Πέμπτη, Νοεμβρίου 03, 2005

Ο Γάμμα ο Φονιάς

Από τους υπέροχους "Schooligans", για τους οποίους ήδη έγραψαν κι άλλοι (http://monitor.vrypan.net/search?q=schooligan), είναι κι ο ακόλουθος σχολιασμός του Μάνου Χατζιδάκι για την είδηση της δολοφονίας με μαχαίρι ενός εικοσιεννιάχρονου από έναν δεκατριάχρονο (ο δράστης προσπαθούσε να διαρρήξει μια εκκλησία, το θύμα τον αντιλήφθηκε και ο δράστης τον σκότωσε για να μην τον καταγγείλει και τον κλείσουν φυλακή) :
"Ήξερε καράτε. Ήταν αρχηγός! Για όλα ήταν αποφασισμένος. Τον σκότωσε γιατί τον είδε. Μετά είχε τύψεις και φοβόταν το σκοτάδι. "Ήταν καλό παιδί" φωνάζει κλαίγοντας η μάνα του. Κι όμως θα χαθεί για πάντα στο σκοτάδι. Αν έπαιζε πιάνο θα 'ταν κάτι σαν τον Σγούρο και θα του 'σφιγγε το χέρι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Ενώ όλοι εμείς θα τον αντιπαθούσαμε! Ο δεκατριάχρονος αρχηγός σκοτώνει και δεν παίζει πιάνο. Φοβάται το σκοτάδι και θ' αφανιστεί μέσα σ' αυτό. Με τρομάζει, αλλά κάπου τον βλέπω πλάι μου ... Πιο πολύ περιέχω αυτόν παρά τον άλλον, τον ανυποψίαστο πιανίστα!".
Θα περίμενες να διαβάσεις τέτοια λόγια από άλλου τύπου καλλιτέχνες. Με πιο αιρετικό προφίλ, με πιο σκληρή έκφραση. Από τον Χατζιδάκι όμως; Αν περιέχει τον ανήλικο φονιά μέσα του, αυτός πού αντανακλάται άραγε στην μουσική του; Τι είναι αυτό που κάνει τον Μάνο Χατζιδάκι να διακρίνει κάτι οικείο σε ένα τόσο μαύρο πλάσμα; Ίσως το ότι η οξυμμένη ευαισθησία εμπεριέχει και οξύτατη απελπισία, παρόμοια μ' αυτήν ενός παιδιού που το πιάνουν στα πράσα κι αναγκάζεται να τραβήξει μαχαίρι. Ίσως το ότι όλα τα άκρα συνορεύουν μεταξύ τους περισσότερο από ότι το κάθε άκρο συνορεύει με τις νόρμες. Ίσως δηλαδή η απόλυτη ομορφιά και η απόλυτη τερατωδία, το απόλυτο φως και το απόλυτο σκοτάδι, η απόλυτη ευαισθησία και η απόλυτη αναισθησία, η απόλυτη ευτυχία κι η απόλυτη δυστυχία, να βρίσκονται δίπλα δίπλα και μακριά από την μέση κατάσταση.
Είσαι δημιουργός. Είσαι κάτι διαφορετικό. Στην απεγνωσμένη διαφορετικότητα του εκτελεστή - μαχαιροβγάλτη βρίσκεις πιο πολλά κοινά απ' ότι στον ανόητο περφεξιονισμό του εκτελεστή - πιανίστα. Είσαι πιο κοντά στο παιδί - ντροπή απ' όσο στο παιδί - θαύμα. Γιατί το παιδί - θαύμα δεν δημιουργεί. Είναι σαν να έχει μάθει καλύτερα το μάθημά του απ' όλους. Εξ' ου και η ζήλεια. Ζηλεύουμε αυτό που μας ξεπερνά χωρίς βαθύτερη αιτία, αυτόν που, ενώ είναι σαν εμάς, έχει ένα επιπλέον έμφυτο αξεσουάρ το οποίο τον διαφοροποιεί από εμάς, χωρίς όμως να καταφέρει να τον ανυψώνει. Αλλά τον Χατζιδάκι πώς να τον ζηλέψεις; Πώς να ζηλέψεις αυτό που σε ξεπερνά γιατί δεν είναι σαν εσένα; Ο πιανίστας αποκαλείται "ανυποψίαστος". Γιατί η δεξιοτεχνία δεν είναι τέχνη. Ο πιανίστας εκτελεί τις μουσικές άλλων, τις εκτελεί μαγικά, αλλά είναι κατά μία έννοια σαν τον Ντάστιν Χόφμαν στο "Rainman" που μπορεί να κάνει τους πιο δύσκολους μαθηματικούς υπολογισμούς, απλώς επειδή έχει μέσα του το κατάλληλο λογισμικό. Όσες χιλιάδες φορές κι αν παίξει τις μουσικές των μεγάλων, ο πιανίστας θα παραμείνει ανυποψίαστος για το τι μπορεί να οδηγήσει τέτοιους ανθρώπους στη δημιουργία.
Ανυποψίαστος για έναν άλλο κόσμο, πέραν από τον ορατό, πέραν από τα εσκαμμένα, για έναν κόσμο εσωτερικό, που σε οδηγεί από παιδί στο αρχηγιλίκι και στην αναρχία, στο σπάσιμο των κανόνων των άλλων.
Ανυποψίαστος για έναν άλλο κόσμο, πέραν από τον ορατό, πέραν από τα εσκαμμένα, για έναν κόσμο εσωτερικό, που σε οδηγεί στην αληθινή δημιουργία, η οποία δεν είναι τίποτε άλλο παρά το σπάσιμο των κανόνων των άλλων.

6 Comments:

At 11/03/2005 08:23:00 μ.μ., Blogger mistounou said...

Χμμ...Ο Χατζιδάκις υπήρξε ένας άνθρωπος που είχε ξεπεράσει πολλά όρια εσωτερικά. Γι' αυτό και το έργο του ξεχειλίζει από ευαισθησία, γι' αυτό και αυτό το ίδο έργο του κραυγάζει δυναμικά, εξοπλισμένο με όλη του την σκληρότητα. Πολύ μπροστά για την εποχή του, η προσωπικότητα του Χατζιδάκι, με σαγηνεύουν οι αντιφάσεις της και τα μιλήματά της που αντηχούν ξεκάθαρα μέχρι και σήμερα και είμαι σίγουρη ότι θα αντηχούν για πολλούς καιρούς ακόμα...
Μου άρεσε και η δική σου προσέγγιση...Υποψιασμένη προσέγγιση για το τι "μπορεί να οδηγήσει τέτοιους ανθρώπους στη δημιουργία"...

 
At 11/03/2005 09:02:00 μ.μ., Blogger Γιώργος said...

Παρ' όλο που κατανοώ το πνεύμα και μου είναι οικεία αυτή η αντίληψη για το πως γεννιέται η τέχνη, δεν θα συμφωνούσα.
Και η ερμηνεία μπορεί να είναι δημιουργία. Μπορεί να μην ισχύει για τον παιδιόθεν πιεσμένο Σγούρο, αλλά δεν μπορείς να πεις το ίδιο για τον Γκούλντ.
Κι' από την άλλη "ο άγιος Ζενέ" δεν αποτελεί κανόνα (αν υποθέσουμε ότι δεν είναι υπερτιμημένος).
Ο Μπαχ π.χ. ήταν ένας άνθρωπος χωρίς εξάρσεις που για χρόνια έγραφε αριστουργήματα μόνο για να παιχτούν τις κυριακές στην εκκλησία του χωριού του, και σίγουρα υπήρξε καλύτερος συνθέτης από τον Τσάρλς Μάνσον, που κι' αυτός δοκίμασε στην τύχη του στη μουσική.

 
At 11/03/2005 10:19:00 μ.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

" Θα περίμενε κανείς τέτοια σχόλια από άλλου τύπου καλλιτέχνες.."
Τύπου Θεοδωράκη ας πούμε ε ;
Ο Χατζιδάκις είναι ο πιο αδικημένος δημιουργός της γενιάς του. Δεν το έπαιξε αριστερός. Δεν το έπαιξε δεξιός. Δεν άλλαζε θέσεις ανάλογα με το ανεμολόγιο. Δεν έκανε δημόσιες σχέσεις. Δεν φρόντιζε να μένει στη δημοσιότητα με επίκαιρες - και οπορτουνιστικές - παρεμβάσεις επί παντός του επιστητού. Δεν έκρυψε την ιδιαιτερότητα του. Δεν..Δεν..
Ήταν απλά αληθινός.

 
At 11/04/2005 02:18:00 π.μ., Blogger Old Boy said...

Αγαπητέ Alberich,δεν υποστηρίζω ότι η δημιουργία προϋποθέτει ακραίους τρόπους ζωής (πόσο μάλλον εγκληματικούς). Ο δημιουργός μπορεί να ζει την πιο κοινότοπη, συνηθισμένη, ρουτινιάρικη ζωή. Ωστόσο, κατά τη γνώμη μου, φαινομενικά μόνο ζει σε αυτό το "έξω" που ομοιάζει με το "έξω" της συντριπτικής πλειοψηφίας του κόσμου. Κυρίως ζει στο "μέσα" του. Και αν το "έξω" του Μπαχ ήταν μια ζωή χωρίς εξάρσεις, σίγουρα το "μέσα" του περιείχε αδιανόητες για μας εξάρσεις. Λέω λοιπόν ότι καλλιτέχνες που φτάνουν σε τέτοια βάθη όταν δημιουργούν, μπορούν να νιώθουν -προσωρινά έστω- συγγενείς με τους ανθρώπους που φτάνουν στα πιο σκοτεινά βάθη της ψυχής και λ.χ. σκοτώνουν. Δεν τους δικαιολογούν, δεν τους δικαιώνουν, ωστόσο τους συναισθάνονται. Κι είναι αυτή η ακρότατη συναίσθηση και ευαισθησία που τους καθιστά εν τέλει δημιουργούς.

 
At 11/04/2005 10:07:00 π.μ., Blogger Γιώργος said...

Αγαπητέ φίλε, δεν διαφωνώ και μάλιστα διαπιστώνω ότι και μένα οι αγαπημένοι μου καλλιτέχνες διακατέχονται από έναν απόλυτα "εγωιστικό μανιακό ρομαντισμό".
Όμως με γοητεύει και η ιδέα μιας νηφάλιας ιδιοφυϊας-δεν ξέρω αν υπήρξε ποτέ σε καθαρή μορφή- που γράφει μουσική επείδή είναι η "μητρική του γλώσσα". Μπορώ να ονομάσω πολλούς καλλιτέχνες που τείνουν προς τα εκεί, και μου φαίνεται ότι το κοινό τους γνώρισμα είναι ότι δεν αντιλαμβάνονται την τέχνη τους σαν καθαρά ατομική έκφραση.

 
At 4/25/2007 10:13:00 π.μ., Anonymous Ανώνυμος said...

Cool blog, interesting information... Keep it UP saab of greenwich Design domain fashion fashion findercom school http://www.pregnantpussy3.info Rosacea pityriasis Galleries of mature hairy arsed men Day next didrex shipping review of car lcd monitor camouflage pants cheap phentermine search engine optimization Watch your weight drop Mercedes anderlecht computer software downloads order ambien Brand new huatai vehicle car security alarm system

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home