηκε ή τους δόθηκε η ευκαιρία (άνθρωποι είναι στο κάτω-κάτω, όχι κροκόδειλοι). Τα υπόλοιπα του άρθρου των Νέων είναι μάλλον δημοσιογραφική παρανάγνωση, είτε μυθοπλασία.

 
At 5/11/2006 12:14:00 π.μ., Blogger i-fallos (Καπεταν Ηρεμος) said...

Δεν μπορεί!

Είναι απαραίτητο να έχουν ανακαλύψει το δύο!

 
At 5/11/2006 11:53:00 π.μ., Blogger philos said...

Ευφυέστατο! Τα κείμενα σου και μόνα τους στέκουν, αλλά και ως scipts σε κομιξ θα απογειωνόντουσαν!
Δηλώνω φανατικός!

 
At 5/11/2006 12:33:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

....Φοβερή φάση. Εντάξει πέραν των όποιων υπερβολών..για φανταστείτε ένα κόσμο όπου οι γυναίκες θα κατάγονταν απο τη φυλή Πιράχα.
Δεν θα είχε για αυτές κανένα νόημα τι έγινε χθες ή προχθές ή πριν απο μερικές εβδομάδες.
Επίσης, είτε είμαστε τρεις, τέσσερις ή 114 όλοι μαζί παρέα πάλι δε θα είχε κανένα νόημα.
Ρε παιδιά, ακούτε το λέτε ;
Πρόκεται για ιδανική κατάσταση και εσείς προσπαθείτε να τη βγάλετε σκάρτη.
Μου φαίνεται ότι δεν πάμε καλά εδώ μέσα.

(Όσο για τις κυρίες, εντάξει βρε κορίτσια...λέμε και καμιά .... να περνά η ώρα).

GeorgeS.

 
At 5/11/2006 02:50:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

ρε σεις Old και GeorgeS
είστε σίγουροι ότι οι γυναίκες πιράχα δεν έχουν καμμία σχέση με τις γυναίκες πιράνχας που έχει γεμίσειό τόπος ? Γιατί διαπιστώνω κοινά χαρακτηριστικά και ταχύτατη εξάπλωση...

 
At 5/11/2006 05:22:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Aγαπητέ Sraosha, να και τι έγραφε χθες ο Στάθης στην Ελευθεροτυπία για να στανιάρεις ;)

«Απ' την άλλη, επιστήμων γλωσσολόγος παρέμεινε επί 25 έτη μελετώντας φυλή ιθαγενών του Αμαζονίου, η γλώσσα της οποίας δεν περιέχει αριθμούς. Οι εν λόγω ιθαγενείς απλώς δεν τους αντιλαμβάνονται. Προσέτι κι επιπλέον, η γλώσσα αυτών των ιθαγενών, δεν διαθέτει χρόνους στα ρήματα, καθ' ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν αντιλαμβάνονται τον χρόνο, ήτοι το παρελθόν και το μέλλον, παρά μόνον

το παρόν. Δεν λένε δηλαδή ποτέ (ούτε εννοούν να πουν) «έφαγα», λένε μόνον «τρώω».

Μ' έναν λόγο οι ιθαγενείς αυτοί ζουν σε ένα διαρκές παρόν. Σωστοί! Είναι το απόλυτο πρόταγμα πάσης πολιτικής ορθότητος, το απόλυτο ιδανικό της: οι άνθρωποι αυτοί έχουν απαλλαγεί απ' την ιστορία. Την ιστορία τους και την Ιστορία.

Η μνήμη τους φθάνει πίσω έως δύο γενιές το πολύ. Πριν απ' αυτό νιανιά.

Βεβαίως θα μπορούσε να θε ωρήσει κανείς ότι αυτοί οι λωτοφάγοι (τους οποίους, ειρήσθω εν παρόδω, ο γλωσσολόγος μας προσπάθησε επί 25 χρόνια να τους μάθει να μετρούν έως το 3, πλην όμως ουγκ) είναι απολιθώματα μιας εποχής καθ' ήντινα ο ανθρώπινος εγκέφαλος ήταν λείος, σαν της γάτας -όμως αυτό, δεν θα ήτο πολιτικώς ορθό.

Μάλιστα, θα ήταν πιο μεταμοντερνικό, τουτέστιν και πιο σικάτο να θεωρήσουμε ότι αυτοί οι ιθαγενείς βιώνουν το σύμπαν κβαντικώ τω τρόπω κι αλάργια μόργια.

Καθ' ότι ο πολιτικώς ορθός - πολυπολιτισμικώς - γλωσσολόγος που τους μελέτησε, έβγαλε το συμπέρασμα ότι η σχέση αυτών των κρο-μανιόν με τη γλώσσα «βάζει το τελευταίο καρφί στο φέρετρο της γλωσσολογίας του 20ού αιώνα» και ιδιαιτέρως στη θεωρία του Νόαμ Τσόμσκι.

(Για αυτό σάς λέω ότι στο τέλος, θα μας μελετήσουν κάποτε τα δελφίνια. Κάτι τέτοιοι ηλίθιοι σαν τον γλωσσολόγο μας είναι τα επικυρίαρχα παιδιά του πολιτισμού με τα πυρηνικά κουμπιά)».

 
At 5/11/2006 05:24:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Αφού ευχαριστήσω πολύ τους υπολοίπους κι αφού ενημερώσω τον Βαγγέλη ότι εν αντιθέσει με τις γυναίκες Πιράχα, οι γυναίκες πιράνχας είναι μυθικά όντα, πάω να γράψω κείμενα για κόμιξ :}

 
At 5/11/2006 05:59:00 μ.μ., Blogger Sraosha said...

Άι σαλούτ Στάθης.

 
At 5/11/2006 06:12:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Mας μπερδεύεις φίλτατε.
Λες: «Προς το παρόν, να παραμερίσω εδώ τον υπαινιγμό στο άρθρο πως οι Πιράχα είναι (σαν) τα ζώα -- γι' αυτή την αθλιότητα να γαβγίσει κανας ανθρωπολόγος».
Κι ο Στάθης λέει: «Βεβαίως θα μπορούσε να θε ωρήσει κανείς ότι αυτοί οι λωτοφάγοι (τους οποίους, ειρήσθω εν παρόδω, ο γλωσσολόγος μας προσπάθησε επί 25 χρόνια να τους μάθει να μετρούν έως το 3, πλην όμως ουγκ) είναι απολιθώματα μιας εποχής καθ' ήντινα ο ανθρώπινος εγκέφαλος ήταν λείος, σαν της γάτας -όμως αυτό, δεν θα ήτο πολιτικώς ορθό».
Πώς τον χαιρετίζεις;

 
At 5/11/2006 08:58:00 μ.μ., Blogger Ιφιμέδεια said...

Μόνο εγώ περιφρονώ το Στάθη εδώ μέσα προφανώς Παλαιόπαιδο...

 
At 5/11/2006 09:23:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

Γιατί τον περιφρονείς;

 
At 5/11/2006 11:07:00 μ.μ., Blogger Sraosha said...

Κι εμένα μου τη σπάει ο Στάθης και ο πρώιμος πολιτικός λιανοκανελισμός του, όμως εξέλαβα ως καθαρά ειρωνικό το υπονοούμενο πως οι Πιραχά είναι κάτω κι από αυστραλοπίθηκοι -- χαιρετίζω αυτό που αντιλαμβάνομαι ως την ειρωνική αναίρεση πρόχειρων και σαθρά τεκμηριωμένων συμπερασμάτων, όπως του Έβερετ, καθώς και των απόψεων που συντάκτης επί συντάκτη αποθέτουν σαν ιζήματα πάνω τους.

 
At 5/12/2006 12:19:00 μ.μ., Blogger valentin said...

Κάτι τέτοιοι ηλίθιοι σαν τον γλωσσολόγο μας είναι τα επικυρίαρχα παιδιά του πολιτισμού με τα πυρηνικά κουμπιά

Πρέπει να μην έχεις διαβάσει ούτε μια γραμμή από πολιτικό βιβλίο του Τσόμσκυ για να πετάς τέτοια βλακεία. Αυτό που με εκνευρίζει στο Στάθη δεν είναι μόνο ο "πρώιμος λιανοκανελίσμός" του αλλά και ότι, επειδή έχει ένα όνομα, γράφει συστηματικά πράγματα με πολύ επιθετικό τρόπο χωρίς να έχει ψάξει στοιχειωδώς για αυτά.

Όσο τώρα για το γλωσσολόγο Τσόμσκυ και τις βιολογίστικες θεωρίες του για τη γλώσσα, ε, αυτόν, ας τον φάνε τα Πιράνχας...

 
At 5/12/2006 03:25:00 μ.μ., Blogger Μαύρος Γάτος said...

Εγώ πάντως ψηφίζω Πιράχας και όχι Πιράνχας.

Μ'άρεσε και ου έχουνε λέει εγκέφαλο λείο σαν της γάτας....

Και που δεν έχουνε παρελθόν...

και που ζούνε συνέχεια στο παρόν...

και που τους -λόγους, που τους "μελετούν", γλωσσολόγους, ανθρωπολόγους, συν εμάς, τους "ιστολόγους", μας έχουνε όλους γραμμένους.

ΖΗΤΩ ΟΙ ΠΙΡΑΧΑΣ!!!!
Σ;)

 
At 5/12/2006 04:40:00 μ.μ., Blogger Old Boy said...

1) Για τον Στάθη γενικά τρέφω μεγάλο σεβασμό. Τα κείμενά του είναι από τα καλύτερα στον ελληνικό Τύπο και μερικά από τα Σαββατιάτικα είναι καθαρή τέχνη. Επί της ουσίας των όσων λέει 9 φορές στις 10 συμφωνώ. Μία από τις 10 που διαφωνούσα ήταν τώρα με την προσέγγιση του στο θέμα Καραχασάν.
2) Ως προς το συγκεκριμένο κείμενο του Στάθη τώρα, εγώ Sraosha, δεν θεωρώ ειρωνικό το επίμαχο χωρίο. Επίσης Valentin η πρόταση που αναφέρεις μιλάει για τον γλωσσολόγο που μελέτησε τους Πιραχά -ορίστε το τόνισα σωστά τώρα ;)- και όχι για τον Τσόμσκι.

 
At 5/12/2006 05:00:00 μ.μ., Blogger valentin said...

Old Boy, έχεις δίκιο, έκανα λάθος, μάλλον δεν το λεει για τον Τσόμκσυ, αν και είναι η αλήθεια ότι και τον Έβερετ δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να τον βρίσει κανείς. Για το Στάθη, αν και σε καμία περίπτωση δε θέλω να τον απαξιώσω γενικά, δυστυχώς η αλήθεια είναι κάνει συχνά επιπόλαια και επιθετικά σχόλια.

 
At 5/12/2006 08:37:00 μ.μ., Blogger Ιφιμέδεια said...

Συγγνώμη, τώρα επανήλθα για να απαντήσω επί του Στάθεως...
Κοίτα, απόψεις είναι αυτές, αλλά πλέον νιώθω ότι εντάχθηκε κι αυτός στη χωρία των ανθρώπων εκείνων που καθιερώνονται ως σχολιαστές και βλέπουν επαγγελματικά το ρόλο. Ήτοι: συχνά χωρίς επιχειρήματα -αρκεί που το λένε οι ίδιοι-, με ύφος "ασυζητητί" που λέω κι εγώ, και στυλ "δοξάστε με".

Μου κάνει εντύπωση που βρίσκω κι άλλους να συμφωνούν μαζί μου επ'αυτού.

 
At 5/13/2006 11:48:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

O Σταθης οταν εχει εμπνευση ειναι καταπληκτικος.
Ειχα γνωρισει πριν λιγο καιρο εναν ανδρα Πιραχα ενοιωθα οτι με εκοβε κομματακια οτι χρησιμοποιουσε μονο το κομματι που ταιριαζε στο παρον του,θα δωσω μια απλουστευτικη-επιθετικη απαντηση...νομιζω οτι αποτελει καποιου ειδους αναπηρια σε συνδιασμο με το οτι "καπνιζε" απο πρωι μεχρι το βραδυ

 
At 7/19/2006 05:32:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Interesting site. Useful information. Bookmarked.
»

 
At 7/22/2006 09:18:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Hey what a great site keep up the work its excellent.
»

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home